تجهیزات امنیتی و نظارتی از ابزارهای مهم و ضروری برای حفظ امنیت در محیطهای مختلف مانند خانه، محل کار، شهر و کشور هستند. این تجهیزات شامل دوربینهای مداربسته، سیستمهای اعلام حریق، سامانههای کنترل دسترسی، سیستمهای امنیتی شبکه و دیگر ابزارهای مشابه میشوند. که در ادامه این مطلب از مجله علمی صنعتی یاب چی با تجهیزات امنیتی و نظارتی به صورت مختصر و مفید آشنا خواهیم شد.
مفاهیم و تعریفات تجهیزات امنیتی و نظارتی
تجهیزات امنیتی و نظارتی شامل انواع مختلفی از دستگاهها و تجهیزات هستند که به منظور حفظ امنیت در محیطهای مختلف استفاده میشوند. این تجهیزات شامل دوربینهای مداربسته، سیستمهای اعلام حریق، سیستمهای کنترل دسترسی، سیستمهای تشخیص تقلب، تجهیزات امنیتی در فضاهای عمومی، تجهیزات امنیتی در خودروها، تجهیزات امنیتی در محیطهای صنعتی و غیره میشوند.
این تجهیزات به منظور شناسایی و پیشگیری از وقایع ناخواسته و خطرات احتمالی به کار میروند. برای مثال، دوربینهای مداربسته به منظور نظارت بر فضایی خاص نصب میشوند و در صورت وقوع حوادثی مانند سرقت، سرقت ورودی، خرابکاری و غیره، به عنوان شواهدی مفید برای پیدا کردن جنایتکاران مورد استفاده قرار میگیرند.
از سوی دیگر، سیستمهای اعلام حریق به منظور شناسایی و اعلام خطرات مربوط به حریق در محیطهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرند. این سیستمها معمولاً شامل سنسورهای دود، حرارت و گاز بوده و در صورت شناسایی هرگونه خطر حریق، به صورت خودکار به مرکز کنترل اعلام حریق اعلام خطر میکنند.
انواع دوربینهای مداربسته و کاربردهای آنها
دوربینهای مداربسته یا CCTV (مخفف Closed Circuit Television) به منظور نظارت و ضبط تصاویر در محیطهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرند. این دوربینها به صورت دائمی در حال فیلمبرداری هستند و تصاویر ضبط شده از طریق ویدئو رکوردرها و سرورها ذخیره میشوند.
انواع دوربینهای مداربسته عبارتند از:
1- دوربینهای ثابت: این نوع دوربینها به دلیل قیمت مناسب و عملکرد ساده، بیشترین استفاده را در محیطهای مختلف دارند. این دوربینها به راحتی نصب میشوند و در محیطهایی مانند فروشگاهها، دفاتر، خانهها و غیره مورد استفاده قرار میگیرند.
2- دوربینهای پانوراما: این نوع دوربینها قابلیت گرفتن تصاویر 360 درجه را دارند و به عنوان یک دوربین تعداد زیادی دوربینثابت را جایگزین میکنند. این دوربینها به صورت یک دستگاه یا چند دستگاه در یک نقطه نصب میشوند و تصاویر گرفته شده از آنها برای پوشش گستردهتری از محیط مورد استفاده قرار میگیرند.
3- دوربینهای تحت شبکه: این نوع دوربینها قابلیت اتصال به شبکه را دارند و به صورت رومیزی یا از طریق اینترنت قابل دسترسی هستند. این دوربینها به عنوان یکی از جدیدترین انواع دوربینهای مداربسته شناخته میشوند و برای محیطهایی مانند دفاتر، فضاهای عمومی، مراکز خرید و غیره مورد استفاده قرار میگیرند.
4- دوربینهای امنیتی در فضای باز: این نوع دوربینها به منظور نظارت بر فضاهای باز مانند خیابانها، پارکها، میدانها و غیره استفاده میشوند.
کاربردهای دوربینهای مداربسته شامل:
1- جلوگیری از دور زدن قوانین امنیتی و جرائم مختلف
2- تشخیص و شناسایی جنایتکاران و خرابکاران
3- نظارت بر فعالیتهای پرسنل در محیط کار
4- پیشگیری از حوادث و مسائل ایمنی
5- افزایش امنیت در خانه، دفاتر، مراکز تجاری، فضاهای عمومی و غیره
6- ضبط تصاویر و استفاده از آنها به عنوان شواهد در دادگاهها
7- ارائه اطلاعات برای مدیریت محیطهایی مانند فضاهای عمومی، مراکز خرید، فرودگاهها و غیره
8- ارائه امنیت برای محیطهایی که به دلیل خطرات احتمالی به نظارت و کنترل نیاز دارند مانند بانکها، ایستگاههای سوخت و غیره.
