چتر حمایت تامین اجتماعی بر ۴۰۷ هزار بیمه شده گیلانی/ بیش از ۱۱۸ هزار مستمری بگیر از خدمات تامین اجتماعی گیلان بهره مند هستند

جمیل حق پرست، به تشریح عملکرد اداره کل تامین اجتماعی گیلان پرداخته است. گفت و گوی وی را در ادامه می خوانید.

در ابتدا معرفی کوتاهی از خودتان داشته باشید .

متولد سال ۱۳۴۶ در شهر رشت و دارای مدرک کارشناسی ارشد رشته حسابداری هستم. در سال ۱۳۶۷ به استخدام تامین اجتماعی گیلان در آمدم و مسئولیت هایی از جمله ریاست تامین اجتماعی شعبه صومعه سرا ،معاون اداری مالی تامین اجتماعی گیلان و مدیرکلی تامین اجتماعی استان یزد را تجربه کردم تا اینکه در سال ۱۳۹۱ به مدیرکلی تامین اجتماعی استان گیلان منصوب شدم.

در زمانی که مدیریت تامین اجتماعی استان گیلان را قبول کردید چه دغدغه هایی برای ارائه خدمات بهتر در این حوزه داشتید؟

تامین اجتماعی یکی از پرمخاطب ترین سازمان های کشور است و در حال حاضر ۴۱ درصد از مردم گیلان تحت پوشش خدمات این سازمان قرار دارند. تفاوت اساسی که بین مراجعین ما و بسیاری از دستگاه های دولتی وجود دارد این است که بیمه شدگان ما بخشی از حقوق و دریافتی های خودشان را تحت عنوان حق بیمه به حساب سازمان تامین اجتماعی واریز می‌کنند تا در مواقع بیماری، حوادث،از کار افتادگی،کهولت سن و فوت بتوانند از خدمات قانونی این مجموعه استفاده کنند؛بنابراین علاه بر حق شهروندی، حق اشتراک دارند.

تلاش کردم در این مدت آرامش در فضای کار حاکم باشد. از روز اول به کارکنان گفتم که برنامه های خود را در دو محور درون سازمانی و برون سازمانی تنظیم کرده ام که برنامه های درون سازمانی از جمله تکریم همکاران زمینه ساز ارائه خدمات بیشتر و بهتر به مخاطبان برون سازمانی خواهند شد.

همانطور که می دانید تعداد بیمه شدگان شاغل معیاری برای برآورد میزان اشتغال است. چه تعداد بیمه شده شاغل در گیلان داریم؟

ابتدا باید اشاره ای کوتاه به شخصیت حقوقی سازمان تامین اجتماعی داشته باشم. این سازمان یک نهاد عمومی غیر دولتی است که علاوه بر اینکه از بودجه دولت بهره ای نمی برد، در مواقعی که معافیت های بیمه ای از سوی قانونگذار و یا هیات دولت تکلیف می شود، در جایگاه طلبکار نیز قرار می گیرد.

وظیفه داریم از محل درآمد حق بیمه که بخش عمده منابع مالی ما را تامین می کند، تعهدات خودمان را به مخاطبین که در سه گروه کارفرمایان، بیمه شدگان و مستمری بگیران قابل دسته بندی هستند، انجام دهیم.

یکی از اصلی ترین گروه های بیمه پرداز، بیمه شدگان اجباری هستند که به دستور کارفرما و با دریافت حقوق مشغول به کار هستند. حدود ۲۵۰هزار بیمه شده اجباری در گیلان داریم که این آمار ارتباط مستقیمی با وضعیت اشتغال استان دارد.

در گروه های دیگری همچون رانندگان، قالیبافان و کارگران ساختمانی، بیمه شدگانی داریم که به آن ها اصطلاحا بیمه شدگان خاص گفته می شود.

در مجموع تامین اجتماعی گیلان ۴۰۷ هزار بیمه شده اجباری و خاص را تحت پوشش دارد.

