همه چیز در خصوص تعویض مفصل زانو

تعویض مفصل زانو

تغییر سبک زندگی انسان‌ها باعث تغییر انواع بیماری‌ها و مشکلات پزشکی شده‌ است. مفصل زانو یکی از مهم‌ترین قسمت‌های بدن است که به دلیل محل قرارگیری خاص خود ، در معرض بسیاری از آسیب‌ها قرار می‌گیرد. در سالیان اخیر، دردها و ناراحتی‌های مربوط به مفصل زانو افزایش یافته، اما با پیشرفت علم پزشکی عمل تعویض مفصل زانو به یکی از پرطرفدارترین عمل‌های جراحی تبدیل شده‌ است. آرتروپلاستی نام دیگر عمل تعویض مفصل زانو است که در این عمل مفصل زانو به ‌طور کامل جایگزین می‌شود. این عمل زمانی انجام می‌گیرد که ناراحتی‌های مفصل زانو با درمان‌های غیرجراحی کنترل نشده و کیفیت زندگی بیمار تحت تاثیر قرار گرفته‌ است.

عمل تعویض مفصل زانو چیست؟

وجود بافت انعطاف‌پذیر و ارتجاعی غضروفی در انتهای استخوان‌ها که محل قرارگیری مفصل بوده، باعث تسهیل حرکت آن‌ها شده است. تخریب تدریجی غضروف باعث افزایش اصطکاک شده و درنهایت استخوان‌ها دچار ساییدگی می‌شوند و درد شدیدی در ناحیه زانو پدید می‌آید. به‌ همین‌ علت در این‌ مواقع، انجام عمل تعویض مفصل زانو توسط پزشک متخصص برای بیمار تجویز می‌شود.

پزشکان و متخصصان در مراحل اولیه، درمان‌های غیر جراحی مانند فیزیوتراپی را برای بیماران توصیه می‌کنند. البته در برخی از بیماران، درمان‌های اولیه تاثیر نداشته و عملکرد طبیعی زانو بازنمی‌گردد. درد مداوم زانو و موثر نبودن درمان‌های اولیه باعث می‌شود که این افراد کاندید اصلی عمل جراحی تعویض مفصل زانو باشند. برای اشخاصی که درد شدید و بی‌وقفه‌ای را در زانو احساس می‌کنند و دچار محدودیت حرکتی شده‌اند، عمل تعویض مفصل زانو گزینه مناسبی محسوب می‌شود. همچنین کسانی که دچار بدشکلی زانو شده‌اند و حتی در زمان استراحت نیز احساس درد در زانو دارند، کاندیدا مناسبی برای تعویض مفصل زانو محسوب می‌شوند.

انواع عمل تعویض مفصل زانو

عمل تعویض مفصل زانو دو نوع مختلف دارد:

تعویض کامل زانو: در این نوع عمل مفصل با سطوح مصنوعی به‌ طور کامل جایگزین می‌شود. این عمل رایج‌تر از نوع دوم است.

تعویض جزئی زانو: در این نوع عمل تنها منطقه آسیب‌دیده زانو تعویض می‌گردد.

مزایای انجام عمل تعویض مفصل زانو

درد شدید و بی‌وقفه باعث می‌شود که افراد برای عمل تعویض مفصل زانو یا سلول درمانی زانو با سلول های بنیادی اقدام کنند. انجام عمل تعویض مفصل زانو مزایای زیادی برای بیمار دارد. از جمله مزیت‌های انجام این عمل میتوان به موارد زیر اشاره نمود:

بهبود کیفیت زندگی

درصد بالایی از بیماران پس‌ از انجام عمل آرتروپلاستی کامل زانو، برای انجام فعالیت‌های اساسی و روزمره زندگی خود هیچ مشکلی ندارند. این بیماران پیش از عمل جراحی بسیار ناتوان بودند و پس از انجام عمل بهبود زیادی را در کیفت زندگی خود مشاهده خواهند کرد.

از بین بردن درد زانو

درد، یکی از عللی است که بیمار را ملزم به انجام عمل جراحی تعویض مفصل زانو می‌کند. بهبود درد پس‌ از عمل جراحی برای بیشتر بیماران حاصل می‌شود. اکثر بیماران پس‌ از انجام عمل جراحی درد کمتر و کیفیت زندگی بهتری را تجربه خواهند کرد. طول عمر مفاصل مصنوعی بین ۲۰ الی ۲۵ سال است که به‌ طور کلی این زمان به نحوه زندگی و استفاده فرد وابسته است.

