پژوهشکده چای دستاوردهای علمی ارزنده‌ای را عرضه کرده است | ترمیم و بازسازی قدیمی‌ترین کارخانه چای کشور

رییس پژوهشکده چای کشور گفت: در دولت یازدهم تدبیر و امید، پژوهشکده چای توانسته است دستاوردهای علمی ارزنده ای را به جامعه کشاورزی کشور به ویژه جامعه تولید و صنعت چای عرضه کند.

اختصاصی پایگاه خبری تحلیلی «بامردم»؛ دکتر رضا آزادی در نشست خبری با اصحاب رسانه و مطبوعات به مناسبت هفته پژوهش(+گزارش تصویری) با بیان اینکه همانطور که مقام معظم رهبری فرموده اند، پژوهش و فناوری را زیر بنای تولید و اشتغال می دانیم، اظهار داشت: در بحث اقتصاد مقاومتی نیز بیشتر بر روی حوزه های حمایت از تولید ملی و مدیریت مصرف تحقیقات و اقدامانی را انجام داده ایم و عمیقا آن را دنبال می کنیم.

ترمیم و بازسازی قدیمی‌ترین کارخانه چای کشور

وی افزود: پژوهشکده چای کشور دارای چندین آزمایشگاه حرفه ای و تخصصی، دو کارخانه تحقیقاتی و حرفه ای قدیمی است که در این پژوهشکده مستقر است و می بایست در بعد رسانه ای کمک شود تا این کارخانه که در حال حاضر قدیمی ترین کارخانه چای کشور است و بعد از سال ها ترمیم و بازسازی شده، به خوبی به مردم معرفی شود.

آزادی با بیان اینکه پژوهشکده چای یک پژوهشکده ملی می باشد، خاطرنشان کرد: این پژوهشکده دارای هفت ایستگاه تحقیقاتی در شهرهای مختلف و آزمایشگاه هایی پیشرفته همچون شیمی، ژنتیک، گیاه پزشکی و … است.

رییس پژوهشکده چای کشور یکی از با ارزشترین موضوعات در سیستم های کاری را پرسنل متخصص و هرم نیروی انسانی دانست و گفت: در گذشته 560 نفر در اداره کل خدمات پژوهشی چای و ایستگاه های تحقیقاتی در حال فعالیت بودند که این میزان در سال 1392 به 231 نفر و چهار عضو هیات علمی رسید که نشان می داد همچنان چیدمان این پژوهشکده بیشتر اداری است تا تحقیقاتی و علمی، ولی با این وجود در حال حاضر حدود 5 درصد نیروهای ما هیات علمی می باشند و در چند سال آینده چیدمان این پژوهشکده تغییرات اساسی خواهد کرد.

پژوهشکده چای دستاوردهای علمی ارزنده‌ای را عرضه کرده است

آزادی تصریح کرد: طی سالهای ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵ در دولت یازدهم تدبیر و امید، پژوهشکده چای (یکی از پژوهشکده های تابعه موسسه علوم باغبانی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی) توانسته است دستاوردهای علمی ارزنده ای را به جامعه کشاورزی کشور به ویژه جامعه تولید و صنعت چای عرضه کند.

رییس پژوهشکده چای کشور مهمترین دستاوردهای این پژوهشکده را در شش محور اساسی دانست و گفت: دستاوردهای علمی پزوهشکده چای کشور در محورهای «پژوهش و فناوری»، «تولید محصولات فناورانه»،«نظارت، ثبت و گواهی(بذر، نهال، کود، سموم و آفت کش ها)»، «ترویج کشاورزی»، «آموزش کشاورزی» و «مدیریت ذخایر ژنتیکی و تنوع زیستی» ارائه می شود.

دکتر آزادی ادامه داد: از جمله مهم ترپن دستاوردهای این پژوهشکده در حوزه پژوهش و فناوری در چهار سال گذشته (۹۵- ۱۳۹۲) می توان به دستاوردهای تحقیقاتی قابل ترویج شامل ۲۸ عنوان دستاورد تحقیقائی، تجاری سازی دانش فنی شامل هفت عنوان دستاورد تحقیقاتی قابل تجاری شدن و افزایش تعاملات ملی و بین المللی با هدف بهره مندی از ظرفیت های علمی، بین المللی و انتقال فناوری اشاره کرد.