چه تعداد مستمری بگیر و بازنشسته در گیلان از خدمات تامین اجتماعی استفاده می کنند؟

با توجه به فرهنگ بالای مردمان گیلان، سابقه آشنایی با بیمه و پرداخت حق بیمه در این استان نسبت به سایر مناطق کشور به طور قابل ملاحظه ای بیشتر است و علاوه بر این، بالا بودن بودن امید به زندگی و کسب عنوان پیرترین استان کشور موجب شد که آمار مستمری بگیران در این استان از بیمه پردازان پیشی بگیرد. در حال حاضر ۱۱۸ هزار و ۹۰۰ نفر مستمری بگیر در سه گروه اصلی بازنشسته، از کار افتاده و بازمانده از مستمری و سایر کمک های جانبی، از حمایت اداره کل تامین اجتماعی گیلان برخوردار هستند.

افتتاح شعبه تامین اجتماعی در شهر صنعتی رشت به منظور حمایت از واحدهای تولیدی، از اقدامات مثبت است که در دوره مدیریت شما صورت گرفت.در این شعبه چه خدماتی ارائه می‌شود؟

از سال ۹۲ در راستای افزایش رضایتمندی مخاطبین، برنامه هایی برای تعامل با کارفرمایان، بیمه شدگان و کانون های بازنشستگان در دستور کار تامین اجتماعی گیلان قرار گرفت. سه مسیر برای افزایش رضایتمندی تعریف کردیم که اولین آن ها، افزایش واحد های اجرایی تامین اجتماعی در نقاط مختلف گیلان و مکان های حائز شرایط لازم بود.

مسیر دوم، توسعه خدمات الکترونیک و حذف مراجعات حضوری در کنار توسعه واحدهای اجرایی در نظر گرفته شد و در نهایت سومین مسیر، برون سپاری بود که تلاش کردیم اقداماتی در این رابطه انجام دهیم. بررسی ها نشان داد که ۴۷ درصد از مخاطبین تامین اجتماعی گیلان، در ۳ شعبه موجود در شهرستان رشت خدمات می گیرند. در مقابل، ۱۹ شعبه به ۵۳ درصد از جمعیت هدف خدمات رسانی می کردند و این حاکی از وجود شرایطی نامتعادل بود.

به منظور سامان دادن به اوضاع، در مرکز استان که عمده ترین گروه های بیمه ای و کارگاه های صنعتی در آن متمرکز هستند، اقداماتی را آغاز کردیم که از جمله آن ها می توان به راه اندازی شعبه کوچصفهان و سنگر اشاره کرد. در ادامه، ایجاد شعبه ۳ رشت را کلید زدیم که توانست رضایتمندی خوبی را به وجود بیاورد.

همچنین به منظور استفاده از بستر اینترنت، توسعه خدمات الکترونیک و حذف مراجعات حضوری، ابتکاری را در شهر صنعتی رشت به کار بردیم و با همکاری اساتید دانشگاهی و نخبگان جوان گیلان توانستیم نرم افزاری را طراحی کرده و برای اولین بار مجوز برنامه نویسی از ستاد مرکزی بگیریم.

با توجه به مشکلات بیمه شدگان و کارفرمایان برای مراجعه به شعبه موجود در مرکز تجمع صنایع و کارخانجات بزرگ گیلان نرم افزار تهیه شده را به اجرا و با ارائه خدمات توانستیم بخش عمده ای از مراجعات حضوری را حذف کنیم.

فاز اول این پروژه با حضور استاندار گیلان در تیرماه سال قبل آغاز شد و فاز دوم نیز پاییز گذشته به اجرا گذاشته شد. در این سامانه برای هر کارفرما یک نام کاربری و رمز عبور تعریف و پس از بارگذاری یکسری مدارک ، کارفرمایان می توانند بدون نیاز به مراجعه حضوری از طریق سامانه برای دریافت خدمات اقدام کنند.

این طرح به حدی مورد توجه قرار گرفت که هم اکنون در شعبه ۱۴ تامین اجتماعی تهران بصورت پایلوت در حال اجراست و چنانچه نهایی شود، قابلیت تعمیم به شعب کل کشور را دارد.

به جز در شهر صنعتی رشت، تامین اجتماعی گیلان در چه زمینه هایی خدمات الکترونیکی ارائه می کند؟

تنها راهکار کاهش حجم عظیم مراجعات حضوری، استفاده از بستر اینترنت و خدمات الکترونیک است که از سال ۹۲ به طور جدی در تامین اجتماعی گیلان مورد توجه قرار گرفت. در این راستا اتفاقات بسیار خوبی را شاهد بودیم. به طور مثال، برای ارائه لیست افراد شاغل در کارگاه ها و پرداخت حق بیمه آن ها، ماهیانه شاهد مراجعه بیش از ۳۳ هزار کارفرما به شعبات تامین اجتماعی استان بودیم که با استفاده از خدمات الکترونیک در حال حاضر تمامی این مراجعات به طور کامل از بستر اینترنت انجام می‌گیرد و هر کارفرمایی می‌تواند از طریق تلفن همراه یا کامپیوتر شخصی خود لیست شاغلین کارگاهش را به سازمان تامین اجتماعی ارائه و حق بیمه را پرداخت کند.