استقلال در زندگی روزمره

بیماران پیش‌ از انجام عمل جراحی برای انجام فعالیت‌های روزمره خود به‌ طور کامل به اطرافیان وابسته هستند. بیمارانی که از وضعیت زانوی خود رنج می‌برند و نیاز به عمل جراحی دارند، دچار تغییر در زندگی روزمره می‌شوند. البته پس‌ از عمل تعویض مفصل زانو، به دلیل کاهش درد و بهبود کیفیت زندگی، افراد استقلال خود را به دست آورده و ممکن است میزان فعالیت بدنی و عملکرد بهتری داشته باشند.

تغییر شکل مفصل

زمانی‌ که فرد به عمل تعویض مفصل زانو نیاز داشته باشد، دچار زانو پرانتزی می‌شود. مفصل مصنوعی با تاثیر بر مفصل ران باعث تصحیح حالت پرانتزی زانو می‌شود. بنابراین پس‌ از قرارگیری پروتز زانو، تحرک مفصل بهبود پیدا می‌کند. توجه داشته باشید که تقویت استخوان‌ها و ساختار عضلانی پس از بهبودی از جراحی ضروری است.

چه سنی برای انجام عمل تعویض مفصل زانو مناسب است؟

با توجه به اینکه طول عمر مفاصل مصنوعی بین ۲۰ الی ۲۵ سال است، بهتر است این عمل قبل از ۶۰ سالگی انجام نگیرد. البته هنگامی که بیمار انتخاب دیگری نداشته باشد و در معاینات پزشکی سائیدگی مفصل زانو دیده شود، جراح اقدام به تعویض مفصل زانو می‌کند.

نکات مراقبتی مهم پس از انجام عمل تعویض مفصل زانو

یکی از مهم‌ترین نکات پس از انجام عمل تعویض مفصل زانو، استراحت بیمار در مدت‌ زمان نقاهت است. همچنین بیمار باید از فعالیت‌های سنگین بدنی خودداری کند. البته سرعت بهبودی در تمام بیماران یکسان نیست و هر بیمار می‌تواند با تایید پزشک پس‌ از گذشت ۴ الی ۶ هفته به فعالیت‌های خود بازگردد. توجه داشته باشید که پس‌ از انجام عمل تعویض مفصل زانو نیاز به مراقبت‌های جدی وجود دارد. این مراقبت‌ها به‌ شرح زیر می‌باشد:

• مصرف به‌ موقع داروهای تجویزشده توسط پزشک مانند مسکن، آنتی‌بیوتیک‌ و داروهای ضدلخته
• مصرف داروهای مکمل و انواع ویتامین‌ها
• عدم استفاده از پله تا چند ماه پس‌ از انجام عمل تعویض مفصل زانو
• جلوگیری از رسیدن رطوبت و آب به محل زخم
• بازگشت به محل کار فقط با مشورت پزشک و حداقل ۲ ماه پس‌ از انجام عمل
• حضور مستمر در جلسات فیزیوتراپی
• مصرف انواع مواد مغذی از جمله میوه و سبزیجات
• رعایت بهداشت در محل جراحی
• انجام دقیقه حرکات ورزشی در منزل
• توجه دقیق در نحوه راه رفتن، نشستن و خوابیدن
• تعویض به ‌موقع بانداژ
• شروع به رانندگی پس از مشورت با پزشک متخصص
• پیاده‌روی روزانه در منزل

برای برسی مقاله فوق تخصص جراحی دست کلیک کنید.

سخن پایانی

توجه داشته باشید که پیش‌ از انجام جراحی تعویض مفصل زانو، با پزشک متخصص مشورت کرده و از این‌ موضوع اطمینان کسب کنید. تعویض مفصل زانو به کسانی که برایشان روش‌های غیر جراحی مانند فیزیوتراپی موثر نبوده، توصیه می‌شود. این عمل زمانی انجام می‌شود که ناراحتی و درد زانو کیفیت زندگی بیمار را تحت تاثیر قرار داده باشد. عدم درمان درد زانو عواقب وخیمی را به دنبال دارد. در این حالت استخوان زانو سائیده شده و فرد به بیماری آرتروز مبتلا می‌شود. همین امر باعث محدودیت دامنه حرکتی بیمار می‌شود. بنابراین در صورت وجود درد و ناراحتی در مفاصل زانو از پیگیری‌های پزشکی همچون تعویض مفصل زانو غافل نشوید.