وی با اشاره به دستاورد های حوزه تولید محصولات فناورانه، عنوان کرد: پژوهشکده چای پس از شناسایی وضعیت موجود شامل تولید و نیروی انسانی، بررسی و تحلیل راه کارها و راه حل های پیش رو بر اساس پتانسیل های موحود و با استفاده از نتایج و دستاوردهای حاصل از حداقل ۲۳ عنوان پروژه تحقیقاتی خاتمه یافته که برگرفته از سال ها تجربه اعضای هیات علمی و محققان پژوهشکده چای در زمینه های محتلف کشت و صنعت چای می باشد، نسبت به تدوین دانش فنی تولید چای ارگانیک همت گمارده و پس از انجام کلیه مراحل قانونی، طی یک تفاهم نامه و قرارداد با بخش خصوصی اقدام به انتقال و تجاری سازی ابن دانش فنی بر اساسی وظایف حاکمیتی و برگرفته از سیاست های کلان سازمان تحفیفات، آموزش و ترویج کشاورزی کرده است.

تفاهم نامه دانش فنی پژوهشکده چای در میان 15 قرارداد منتخب در فن بازار جمهوری اسلامی ایران

رییس پژوهشکده چای افزود: تفاهم نامه دانش فنی موصوف در هفته پژوهش سال ۱۳۹۴، به عنوان یکی از هشت دستاورد فناورانه منتج به عقد قرارداد منتخب سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی و قرارداد آن به عنوان یکی از ۱۵ قرارداد منتخب در فن بازار جمهوری اسلامی ایران همان سال به امضاء رسیده است.

آزادی ادامه داد: پس از انعقاد قرارداد، این دانش فنی موفق به کسب گواهی چای ارگانیک در دو بخش باغ و فرآوری چای از یکی از معتبرترین سازمان های تایید کننده محصولات ارگانیک در اروپا (شرکت سرس از کشور آلمان) شده است و در نهایت محصول حاصل از پیمان مشارکت این دانش فنی با بخش خصوصی با تاییدیه معتبر، در فن بازار جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۹۵ به عنوان یکی از ۴۰ دستاورد منتخب کشوری رونمایی شد.

وی با بیان اینکه چای به عنوان دومین نوشیدنی پرمصرف پس از آب در کشور شناخته و استفاده می شود، گفت: در حوزه نظارت، ثبت و گواهی با عنایت به اهمیت موضوع امنیت غذایی، از سال ۱۳۹۳ زمینه همکاری تخصصی و حرفه ای آزمایشگاه شیمی و چشش چای پژوهشکده چای با سازمان ملی استاندارد ایران در قالب انجام ارزیابی های کمی و کیفی چای های داخلی و واردانی در سطح منطقه ای شروع و تاکنون ادامه دارد.

تهیه شش عنوان اپلیکشن در حوزه‌های مختلف تولید و فرآوری چای

رییس پژوهشکده چای با اشاره به دستاوردهای این پژوهشکده در حوزه ترویج کشاورزی، عنوان کرد: انجام و اجرای نظام نوین ترویج در حوزه چای و معرفی ۲۱ محقق معین در پهنه‌بندی‌های مناطق چای در ۱۰ شهرستان چای خیز استان گیلان، انتقال دستاوردهای نحقیقانی حوزه مکانیزاسیون به چای کاران از طریق ایستگاه‌های تحقیقاتی تابعه پژوهشکده، تهیه 13 عنوان نشربه فنی، ترویجی و دستورالعمل‌های فنی فروست‌دار مرکز فناوری و اطلاع‌رسانی کشاورزی سازمان در حوزه های مختلف محصول چای، تهیه شش عنوان اپلیکشن در حوزه‌های مختلف تولید و فرآوری چای و برگزاری هفته انتقال یافته‌های چای و روز مزرعه در ۱۴ دوره از جمله دستاوردهای حوزه ترویج کشاورزی پژوهشکده می باشد.

دکتر آزادی خاطرنشان کرد: در حوزه آموزش کشاورزی نیز با توسعه آموزش مهارتی بهره برداران با برگزاری 24 دوره آموزشی، توسعه آموزش دانشگاهی با پذیرش سالانه 20 کار آموز و کارورز،  توسعه آموزش‌های شغلی کارکنان و مدیران با برگزاری 28 دوره طی چهار سال و همکاری با دانشگاه‌ها در 30 عنوان پایان‌نامه گام های مهمی برداشتیم.

وی در ادامه دستاوردهای حوزه مدیریت ذخایر ژنتیکی و تنوع زيستي را تشریح کرد و افزود: گروه ژنتیک و به‌نژادی پژوهشکده چای از سال 1378 در قالب طرح «گزینش کلونی»، فعالیت‌ها و اقدامات منظمی در قالب چند پروژه زمان‌بندی‌شده انجام داده که منجر به دستیابی به کلون‌های امیدبخش شده است.

رییس پژوهشکده ملی چای ادامه داد: دستاوردهای حاصل از آزمایش‌های مقدماتی در دو ایستگاه تحقیقات چای فشالم (فومن) و لاهیجان شامل دستیابی به دو کلون امیدبخش در منطقه چای‌کاری فومن با عملکرد برگ سبز قریب به 5/5 تن در هکتار محصول استاندارد (دو برگ و یک غنچه) و با میانگین رتبه کیفیت چای خشک حدود 15 از 20 (مطلوب) و دو کلون امیدبخش در منطقه چای‌کاری لاهیجان با عملکرد برگ سبز بیش از 5 در هکتار محصول استاندارد (دو برگ و یک غنچه) و با میانگین رتبه کیفیت چای خشک 14 از 20 (مطلوب) است.

وی جمع‌آوری، ایجاد و حفظ و نگهداری ژنوتیپ های انتخابی چای داخلی (4 کلون امیدبخش) و حفظ و نگهداری کلکسیون‌های ارقام خارجی چای وارداتی (23 رقم) را از دیگر دستاورد های حوزه مدیریت ذخایر ژنتیکی و تنوع زيستي دانست.

رضا آزادی در رابطه با اقدامات مهم ستادی پژوهشکده چای کشور، عنوان کرد: در این رابطه در سه حوزه «منابع انسانی و پشتیبانی»، «مالی» و «برنامه، بودجه و آمار» اقدامات شاخصی همچون هوشمند سازی و توسعه دولت الکترونیک با استفاده از فناوری‌های نوین و توسعه زیرساخت‌های شبکه، نوسازی و مستندسازی اموال و ایستگاه‌های تحقیقاتی شامل، ارزیابی عملکرد اعضای غیرهیات علمی از طریق سامانه سمپات، اجرای سیستم حقوق و دستمزد در نظام حسابداری تعهدی، اجرای سیستم اموال و انبار در نظام حسابداری تعهدی،، موافقت‌نامه طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه‌ای (تخصیص ملی) با سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان گیلان (بالغ‌بر 8.710.000.000 ریال)، موافقت‌نامه طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه‌ای (تخصیص استانی) با سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان گیلان (بالغ‌بر 6.430.000.000 ریال) و اجرای سامانه بودجه (صبا) انجام شده است.

افزایش ارزش‌افزوده چای با تولید و معرفی محصولات جدید و جانبی

رییس پژوهشکده چای کشور همچنین در رابطه با برنامه های استراتژیک (پیش رو) این سازمان، اظهار داشت: از جمله این برنامه ها افزایش ارزش‌افزوده چای با تولید و معرفی محصولات جدید و جانبی از چای در زمینه‌های دارویی، بهداشتی و غذایی می باشد.

وی افزود: چاي ازجمله محصولات باغباني است كه تنها در مناطق شمالي كشورمان (گيلان ‌و مازندران) شرايط مناسب براي كشت و پرورش اين محصول وجود داشته و در اقتصاد منطقه نقش مهمي را ايفاء‌ مي‌كند، به‌طورمعمول از برگ چای برای چای‌سازی استفاده می‌شود اين برنامه با توجه به شرایط کنونی چای در ایران و نيز لزوم دستیابی به تنوع در تولید محصولات جانبی از اهميت خاصي برخوردار می‌باشد، به طوری که با نوآوری‌های طراحی‌شده در برنامه مذکور برای اولین بار در ایران امکان تولید محصولات جدیدی همچون رنگ خوراکی، روغن بذر چای، حشره‌کش طبیعی، ساپونین، سم انتخابی در استخرهای پرورش میگو، تولید محصول خوراکی فراسودمند، تولید نوشابه و … از گیاه چای علاوه بر تولیدات معمول از چای باهدف افزایش ارزش‌افزوده فراهم می‌شود.

ایجاد آزمایشگاه جامع چای در پژوهشکده برای نظارت بر مبادی ورودی واردات چای

آزادی از دیگر برنامه های استراتژیک این سازمان را تقویت حوزه نظارتی تخصصی دولت با ایجاد آزمایشگاه جامع چای در پژوهشکده برای نظارت بر مبادی ورودی واردات چای به ایران عنوان کرد و گفت: در کشورهای توسعه‌یافته قانون فراهم کردن تغذیه سالم برای جامعه با اهدافی همچون کاهش هزینه‌های بهداشت و درمان و مهم‌تر تضمین نسلی سالم برای آیندگان آن کشور به‌عنوان یک اصل جدایی‌ناپذیر تعیین‌کننده قوانین سخت‌گیرانه حاکمیتی را در نظارت‌های دولت‌ها در حوزه غذا رقم می‌زند.

رییس پژوهشکده چای اضافه کرد: همانطور که گفته شد چای به‌عنوان دومین نوشیدنی پس از آب در کشور با مقبولیتی بالا سهم از سبد کالای هر سطح طبقاتی از جامعه را به خود اختصاص داده است به طوری که بر طبق آمار 1395 گمرک جمهوری اسلامی ایران بیشترین مقدار واردات چای از گمرکات کشور از حوزه جنوب کشور بوده و بنابراین با عنایت به اهمیت موضوع امنیت غذایی تقویت حوزه نظارتی تخصصی دولت با ایجاد آزمایشگاه جامع چای در مبادی ورودی واردات چای به ایران ضروری و دارای اهمیت می‌باشد.

واردات ارقام برتر گیاه چای و انجام آزمایش‌های سازگاری آن‌ها در ایران

دکتر آزادی واردات ارقام برتر گیاه چای و انجام آزمایش‌های سازگاری آن‌ها در ایران را از دیگر برنامه های پیش رو پژوهشکده دانست و تصریح کرد: تبادل ریخته ژنتیکی بین کشورها یکی از منابع مهم معرفی گیاهان است، ریخته‌های ژنتیکی به‌عنوان منابع ژنتیکی مفیدی هستند که پس از ورود به یک کشور و طی مراحل قرنطینه مورد ارزیابی قرارگرفته و در صورت سازگاری برای تولید در سطح تجاری آزادسازی می‌شوند.

وی افزود: علاوه بر این، منابع ژنتیکی وارداتی می‌توانند دستمایه‌های خوبی برای برنامه‌های دورگ‌گیری با‌شند متأسفانه بررسی سوابق واردات ارقام چای به ایران نتایج مفیدی به دست نمی‌دهد، واردسازی ارقام چای طی هفت دوره واردات از کشورهای سریلانکا (3 دوره)، بنگلادش (2 دوره)، ژاپن (1 دوره) و گرجستان (1 دوره)، از برنامه هدفمندی پیروی نمی‌کرد و  ورود سه سری تقریباً مشابه از ارقام سریلانکایی در فواصل زمانی کوتاه شاهدی بر این مدعاست. در حال حاضر ارقام برتر در مناطق چای خیز توسط گروه کارشناسی شناسایی شده و واردات هدفمند ارقام چای از کشورهایی که شرایط آب و هوایی شبیه ایران دارند یکی از اهداف پژوهشکده چای است.

رییس پژوهشکده چای در ادامه تعیین سطح زیر کشت مناطق چای‌کاری با استفاده از تکنیک ماهواره‌ای، تعامل دوطرفه با کشورهای چای خیز  دارای دستاوردهای علمی جهت انتقال تجربیات، مدیریت بهینه نهاده‌های کشاورزی با تکمیل نقشه حاصلخیزی باغ‌های چای، اجرای نظام نوین ترویج، معرفی و ارائه نتایج تحقیقات انجام‌گرفته درزمینهٔ روش‌های نوین آبیاری، توسعه مکانیزاسیون و معرفی دستگاه‌های جدید به چای‌کاران و کارخانه‌داران، برگزاری، دوره‌های تخصصی چای‌سازی و ارزیابی‌های کیفیت چای به کارشناسان سازمان‌های نظارتی و کارخانه‌های چای‌سازی، پیشنهاد اصلاح روش خریداری برگ سبز چای توسط دولت و ارائه روش‌های نوین و بهینه سازی روش های فعلی در حوزه بازرگانی چای را به عنوان دیگر برنامه های پیش روی این پژوهشکده معرفی و تشریح کرد.

به هیچ عنوان سیاسی نیستیم

دکتر آزادی در پایان در پاسخ به سوال خبرنگار «بامردم» مبنی بر این که مهمترین چالش در پیشبرد اهداف آینده پژوهشکده چای و دلیل برخی هجمه ها به این پژوهشکده را چه می دانید، اظهار داشت:  یکی از این چالش ها عدم توجه کافی به امر پژوهش است که می بایست بیشتر از این به این موضوع اهمیت داده شود، در رابطه با سوال دیگر، بنده و دیگر همکارانم افرادی علمی بوده و به هیچ عنوان سیاسی نیستیم و به فکر خدمت هستیم به نظر من دلیل انتقادات می تواند از عدم اطلاع از دستاوردها و اقدامات این پژوهشکده باشد که انشالله با کمک شما اصحاب رسانه دستاوردها منعکس و در دسترس عموم مردم قرار خواهد گرفت.