در گروه بیمه شدگان خاص که شمار آن ها در گیلان به ۶۵۰ هزار نفر می رسد نیز ماهیانه یا دو ماه یکبار شاهد مراجعات حضوری برای دریافت فیش حق بیمه و پرداخت آن از طریق بانک های عامل بودیم که این فرآیند نیز در حال حاضر کاملا اینترنتی صورت می گیرد.

ابلاغ الکترونیک از دیگر اقداماتی بود که در راستای توسعه خدمات الکترونیکی انجام شد و طی آن ۸۰ درصد از ابلاغ های مجموعه سازمان در حال حاضر به صورت اینترنتی در حال انجام است.

همچنین امکان مشاهده سوابق بیمه شدگان و رویت فیش و حکم مستمری بگیران از طریق اینترنت فراهم شد. صدور دفترچه ها و تمدید اعتبار آن ها نیز از مواردی بود که انحصارا باید در شعبه محل پرداخت حق بیمه انجام می شد ولی اکنون این امکان در شعب تامین اجتماعی سراسر کشور وجود دارد.

اداره کل تامین اجتماعی گیلان از سال گذشته بازرسی الکترونیک را اجرایی کرد. تا پیش از این بازرسان با کاغذ و قلم در کارگاه ها حاضر می شدند و از افراد شاغل صورت برداری می کردند و پس از اتمام این کار، اطلاعات به دست آمده طی یک فرآیند طولانی در سیستم ثبت می شد؛ اکنون بازرسین کارگاهی ما به تبلت مجهز هستند و به محض صورت برداری از کارگاه ها، اطلاعات را به سرور شعبه ارسال می کنند. به این ترتیب بیمه شده می‌تواند بلافاصله از خدمات سازمان استفاده کند؛ پروژه بسیار بزرگی بوده که سال قبل انجام شد.سال قبل نیز یک کار بسیار خوبی را در حوزه خودمان شاهد بودیم به عنوان یک سازمان مرجع بسیاری از دستگاه ها از ما استعلام می‌کنند. در حال حاضر بانک جامع استعلام سوابق در تامین اجتماعی تشکیل شده و این خدمت در بستر اینترنت قابل ارائه است.

در حال استفاده از بسترUSSD هستیم برای اینکه افراد از این طریق بتوانند سوابق و آخرین وضعیت پرداخت بیمه خودشان را ببینند و کارفرما نیز به بدهی خودش دسترسی پیدا کند.

اقدامات دیگری نیز در دست اجرا داریم که از جمله آن ها می توان به پرونده های الکترونیک اشاره کرد که کلید خورده است. کار اسکن پرونده ها در حال آغاز شدن است و با اجرای این کار فرد برای انجام تعهدات و استفاده از خدمات می تواند به هر شعبه ای از تامین اجتماعی مراجعه کند.

یکی از اقداماتی که در پروژه شهر صنعتی رشت انجام شد، ارسال دفترچه های درمانی بیمه شدگان به محل درب کارگاه توسط پیک بود. این مساله در مرکز مورد توجه قرار گرفت و شاهد حذف مراجعات حضوری برای دفترچه های درمانی بیمه شدگان و مستمری بگیران تامین اجتماعی خواهیم بود.

از سال گذشته طرح نسخه های الکترونیک در مراکزی از جمله بیمارستان ها و درمانگاه های سازمانی گیلان به اجرا گذاشته شد و مطابق آن بیمه شدگان و مستمری بگیران نیازی به ارائه دفترچه های کاغذی ندارند و تنها با ارائه کد ملی میتوانند در مراکز ملکی تامین اجتماعی پذیرش شوند و از خدمات استفاده کنند.

استان گیلان به عنوان یکی از سه استان پایلوت در زمینه نسخ الکترونیک در مراکز غیرملکی نیز انتخاب شده و این طرح را در دست اجرا دارد.

