مدیرگروه مطالعات زنان انجمن جامعه‌شناسی ایران با انتقاد از کمبود آمار در زمینه میزان آزارهای خیابانی برای زنان گفت: برخی از پژوهش‌ها نشان می‌دهند که ۷۵ تا ۹۸ درصد از زنان مورد آزار خیابانی قرار گرفته‌اند.
شهلا اعزازی که در همایش امنیت زنان در فضای عمومی صحبت می‌کرد، با بیان اینکه آزارهای جنسی همزمان با ایجاد شهرهای بزرگ آغاز شده‌اند گفت: در روستاها و شهرستان‌های کوچک به دلیل آشنایی میان مردم به میزان ناچیزتری شاهد وقوع چنین پدیده‌هایی هستیم اما در شهرها به دلیل گمنامی و کسوت اماکنی که افراد می‌توانند در آن حاضر شوند بیشتر شاهد آزارهای خیابانی هستیم.
جرم‌انگاری وسیع، از ایرادات وارد به لایحه خشونت علیه زنان
وی با بیان اینکه فعالیت فعالان حقوق زنان، سازمان‌های مردم نهاد، خبرنگاران و پژوهشگران باعث مطرح شدن این آسیب اجتماعی شده است، اظهار کرد: در حال حاضر آزار خیابانی زیرگروه خشونت در عرصه خصوصی، عمومی و نیمه عمومی مانند دانشگاه و محل کار قرار می‌گیرد. لایحه خشونت علیه زنان در حال حاضر در دست قوه قضاییه است و یکی از ایراداتی که به آن وارد شده مربوط به جرم‌انگاری وسیع بوده است.
مدیرگروه مطالعات زنان انجمن جامعه‌شناسی ایران با اشاره به اینکه آزارهای خیابانی در ابتدا نفی می‌شدند، تصریح کرد: در گذشته گفته می‌شد برخی زنان به دلیل خودنمایی، استفاده از لباس‌ها و آرایش‌های خاص و یا حضور در اماکن نامناسب مورد آزار قرار می‌گیرند و بدین ترتیب خود زنان مورد آزار قرار می‌گرفتند، این در حالی است که پژوهش‌ها نشان می‌دهد که شکل ظاهری و نه پوشش و نه حتی نگاه کردن و یا حضور زنان در مکان‌های خاص هیچ تاثیری بر روی این آثارها ندارد.
آزارهای کلامی آنقدر عادی شده‌اند که زنان از کنار آنها به راحتی می‌گذرند
مزاحمان خیابانی از طبقه اجتماعی خاصی نیستند
اعزازی آزار خیابانی را ایجاد مزاحمت از طرف فرد غریبه در عرصه عمومی دانست و افزود: آزار خیابانی باعث ایجاد محدودیت برای زنان در عرصه اجتماعی می‌شود، یعنی به زنان گفته می‌شود چه زمانی و کجا می‌توانند از خانه خارج شوند، چگونه زندگی کنند و بدین ترتیب امکانات زندگی آنان تحت سلطه قرار می‌دهند.
این جامعه‌شناس با اشاره به دو مزاحمت گفتاری و رفتاری ادامه داد: مزاحمت گفتاری شامل مخاطب قرار، توهین، کنایه، تمسخر و استفاده از الفاظ با نیت شهوانی، فحش و ناسزا و تهدید هستند. همچنین مزاحمت‌های رفتاری شامل بوق زدن رانندگان و تعقیب کردن و … را شامل می‌شود.
وی با بیان اینکه این مزاحمت‌ها معمولا توسط مردان غریبه که متعلق به نسل، قومیت و یا طبقه اجتماعی خاصی نیستند اتفاق می‌افتد، تصریح کرد: واکنش زنان به مزاحمت‌ها معمولا از نوع بی‌توجهی درخصوص آزارهای کلامی است، چراکه آزارهای کلامی آنقدر عادی شده‌اند که زنان از کنار آنها به راحتی گذر می‌کنند.
مدیرگروه مطالعات زنان انجمن جامعه‌شناسی ایران با بیان اینکه آزارهای غیرکلامی با واکنش و اعتراض بیشتری همراه هستند اظهار کرد: اعتراض زنان در این خصوص عمدتا با تمهیدات پیشگیرانه مانند امتناع رفتن به جایی همراه است، در صورتی که این آزارها به میزان بیشتری اتفاق بیفتد آنها فردی از خانواده‌شان را نیز مطلع می‌کنند.
اعزازی با اشاره به دلایل واکنش منفعلانه زنان به آزارهای خیابانی گفت: ترس از واکنش پرخاشگرایانه فرد مزاحم مثل بی‌قدرتی زنان نسبت به مردان، قدرت اجتماعی بیشتر، مقام بالاتر مردان در سلسله مراتب اجتماعی، واکنش افراد دیگر و انگشت اتهام به سوی زن مورد آزار از جمله این دلایل است. حتی گاهی از سوی خود زنان انگشت اتهام به سمت آنان برمی‌گردد.
پژوهشی درباره ایجاد مزاحمت توسط مردان برای زنان
مدیرگروه مطالعات زنان انجمن جامعه‌شناسی ایران در ادامه واکنش زنان و دختران تحصیلکرده و ساکنان شهرهای بزرگ را بیشتر از سایر گروه‌ها دانست و ادامه داد: در پژوهشی با ۳۸۰ نمونه در شهر تهران، تنها ۱۸ نفر از پسران اعلام کرده بودند که برای زنان مزاحمت ایجاد نکرده‌اند. همچنین بیش از نیمی از آنان ادعا می‌کردند که در سطح کم برای زنان خشونت کلامی ایجاد کرده‌اند. این افراد دلایل رفتار خود را نمود رفتارهای مردانه از طریق ایجاد مزاحمت عنوان می‌کردند.
تعقیب شدن با ماشین از رایج‌ترین نمودهای آزار خیابانی
در بخش دیگری از این نشست، شیوا دولت‌آبادی رییس هیات مدیره انجمن روانشناسی ایران، با اشاره به اینکه آزارخیابانی تلاش برای برقراری ارتباط در سطح خیابان با کسی است که تمایل به برقراری این ارتباط ندارد، گفت: مخاطب این افراد این تلاش‌ها را تهدیدی برای قلمرو فردی خود می‌دانند. تجربیات نشان می‌دهد که نبود واکنش مناسب به این افکارها، استرس و فشارهای زیادی را در فرد تحمیل می‌کند.
وی با اشاره به انواع آزار خیابانی توضیح داد: نگاه کردن وچشم چرانی، نزدیک شدن و فراتر رفتن از قلمرو امن بدن، تعقیب، تهدید و … از انواع این آزارها هستند. همچنین در شکل گفتاری تمجید ظاهری، تحسین و استفاده از حرف های رکیک از دیگر نمودهای آزار است.
این روانشناس تعقیب شدن با ماشین را از رایج ترین نمودهای آزار خیابانی عنوان کرد و افزود: نوع نگاه ما و ادراکمان از جهان تعیین می کند که ما چگونه رفتار کنیم. آزارها باعث می شوند نسبت به فضای عمومی احساس تعلق نداشته باشیم و حس کنیم به حاشیه رانده شده‌ایم.
وی با اشاره به راه‌های مقابله با آزارهای خیابانی گفت: آموزش به هنگام در خانواده و مدرسه،روشنگری و حساس سازی جامعه به مصادیق آزار و توانمندسازی روانی و جسمانی از جمله این راه‌هاست.
ایسنا
ثبت دیدگاه