آیا جانباز جنگ صفین با جانباز دفاع مقدس مشابه است؟

بامردم/رضا فضلی

چند سالی است عده ای افراد سیاسی و رسانه ای در مخالفت با مواضع بعضی جانبازان دفاع مقدس می گویند شمر هم جانباز جنگ صفین بود و بعد قاتل امام حسین(ع) شد. ظاهرا ملاک آن ها این است که جانباز بودن ملاکی برای ارزشگذاری نیست و حال فعلی وی باید مورد توجه قرار گیرد. فارغ از درستی یا نادرستی این بحث، نکته ای که در اینجا به آن ظلم شده و در واقع مورد تحریف قرار گرفته این است که جانبازان جنگ صفین را با جانبازان دفاع مقدس یکسان کنیم. آیا به راستی آنها یکی هستند؟

جنگ صفین وقتی دشمنان در اردوگاه حضرت علی بودند

آن چه از جنگ صفین در تاریخ یاد شده سربازان حضرت علی(ع) مقابل معاویه ای جنگیدند که به دستور حضرت برای واگذاری قدرت شام به والی جدید گردن ننهاد و زمینه جنگ را به بهانه عدم شناسایی قاتلین خلیفه سوم فراهم کرد. اما در سپاه حضرت شکاف بزرگی بود که در نهایت منجر به اختلافات زیاد در اردوگاه شد.

دیالوگ مالک اشتر در سریال امام علی( ع) را باید یادآوری کرد که به اندک یاران باقیمانده برای ادامه جنگ گفته بود برگردیم که دشمن اصلی در اردوگاه خودی است. آخر آن جنگ نیز با انشعاب و اختلاف به حکمیت کشیده شد و حتی یاران حضرت حاضر نشدند حکمیت شخص فرد مقبول ایشان را قبول کنند و ابوموسی اشعری را برای این کار برگزیدند.

اما آیا سربازان ایران در جنگ هشت ساله نیز چنین متشتت و سردرگم بودند؟ تاریخ هشت ساله جنگ ما نشان می دهد که سربازان جنگ در ایران کاملا تحت پیروی امام خمینی(ره) حرکت کردند و کمترین اختلاف و سردرگمی در صفوف سپاه به وجود نیامد.

معضل و مشکلات و اختلافات شاید بر سر جزئیات جنگ بود ولی هرگز کسی به یاد نمی آورد که کلیت سربازان دفاع مقدس در مقابل نظریات فرماده کل قوا و دیگر فرماندهان جنگ موضعی خلاف جهت بگیرند. شاید در هنگام پذیرش قطعنامه ۵۹۸ دلواپسی هایی صورت گرفت که تا امروز نیز ادامه دارد ولی بازهم کسی حاضر به آن نشد که در مقابل آن ایستادگی کند.

از همین جهت بسیار اشتباه است که سرباز دفاع مقدس را با سرباز جنگ صفین یکی بدانیم. درست است در جنگ صفین شهید والامقامی چون عمار یاسر بود و فرماندهی جنگ را مالک اشتر بر عهده داشت که نام های قابل احترامی در تشیع و اسلام هستند اما در بین آن ها کسانی قرار داشتند که به ولایت حضرت علی (ع) نیز اعتقادی نداشتند.

چگونه می توانیم مرتدینی چون اشعث بن قیس و یا کسانی که بعدها به خوارج مشهور بودند و یا امثال شمر بن ذی الجوشن را کسانی معرفی کنیم در همان ابتدا در خط ولایت قرار داشتند و بعد منحرف شدند؟ چه تشابهی می تواند بین آن هایی با سربازان ایرانی باشد که همیشه در صفوف جنگ هشت ساله حضور داشتند و از دستورات رهبری خود اطاعت کردند و هرگز آسیبی به صفوف جنگ نرسانیدند. مساله اینجاست که امثال شمر و اشعث و خوارج هرگز در صف یاران امیر المومنین قرار نداشتند که آن ها در ادامه مسیر منحرف بدانیم.

آن ها همان کسانی بودند که از همان ابتدا در مقابل ولی خود ایستادند و هرگز نمی توان آن ها را جانباز امام علی معرفی کرد. از همین جهت است که مقایسه آن ها با ایثارگرانی که از جان خود برای حفظ میهن مایه گذاشتند و هرگز امام را تحت فشار نگذاشتند نمی تواند در یک راستا ارزیابی شود.

از این قیاس مع الفارق اگر بگذریم آن گاه می توانیم متوجه شویم که چراعده ای هرکس که با خود مخالفت می کند را به دشمنان اسلام نسبت می دهد و حتی جانبازی بسیاری از ایثارگران را نیز به شمر منتسب می کند.

ممکن است به فراخور زمان تغییرات سیاسی در شخصیت های مختلف ایجاد شود ولی اصالت انسان ها را نمی توان تغییر داد. این همان نکته مهمی است که در قیاس خودمان با تاریخ صدر اسلام باید نسبت به آن تاکید شود.

پایگاه خبری تحلیلی با مردم :انتشار مطالب خبری و یادداشت های دریافتی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود.