احیای زندگی در مرداب

ایمان رنجکش:
روز اولی که گروهی خودجوش برای پاکسازی رودخانه مرداب آستارا گردهم آمدند، تعدادشان به انگشتان دودست هم نمی رسید. اما اکنون با گذشت 12هفته از برگزاری متوالی این حرکت اجتماعی، تا چشم کار میکند اطراف رودخانه پر است از مرد و زن و پیر و کودکی که با تکیه بر مسئولیت اجتماعی خود آغازگر حرکت بزرگی شده اند.
هر چند این اولین باری نیست که شاهد چنین تحرکی نسبت به پاسداری از محیط زیست هستیم، اما پویش پاکسازی رودخانه مرداب آستارا از جهات مختلف از تفاوت هایی برخوردار است چرا که بر خلاف سایر برنامه ها در گوشه و کنار کشور، شهروندان آستارایی هفته هاست که به صورت متوالی هر جمعه صبح، پای در رودخانه میگذارند و کیسه کیسه زباله ای که راه تنفس این شریان حیاتی زندگی انسان ها را مسدود کرده، از مرداب بیرون می کشند.
آن ها هدف بزرگی دارند و میخواهند تا قبل از پایان سال، رودخانه مرداب آستارا را بعنوان پاکیزه ترین رودخانه ایران معرفی کرده و ترویجگر این گام مثبت اجتماعی برای سایرین باشند. در کنار پاکسازی رودخانه برنامه های گوناگونی برای کودکان نیز تدارک دیده شده و شور و حال خاصی را به آن منطقه میبخشد.
حرکتی که شاید نظیر آن را فقط در کشورهای توسعه یافته از منظر رشد مدنی شاهد باشیم و در جایی همچون ایران که مردمانش با تکرار دغدغه های معیشتی و گرفتاری های روزمره خود را از مسئولیت های اجتماعی رها می بینند، شکل گیری چنین پویشی نوید آینده ای روشن در حساس سازی آحاد جامعه نسبت به حراست از عرصه های طبیعی میدهد.
خاطرم هست که چندی قبل به همراه جمعی از سمن ها نزد یکی از مدیران ارشد محیط زیست در استان بودیم که جناب مدیر با نگاه صرفا آشغال جمع کنی به ظرفیت سازمان های مردم نهاد از آنان میخواست تا مناطق مختلف را پاکسازی کنند! همه میدانند که با هزاران بار پاکسازی هر منطقه، به طور کامل آنجا عاری از آلودگی نخواهد شد چرا که دست های آلوده گر نیز هرگز با بی توجهی خود نسبت به این مسائل در بهبود زخم های بر پیکر محیط زیست کمک رسان نیستند، بلکه در اینجا مهم آن بلوغ اجتماعی است که یک جامعه باید بدان دست یابد که خوشبختانه امروز پس از دهه ها غفلت در این حوزه، با رویکار آمدن نسل جدیدی رو به رو هستیم که به مدد توسعه رسانه ها و آگاهی نسبی نظام آموزشی، تعالیم اجتماعی را از کودکی فرا میگیرد و نسبت به مقوله هایی همچون محیط زیست حساسیت لازم را به خرج میدهد. بدون شک پرورش کودکان در چنین فضایی میتواند روزنه های روشنی از بهبود مشکلات محیط زیست که با اهمیت ترین مسئله در زندگی انسان هاست به ما نشان دهد.
امید است شاهد تسری این پویش اجتماعی به تمامی نقاط کشور باشیم و حراست از محیط زیست از برنامه هایی صرفا جهت رفع تکلیف و نمایشی به یک وظیفه عمومی مبدل شود تا مردم، محرک مسئولان در تضمین بهره‌مندی درست از عرصه های طبیعی و رسیدن به توسعه پایدار باشند.
روزنامه معین