سیستمهای اعلام حریق و نحوه عملکرد آنها
سیستمهای اعلام حریق به منظور تشخیص و اعلام حریق در محیطهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرند. هدف اصلی این سیستمها، اعلام حریق در سریعترین زمان ممکن به منظور جلوگیری از انتشار و گسترش آتش است.
سیستمهای اعلام حریق معمولاً شامل چندین قسمت میشوند که شامل حسگرهای حریق، صفحه نمایش، زنگ خطر و سیستم هشدار صوتی هستند. هنگامی که حسگرهای حریق، حرارت یا دود را در محیط تشخیص میدهند، سیگنالی به سیستم ارسال میشود و سیستم اعلام حریق آن را تشخیص میدهد و همچنین محل حریق را نیز مشخص میکند. در این صورت، زنگ خطر فعال میشود و به صورت هشدار صوتی، افراد را به خطر احتمالی اطلاع میدهد.
انواع سیستمهای اعلام حریق عبارتند از:
1- سیستمهای اعلام حریق کاملاً خطر پذیر: این نوع سیستمها برای محیطهایی استفاده میشوند که در صورت وقوع حریق، خطری برای افراد و محیط اطراف وجود ندارد. به عنوان مثال، محیطهایی مانند سولههای صنعتی و انبارها.
2- سیستمهای اعلام حریق نیمه خطر پذیر: این نوع سیستمها برای محیطهایی استفاده میشوند که در صورت وقوع حریق، خطری برای افراد و محیط اطراف وجود دارد. به عنوان مثال، ساختمان های تجاری، دفاتر و آموزشگاهها.
3- سیستمهای اعلام حریق کاملاً ایمن: این نوع سیستمها برای محیطهایی استفاده میشوند که در صورت وقوع حریق، خطر جانی ویا خطر جدی برای محیط و افراد اطراف وجود دارد. به عنوان مثال، بیمارستانها، فرودگاهها و هتلها.
کاربردهای سیستمهای اعلام حریق شامل:
1- اعلام حریق به سرعت و به صورت خودکار به منظور جلوگیری از انتشار و گسترش آتش
2- ارائه اطلاعات به مدیریت محیطها در مورد محل و زمان وقوع حریق
3- تشخیص و اعلام حریق در محیطهای بزرگ و پیچیده
4- کنترل سیستمهای اعلام حریق به منظور اطمینان از کارکرد صحیح آنها
5- ارائه آموزشهای ضروری به افراد در مورد رفتار در صورت وقوع حریق و استفاده از وسایل امنیتی مثل آتشنشانی و خاموش کنندهها
6- کاهش خسارت و صدمات احتمالی به محیطها و افراد در صورت وقوع حریق.
لازم به ذکر است که برای اطمینان از کارکرد صحیح سیستمهای اعلام حریق، باید آنها را به طور دورهای تعمیر و نگهداری کرد و در صورت لزوم، به روزرسانی کنید. همچنین، باید همواره از قوانین و مقررات مربوط به سیستمهای اعلام حریق در محیط خود آگاهی داشته و آنها را رعایت کرد.
سامانههای کنترل دسترسی و نحوه استفاده از آنها
سامانههای کنترل دسترسی به منظور محدود کردن دسترسی افراد به مناطق و تجهیزات مختلف در محیط کاربرد دارند. این سیستمها معمولاً شامل ترکیبی از سیستمهای هویتسنجی، قفلهای الکترونیکی، سیستمهای اطلاعاتی و نرمافزارهای کنترل دسترسی هستند.
نحوه عملکرد سامانههای کنترل دسترسی به این صورت است که با استفاده از مدلهای احراز هویت دسترسی، شناسایی کاربران و مشخص کردن سطح دسترسی آنها به مناطق و تجهیزات مختلف از طریق کارتخوانها، اسکنرهای اثر انگشت، کدعبور و یا دستگاههای شناسایی صوتی صورت میگیرد. سپس با توجه به سطح دسترسی هر کاربر، دسترسی به مناطق و تجهیزات مختلف محدود میشود. به عنوان مثال، کاربرانی که دسترسی آنها تنها به یک بخش خاص از محیط محدود شده است، نمیتوانند به سایر بخشها دسترسی پیدا کنند.
مزایای استفاده از سامانههای کنترل دسترسی عبارتند از:
1- افزایش امنیت: با محدود کردن دسترسی کاربران به مناطق و تجهیزات مختلف، امنیت محیط بهبود مییابد.
