به گزارش (iew)، دو استان همجوار با دریای خزر یعنی گیلان و مازندران به دلیل همجواری دیگری با رشته کوه البرز که مانعی برای عبور ابرهای باران‌زا به شمار می‌آید، همواره به عنوان دو استان مرطوب و پربارش کشور شناخته می‌شده‌اند. به علاوه فراوانی منابع آبهای سطحی و زیرزمینی از دیگر خصوصیات این دو استان بوده است.
مدتی است که دلایل مختلفی مانند “ضعف مدیریت”، “برداشت و استفاده غیر اصولی و بی رویه از منابع آبی” و نیز “تغییرات آب و هوایی” نادرترین و غیرمنتظره‌ترین پدیده طبیعی را برای گیلان و مازندران به ارمغان آورده است: خشکسالی مطلق (!)
نقشه‌های پهنه‌بندی که از سوی مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران کشور منتشر شده است، در طول یکسال گذشته این دو استان پربارش کشور دچار خشکسالی مطلق از نظر هواشناسی و با درجات متفاوت شده‌اند.
بر اساس گزارش و نقشه‌های مربوطه که به دوره یکساله از تیر ۹۶ تا ۹۷ تعلق دارد، تمامی مناطق استان گیلان دچار درجات مختلفی از خشکسالی شده است، از خفیف تا بسیار شدید. هرچند خشکسالی خفیف بر خلاف خشکسالی شدید و بسیار شدید که اکثر مناطق این استان را شامل می‌شود، سطح اندکی را دربر گرفته است.
نقشه پهنه‌بندی خشکسالی در استان گیلان که توسط سازمان خشکسالی و مدیریت بحران کشور و با اطلاعات ایستگاه‌های هواشناسی این استان تهیه و منتشر شده است، وضعیت آبی هشداردهنده‌ای را در این استان پرباران کشور نشان می‌دهد. همانطور که به وضوح می‌توان ملاحظه کرد حتی یک نقطه در شرایط نرمال نیز در استانی که مرکز آن شهر باران است، قابل ملاحظه نیست.
بر اساس نقشه‌های منتشر شده در تمامی سطح استان‌های گیلان و مازندران حتی یک نقطه ترسالی ضعیف هم دیده نمی‌شود. همانطور که در نقشه دیده می‌شود، در استان گیلان وضعیت به گونه‌ای است که حتی نمی‌توان نقطه‌ای را به صورت نرمال مشاهده کرد. بر اساس گزارش دیده‌بان محیط زیست حیات وحش ایران، در بازه زمانی تیرماه ۱۳۹۶ تا تیرماه ۱۳۹۷ به غیر از دو نقطه کوچک در مازندران، در هیچ یک از مناطق ترسالی مشاهده نمی‌شود و همه نقاط درجات مختلفی از خشکسالی را شاهد هستند.
نقشه پهنه‌بندی خشکسالی در استان مازندران در دوازده ماهه منتهی به تیرماه ۱۳۹۷ نشان می‌دهد که تمامی مناطق این استان به غیر چند ناحیه کوچک که وضعیت نرمالی دارند، درحات مختلفی از خشکسالی را نمایش می‌دهند.
خشکسالی مطلق در گیلان و مازندران حکایتگر وضعیت وحشتناک کم آبی در ایران است. اگر قرار باشد مشکلات کشور را اولویت‌بندی کنیم، بحران یا ورشکستگی آب یکی از رده‌های بالای این فهرست را به خود اختصاص خواهد داد. وضعیت سفره‌های آبهای زیر زمینی کشور چندان مساعد نیست.
آنطور که مقامان سازمان حفاظت از محیط زیست می‌گوید، در طول ۳ دهه گذشته حجم آبهای تجدید پذیر کشور از ۱۲ میلیارد متر مکعب به اندکی بیشتر از ۸۰ میلیارد مترمکعب رسیده است. اگر مصرف آب کشور در حوزه‌های مختلف کشاورزی، صنعتی و خانگی با همین روند ادامه داشته باشد، در کمتر از چند سال آینده بحران آب ایران بسیار جدی‌تر و ملموس‌تر از امروز خواهد بود و حتی امکان وقوع جنگ آب در کشور نیز وجود دارد.
استان گیلان به مرکزیت شهر باران، رشت، مساحتی بیش از ۱۴ هزار کیلومتر مربع را در شمال ایران به خود اختصاص داده است. بر اساس سرشماری سال ۹۵ این استان بیش از ۲.۵ میلیون نفر جمعیت را با پراکندگی ۱۷۷ نفر در هر کیلومتر در ۱۶ شهرستان خود جای داده و ۱۰امین استان پرجمعیت کشور است.
گیلان از شمال به دریای خزر و کشور آذربایجان و از طریق شهر آستارا با این کشور دارای مرز مشترک بین‌المللی است. همچنین از غرب با اردبیل و از جنوب بوسیله استان‌های زنجان و قزوین محدود شده است. استان مازندران نیز در همسایگی گیلان و در موقعیت جغرافیایی مهم و استراتژیکی قرار دارد. این استان جدا از اینکه بزرگترین سواحل دریاچه جهان را به خود اختصاص داده، از طریق این دریاچه دارای مرز آبی با کشورهای ترکمنستان، قزاقستان و روسیه است.
مازندران به مرکزیت شهر ساری در ناحیه شمالی کلان‌شهر تهران نیز واقع شده است. مازندران یکی از پرجمعیت‌ترین استان‌های ایران به شمار می‌رود، به طوری که جمعیتی بیش از ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر با پراکندگی ۱۳۰ نفر در هر کیلومتر مربع را در خود جای داده است. مازندران ۲۲ شهرستان دارد و تقریبا دو برابر گیلان و دارای مساحتی نزدیک به ۲۴ هزار کیلومتر مربع است.
ثبت دیدگاه