باید اشاره ای نیز به اجرای میز خدمت به عنوان یکی از دستورات سازمان مرکزی و تاکیدات استاندار گیلان داشته باشم. این طرح در تمامی شعب تیپ ۱ و ۲ تامین اجتماعی گیلان در طبقات همکف اجرا شد و در تیپ های ۳، ۴ و ۵ با توجه به بافت شعبه و تعداد کم شاغلین، همکاران ما در قالب یک طرح خدمات نوین در حال اجرای میز خدمت هستند.

همچنین اداره کل تامین اجتماعی گیلان توانست کار متفاوتی در طبقه همکف انجام دهد. در این طرح، فضای بسیار مطلوبی برای پذیرش ارباب رجوع مهیا شده و کارکنان واحد IT نرم افزاری تهیه کردند که کار پذیرش ارباب رجوع، ارائه کد رهگیری و پیگیری بیمه عمر را انجام می دهد. بازخورد این کار در قالب گزارشات نموداری خاصی که تهیه می شود، می تواند آسیب شناسی کند که علت مراجعه چه بوده است تا با اصلاح فرآیندها و انجام اقدامات لازم، آمار مراجعین تا حد امکان کم شود. این طرح در سطح کشور مورد توجه و استقبال قرار گرفت.

این طرح از کی فراگیر می شود؟

در بعضی مکان ها ممکن است مشکل قطع و وصل اینترنت وجود داشته باشد یا اینکه بعضی از مراکز هنوز به استفاده از رایانه عادت نکرده باشند. با این وجود فکر می‌کنم با اصرار و پافشاری سازمان این کار در یکسال آینده اتفاق بیفتد.

تامین اجتماعی به عنوان یکی از اعضای کارگروه رفع موانع تولید، چه اقداماتی برای حمایت از تولید کنندگان و بهبود فضای کسب و کار در گیلان انجام داده است؟

در شرایط اقتصادی خاص موجود، فعالیت های زیادی در این راستا انجام دادیم و تعامل خوبی با تشکل های کارفرمایی برقرار کردیم. اداره کل تامین اجتماعی گیلان با پیش بینی یک تقویم کاری، تمام فعالیت هایی که در طول سال باید داشته باشد را به مدیران مجموعه خود ابلاغ می‌کند. جلسات مدون فصلی وماهیانه با شرکت ها داریم و طی بازدیدهای میدانی از کارخانجات و کارگاه ها به صورت چهره به چهره با کارفرمایان ارتباط برقرار کرده و مشکلات آنها را بررسی می‌کنیم.

در خصوص کارگاه های بحران دار سعی می‌کنیم کمتر از ابزارهایی که قانون گذار در اختیار ما قرار داده استفاده کنیم و از کارفرما در شرایط بحرانی حمایت کنیم.

بخشوگی جرائم طی چند مرحله اجرا شد و در سال جاری از اردیبهشت تا تیرماه شاهد اجرای یک مرحله دیگر از بخشودگی جرائم بودیم. سازمان تامین اجتماعی در رابطه با بدهی کارفرمایان نیز تفاهم نامه ای را با بانک رفاه تنظیم کرد که خرید دین انجام شود و کارفرمایانی که به سازمان بدهکارند از تسهیلات بانکی جهت پرداخت دیون خودشان استفاده کنند.

در بحث مکانیسم های حمایت از اشتغال های موجود و همچنین حمایت از اشتغال جدید، معافیت های کارفرمایی را در دوره های مختلف اجرا کردیم که ایجاد اشتغال جدید همراه با معافیت هایی باشد؛ از جمله در برنامه ششم برای سال ۹۷ نیز ایجاد شغل جدید و معافیت سهم کارفرما در دستور کار قرار دارد.

اجرای طرح کارورزی به کمک اداره کل فنی و حرفه ای گیلان و تسهیل در اخذ ضمانت نامه و وثیقه ها جهت تقسیط بدهی کارفرمایان از دیگر اقدامات تامین اجتماعی گیلان بوده است.

به علاوه، برای کارگاه های کوچک و متوسط که از تسهیلات ویژه اشتغال استفاده می کنند بخشنامه ای از سوی سازمان صادر شد که شرط پرداخت بدهی برای آن ها حذف شود. حدود ۸ هزار مقرری بگیر بیمه بیکاری در گیلان داریم که ماهیانه ۱۰ میلیارد تومان پرداخت در این بخش صورت می گیرد.

