به گزارش رویداد۲۴، تونی برمن، مدیر سابق شبکه خبری سی بی سی کانادا و بخش انگلیسی شبکه الجزیره و ستون نویس فارن افرز، در مطلبی در نشریه استار این سؤال را مطرح می‌کند که جنگ فاجعه‌بار بعدی جهان کجا رخ خواهد داد؟ و چه چیز باعث آغازش خواهد شد؟
هرچقدر بن‌بست هسته‌ای کره شمالی خطرناک باشد، محتمل‌ترین محل نزاع بار دیگر خاورمیانه به نظر می‌رسد.
و رقابت رو به رشد میان قدرتمندترین کشورهای منطقه –ایران و عربستان- مهم‌ترین عامل آغاز آن است.طی هفته‌های اخیر، نقاط حساس بالقوه در خاورمیانه به شکل خطرناکی با هم تقابل داشته‌اند. این نقاط شامل تعمیق جنگ در سوریه، خطر حضور اسرائیل در این جنگ، فاجعه بشردوستانه در یمن، آشفتگی در لبنان، تداوم درگیری فرقه‌ای در عراق و این ترس که تسلیحات هسته‌ای جدید در مسائل منطقه دخیل شود.اما آنچه این خطر را بزرگ می‌کند همان چیزی است که بالاتر از تمام این درگیری‌ها وجود دارد. از بسیاری جهات، تمامی این مسائل –به شکل جنگ نیابتی- تحت تأثیر همان چیزی است که بسیاری از تحلیل گران خاورمیانه آن را نبرد نهایی میان ایران و عربستان می‌دانند.
این یک جنگ نهایی بر سر مذهب نیست که ایران شیعه و عربستان سنی در دو طرف شکاف اسلامی که به قرن هفتم برمی‌گردد، قرار می‌دهد. بالاتر از همه، این نبرد بر سر قدرت و تاریخ در خاورمیانه است. چه کسی بر منطقه مسلط خواهد بود؟ چه کسی به آینده شکل خواهد داد؟ و چه کسی شکست خواهد خورد؟
غیرممکن است که بحران‌های بسیاری که در منطقه وجود دارد را بررسی کنیم بدون آنکه درکی از شرایط تاریخی این روابط مهم داشته باشیم.
طی روزهای گذشته برنامه فرانت لاین (Frontline) شبکه آمریکایی پی بی اس (PBS) مستندی درباره دشمنی بین ایران و عربستان ساخته و منتشر کرد. تیم فرانت لاین طی دو سال گذشته به چندین کشور منطقه سفر کردند و تصویری از محرک‌های ایران و عربستان تهیه کردند. در این اقدام، آن‌ها عوامل پیچیده بسیاری که بر بحران‌های امروز غلبه کرده‌اند را تشریح کردند.
باوجودآنکه این درگیری میان ایران و عربستان ریشه در تاریخ دارد، تازه‌ترین تحول در سال 2011 در واکنش به بهار عربی رخ داد. پادشاهی عربستان حس می‌کرد که از سوی اعتراضات گسترده در سراسر جهان عرب تهدید می‌شود و ایران را متهم دامن زدن به این شرایط می‌کرد. این در حالی است که مقامات ارشد ایران، خود نگران شرایط منطقه و تأثیرات آن بر کشورشان بودند.زمانی که باراک اوباما رئیس‌جمهور آمریکا بود سعی کرد تنش‌ها میان قدرت‌های منطقه‌ای را کاهش دهد. درخواست او این بود که آن‌ها «اشتراک مجاورت» را بیاموزند. باوجودآنکه این مسئله باعث خشم سعودی‌ها شد، سخت است اگر نگوییم که در آن مرحله دست‌کم، اوباما در طرف درست تاریخ قرار داشت.
بااین‌حال، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور فعلی آمریکا در مسیری کاملاً متفاوت حرکت کرده است. او می‌خواهد توافق هسته‌ای تاریخی که قدرت‌های جهان با ایران نهایی کردند را پاره کند. وی برخلاف اوباما، هیچ محدودیتی بر عربستان اعمال نکرده و این موضع در یمن، جایی که عربستان متهم به جنایت جنگی است، کاملاً مشهود است. ایران درعین‌حال، در حمایت از رژیم بشار اسد در سوریه و همچنین کمک به جنبش حزب‌الله در لبنان فعال بوده است.در مستند بی پی اس، اشاره شد که اگر بیش از یک میلیون نفر طی یک دهه گذشته در درگیری‌های منطقه‌ای کشته شده‌اند، اندکی از آن‌ها ایرانی یا عربستانی بوده‌اند.
این در حالی است که آمریکایی‌ها نیز اغلب نقش گسترده‌ای –بیشتر مخرب- که دولت و ارتش خودشان در تاریخ خاورمیانه مدرن ایفا کرده است را فراموش می‌کنند. مردم در خاورمیانه دچار این فراموشی نیستند.
ثبت دیدگاه