2- کاهش ریسک سرقت و سوءاستفاده: با این که برخی از افراد ممکن است قصد سرقت داشته باشند، با سیستم کنترل دسترسی، دسترسی آنها به مناطق محدود میشود و این امکان را به آنها نمیدهد که به مناطق حساس دسترسی داشته باشند.
3- امکان مدیریت بهتر: با استفاده از سامانههای کنترل دسترسی، مدیران میتوانند بهترین روش برای مدیریت دسترسیها را پیدا کنند و برای کاربران سطح دسترسی مناسب را تعیین کنند.
4- افزایش بهرهوری: با دسترسی به مناطق مختلف، کاربران میتوانند به کار خود برای انجام وظایف بهتر و بهرهورتر ادامه دهند.
5- امکان ارائه گزارشات: با استفاده از سامانههای کنترل دسترسی، مدیران میتوانند گزارشاتی از فعالیتهای کاربران در سامانه دریافت کند و به راحتی اطلاعاتی مانند زمان ورود و خروج کاربران و مناطقی که به آنها دسترسی داشتهاند را بدست آورند. این گزارشات میتوانند به عنوان ابزار مفیدی برای مدیریت و ارتقای امنیت سامانه استفاده شوند.
امنیت شبکه و سیستمهای امنیتی شبکه
سیستمهای امنیتی شبکه به منظور حفظ امنیت و جلوگیری از حملات سایبری به شبکههای کامپیوتری و اینترنت استفاده میشوند. این سیستمها معمولاً شامل ترکیبی از سختافزارها و نرمافزارهای امنیتی هستند که به صورت هماهنگ با یکدیگر کار میکنند. برخی از تجهیزات امنیتی شبکه عبارتند از فایروالها، سیستمهای تشخیص تهدیدات، سیستمهای جلوگیری از نفوذ، سیستمهای تشخیص نفوذ و سیستمهای رمزنگاری.
عملکرد سیستمهای امنیتی شبکه به این صورت است که با تشخیص تهدیدات و نفوذهای مخرب، به صورت خودکار و به سرعت، برخی از سطوح دسترسی بدون مجوز را مسدود میکنند و از دسترسی به اطلاعات حساس جلوگیری میکنند. به عنوان مثال، فایروالها به کمک قوانین تعیین شده توسط مدیران شبکه، دسترسی کاربران به برخی از سرویسها و منابع شبکه را محدود میکنند و سیستمهای تشخیص نفوذ با تحلیل ترافیک شبکه، به دنبال الگوهای نفوذ و تهدیدات مخرب میگردند و در صورت تشخیص هرگونه نفوذ، به صورت خودکار به مدیران اطلاع میدهند.
راهکارهای موثر برای پیشگیری از حملات سایبری شامل موارد زیر میشوند:
1- بروزرسانی سیستمها و نرمافزارها: بروزرسانی سیستمها و نرمافزارها به منظور برطرف کردن آسیبپذیریهای امنیتی و جلوگیری از حملات سایبری بسیار مهم است.
2- استفاده از فایروالها: فایروالها به عنوان یکی از اصلیترین تجهیزات امنیتی شبکه، میتوانند در جلوگیری از حملات سایبری بسیار مؤثر باشند.
3- استفاده از سیستمهای تشخیص و پیشگیری از نفوذ: سیستمهای تشخیص و پیشگیری از نفوذ با تحلیل ترافیک شبکه، به دنبال الگوهای نفوذ و تهدیدات مخرب میگردند و در صورت تشخیص هرگونه نفوذ، به صورت خودکار به مدیران اطلاع میدهند.
4- استفاده ازرمزنگاری: استفاده از رمزنگاری در ارتباطات شبکه، به منظور جلوگیری از دسترسی غیرمجاز به اطلاعات حساس و افزایش حفظ امنیت شبکه، بسیار مؤثر است.
5- آموزش کاربران: آموزش کاربران در مورد رفتارهای امنیتی به منظور جلوگیری از حملات سایبری، بسیار مهم است. برای مثال، اینکه کاربران نباید رمز عبور خود را با دیگران به اشتراک بگذارند و نباید به ایمیلهای شناور و حاوی لینکهای مشکوک پاسخ دهند.
6- مانیتورینگ و نظارت: مانیتورینگ و نظارت بر شبکه به منظور تشخیص سریع حملات سایبری و پیشگیری از آنها بسیار مهم است. با استفاده از ابزارهایی مانند سیستمهای ثبت رویدادها، مدیران شبکه قادر خواهند بود به صورت دقیق تری از وضعیت شبکه خود مطلع شوند و در صورت لزوم، برای جلوگیری از حملات سایبری اقدامات لازم را انجام دهند.