ایجاد کارگزاری های تامین اجتماعی در سطح شهرها توانست به ارائه خدمات با کیفیت تر منجر شود. در دولت تدبیر و امید افزایشی در این حوزه داشتیم؟

یکی از راه هایی که برای ارتقاء سطح خدمات رسانی در پیش گرفتیم توسعه کارگزاری ها و به عبارتی برون سپاری بود. در طول دولت یازدهم و دوازدهم موانعی که از خارج از سازمان ایجاد شد در گیلان موفق شدیم یک کارگزاری لاهیجان و یکی رشت افتتاح کنیم که تاثیر بسیار خوبی در این دو شهر گذاشت.

استاندار گیلان در بدو ورود، بخشنامه ای مبنی بر بکارگیری بانوان و جوانان در مناصب مدیریتی صادر و به فرمانداری ها، دستگاه های اجرایی و شهرداری ها ابلاغ کردند. در راستای اجرای این بخشنامه چه اقداماتی انجام دادید؟

سازمان تامین اجتماعی از قوانین و ضوابط پیچیده ای برخوردار است و یکی از شرایط انتصاب و ارتقاء، داشتن تجارب لازم می باشد. با این حال، در راستای سیاست دولت سعی کردیم از این بخشنامه تبعیت کنیم. به همین منظور دو تن از بانوان شاغل در مجموعه به عنوان رئیس شعبه در شهرهای خمام و سیاهکل منصوب شدند. همچنین تلاش کردیم از ظرفیت جوانان بهره بگیریم و در همین رابطه، معاونت بیمه ای شعبه یک رشت به عنوان بزرگترین شعبه تامین اجتماعی گیلان به یکی از نیروهای جوان واگذار شد.

در سمت رئیس و کارشناس ارشد فنی مهندسی اداره کل تامین اجتماعی گیلان نیز از وجود یک نیروی جوان بهره مند شدیم.

در ادامه با خروج همکاران قدیمی از مجموعه، بیشتر از ظرفیت بانوان و جوانان در واگذاری مسئولیت استفاده خواهد شد.

از چه طریق اخبار را پیگیری می کنید؟

معمولا از رسانه ملی و همچنین رسانه های محلی برای اطلاع از آخرین اخبار استفاده می کنم.

اگر انتقادی به شما و یا مجموعه تحت تصدی شما وارد شود چه واکنشی نشان می دهید؟

همیشه به همکارانم گفته ام از حاشیه دوری کنید و زمان خود را صرف حاشیه ها نکنید چراکه ما وظایف سنگینی داریم.

تامین اجتماعی به عنوان یک سازمان اجتماعی با کارکردهای اقتصادی به طور مستقیم متاثر از فضای اقتصادی است و با وجود مسئولیت در قبال ۱۱۹ هزار مستمری بگیر و ۴۰۷ هزار بیمه شده، حق رفتن به سمت حاشیه ندارد.

آماده پاسخگویی به سوالات و انتقادات منطقی از تامین اجتماعی گیلان هستم ولی به هیچ وجه به مسائل حاشیه ای و بی اساس پاسخگو نیستم.

در سال های اخیر شاهد ارتقاء بسیاری از واحدهای اجرایی تامین اجتماعی در سطح شهرستان های گیلان بودیم و با ۴۲ درصد رشد از برترین های کشور در زمینه بیمه زنان خانه دار هستیم .

با وجود همه این موفقیت ها گاهی نقدهای غیر منصفانه مطرح می شود. به عنوان مثال با اینکه در ۵ سال گذشته ۲۴ درصد رشد بیمه شدگان داشتیم، برخی خلاف این را مطرح کردند.

و سخن ناگفته…

ما در سال قبل هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان درآمد وصولی حق بیمه داشتیم و حدود دو هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان پرداخت انجام دادیم و مقایسه ی این ارقام با کل اعتبارات دستگاه های اجرایی استان می تواند حجم بالای کار تامین اجتماعی گیلان را نشان دهد. در نشست های متعددی که با گروه های مختلف برگزار می کنیم، نقدی به عملکرد تامین اجتماعی گیلان وجود ندارد هرچند که ممکن است از وضعیت اقتصادی موجود در کشور ناراضی باشند.