سیستمهای تشخیص تقلب و کاربردهای آنها
سیستمهای تشخیص تقلب یا Fraud Detection Systems (FDS) به منظور تشخیص فعالیتهای تقلبی در محیطهای کاری و تجاری استفاده میشوند. این سیستمها معمولاً شامل ترکیبی از سختافزارها و نرمافزارهای تخصصی هستند که به صورت هوشمند و خودکار، فعالیتهای تقلبی را در محیط کاری شناسایی میکنند و مسئولان امنیتی را در جریان قرار میدهند.
عملکرد سیستمهای تشخیص تقلب به این صورت است که با تحلیل و بررسی الگوهای فعالیت کاربران، در صورت تشخیص الگوهای غیرمعمول و تقلبی، به صورت خودکار به مسئولان امنیتی اطلاع داده میشود. برای مثال، این سیستمها میتوانند به دنبال الگوهای استفاده از کارت اعتباری یا شماره حساب بانکی در محلی دیگر از دفتر کار باشند، یا به دنبال الگوهای تغییرات ناگهانی در الگوی فعالیت کاربر باشند.
کاربردهای سیستمهای تشخیص تقلب شامل موارد زیر میشوند:
1- تشخیص تقلب در پرداختهای الکترونیکی: سیستمهای تشخیص تقلب میتوانند به دنبال الگوهای تقلبی در پرداختهای الکترونیکی باشند و در صورت تشخیص هرگونه تقلب، به صورت خودکار به مسئولان امنیتی اطلاع دهند.
2- تشخیص تقلب در تراکنشهای مالی: سیستمهای تشخیص تقلب میتوانند به دنبال الگوهای تقلبی در تراکنشهای مالی باشند و در صورت تشخیص هرگونه تقلب، به صورت خودکار به مسئولان امنیتی اطلاع دهند.
3- تشخیص تقلب در بیمه: سیستمهای تشخیص تقلب میتوانند به دنبال الگوهای تقلبی در موارد بیمهای باشند و در صورت تشخیص هرگونه تقلب، به صورت خودکار به مسئولان امنیتی اطلاع دهند.
4- تشخیص تقلب در مراکز خرید: سیستمهای تشخیص تقلب میتوانند به دنبال الگوهای تقلبی در مراکز خرید باشند و در صورت تشخیص هرگونه تقلب، به صورت خودکار به مسئولان امنیتی اطلاع دهند.
5- تشخیص تقلب در شرکتها: سیستمهای تشخیص تقلب میتوانند به دنبال الگوهای تقلبی در فعالیتهای داخلی شرکتها باشند، از جمله کارکنانی که اطلاعات حساس را دزدیدهاند یا به دنبال تقلب در فعالیتهای مالی شرکت باشند.
6- تشخیص تقلب در حوزه پزشکی: سیستمهای تشخیص تقلب میتوانند به دنبال الگوهای تقلبی در فعالیتهای پزشکی باشند، از جمله تقلب در مالیات، صدور نسخههای جعلی و همچنین تغییر در سوابق پزشکی بیماران.
دستگاههای امنیتی در فضاهای عمومی
در فضاهای عمومی مانند فرودگاهها، ایستگاههای مترو و مراکز خرید، استفاده از تجهیزات امنیتی و نظارتی بسیار حیاتی است. در این بخش، نحوه استفاده از دستگاههای امنیتی در فضاهای عمومی و کاربردهای آنها برای حفظ امنیت عمومی بیان میشود.
تجهیزات امنیتی در خودروها
تجهیزات امنیتی در خودروها به منظور حفظ امنیت در برابر سرقت و تخریب خودرو مورد استفاده قرار میگیرند. در این قسمت، انواع مختلف تجهیزات امنیتی در خودروها و نحوه استفاده از آنها برای جلوگیری از سرقت و تخریب خودرو توضیح داده میشود.
تجهیزات امنیتی در محیطهای صنعتی
در محیطهای صنعتی که شامل تجهیزات پیچیده و سختافزارهای حساس هستند، استفاده از تجهیزات امنیتی و نظارتی بسیار حیاتی است. در این بخش، نحوه استفاده از تجهیزات امنیتی در محیطهای صنعتی و کاربردهای آنها برای حفظ امنیت تجهیزات و کارکنان بیان میشود.
تجهیزات امنیتی و نظارتی و حفظ حریم شخصی
استفاده از تجهیزات امنیتی و نظارتی در برخی موارد میتواند به نقض حریم شخصی افراد منجر شود. در این بخش، راهکارهایی برای حفظ حریم شخصی افراد در استفاده از تجهیزات امنیتی و نظارتی بیان میشود.
منبع: yabchy.ir
ثبت دیدگاه