از امروز آن روی سکه برجام را نشان خواهیم داد/ همچنان مرد صلح و اعتدال هستیم

حجت‌الاسلام حسن روحانی در جلسه امروز هیات دولت با اشاره به ایام ماه مبارک رمضان گفت: همه روزه همین یک کلمه است؛ از خواست شخصی می‌گذریم به خواست عمومی پاسخ مثبت می‌دهیم. روزه همان صبر است. در قرآن هم از روزه به عنوان صبر یاد شده است. روزه قدرت مقاومت است.

وی افزود: فلسفه روزه تقوا است؛ تقوا همان قدرت فوق‌العاده روحی انسان برابر همه لغزش‌ها و ایستادگی برای اهداف انسانی است امیدوارم در این ماه رمضان همه بتوانیم به عنوان مهمان خدا از این سفره بهره‌برداری کنیم.

رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه امروز ۱۸ اردیبهشت است درست یکسال از خروج غیرقانونی آمریکا از برجام زیر پا گذاشتن قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل می‌گذرد، یادآور شد: امرزو ما مصمم هستیم تصمیم ملی و راهبردی مهمی را به عرض ملت ایران برسانیم، اساس برجام یک تصمیم ملی و راهبردی بود، برجام نه تصمیم فردی بود نه تصمیم جناحی و دولتی بود بلکه یک تصمیم ملی و مربوط به کل نظام بود.

وی خاطرنشان کرد: مردم ما هم قبل از برجام و هم بعد از برجام دو بار پای صندوق آمدند و این راه را تایید کردند؛ سال ۹۲ با ۱۸ میلیون رای مثبت به دولت خواستند، دولت خلاقیت جدیدی برای حل و فصل مسائل و گشودن گره‌ها به کار گیرد که اسمش را تعامل سازنده می‌گذاریم بعد از ۴ سال بار دیگر پای صندوق آمده این بار با ۲۴ میلیون بار دیگر به اعتدال و تدبیر رای دادند.

رئیس‌جمهور تاکید کرد: از آغاز توافق برجام دشمنان ایران با این توافق مخالف بودند تندروهای آمریکا، صهیونیسم و ارتجاع منطقه همه آنها که ضد برجام بودند، ضد ایران هم بودند و هستند. انتقاد غیر از ضدبرجام بودن است اما دشمنی با برجام مخصوص صهیونیسم، ارتجاع و تندروهای آمریکا بود.

وی با بیان اینکه برجام به نفع منطقه و جهان به ضرر دشمنان ایران بود، گفت: از سال ۹۳ همه تلاش خود را به کار گرفتند تا این بنای باشکوه را فرو بریزند.

روحانی گفت: بعد از روی کار آمدن دولت جدید در آمریکا که حاصل مجموعه شرایط انتخابات نامتعارف و غیر‌معمول در آمریکا بود؛ علیرغم اینکه همین جناح از مردم با شعار صلح رای گرفتند و گفتند از منطقه سربازان خود را خارج می‌کنیم و به نفع ملت آمریکا کار می‌کنیم دیدیم این کار را نکردند. آنها رای گرفتند با شعار اینکه در مسیر قانون حرکت می‌کنند. رای گرفتند اما به تعهدات خود عمل نکردند و گروه تندرویی که در کاخ سفید امور را در دست دارد اختیار را از دست رییس‌جمهور هم گرفته است.

وی ادامه داد: از این شرایط نه تنها مردم منطقه در رنج هستند، بلکه دوستان آمریکا هم در رنج هستند. همه آنهایی که متحد این کشور بودند، در رنج هستند و همه شرکت‌های دنیا و کارآفرینان جهان در رنج هستند.

وی افزود: در عین حال صهیونیسم و ارتجاع فشار آوردند تا دولت آمریکا از برجام خارج شود البته آنها یک سال شعار می‌دادند که بعد از دی ماه سال ۹۶ برای زیر پا گذاشتن برجام امیدوارتر شدند و در پایان همان دیماه اعلام کردند از برجام خارج می‌شویم و در نهایت ۱۸ اردیبشهت ۹۸ از برجام خارج شدند با امید اینکه تابستانی آنچنانی برای ایران پیش‌بینی می‌کنند و آبانی سخت و کریسمسی با حضور در ایران و اینکه ایران جشن چهلمین سالگرد انقلاب خود را نخواهد دید.

روحانی گفت: آمریکای‌ها در تمام مراحل دچار شکست شدند. آنها ابتدا می‌خواستند با خروج از برجام، ایران را وادار کنند تا از برجام خارج شود و آنها پرونده را به شورای امنیت ببرند. تدبیر ایران این بود که در این دام نیفتاد و در زمین آمریکا بازی نکرد و وقتی دوستان ما و کشورهای اروپایی با تماس مستقیم با من و حضوری و با پیام از ما درخواست کردند که به آنها مهلت دهیم و ما هم به آنها پاسخ مثبت دادیم.

وی ادامه داد: به آنها مهلت دادیم تا اتمام حجت کنیم و مردم ما بدانند ما در کارها عجله نمی‌کنیم و می‌دانستیم و می‌دانیم برجام چقدر مهم است و ویرانی برجام چقدر برای منطقه و جهان خسارت بار است. برای همین پاسخ مثبت دادیم و قرار بود چند هفته صبر کنیم، چند ماه صبر کردیم باز درخواست مهلت کردند و براساس بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام چهارنوبت با ۵ کشور باقی مانده مذاکره کردیم، دو مرتبه در سطح معاونین وزرا و دو مرتبه در سطح وزرا و از لحاظ حقوقی قدم‌ها را برداشتیم.

روحانی افزود: دوستان ما قدم‌های خوب ولی ناکافی برداشتند و اروپایی‌ها تنها در تبلیغات مواضع خوبی را در پیش گرفتند اما مقام در عمل و بخش اقتصادی ناتوان بودند. من در مصاحبه‌ای در سال ۹۱ گفتم وقتی با اروپایی‌ها مذاکره می‌کردیمریال آنها یک مشکل داشتند و آن این بود که آنها همیشه آمریکا را کدخدا می‌دانند. از آن زمان و سال ۹۲ کمی بهتر شده و آنها کدخدایی آمریکا را در امور سیاسی و حقوقی قبول ندارند اما در بخش اقتصادی باز آمریکا را کدخدا می‌دانند

رئیس‌جمهور گفت: من در سازمان ملل متحد بیش از ۷ ماه پیش اعلام کردم استراتژی نظام تعهد در برابر تعهد؛ نقض در برابر نقض و اقدام در برابر اقدام است. امروز می‌خواهیم به آن سخنان عمل کنیم و بگوییم در چهارچوب برجام امروز اولین قدم قاطع خود را برمی‌داریم. ۱۴ بار از سال ۹۴ آژانس تایید کرده که ایران به تعهدات خود عمل کرده و ۵ کشور هم همواره اعتراف کردند که ایران از همه منافع برجام نمی‌تواند استفاده کند.

وی ادامه داد:‌ این یک اصل بدیهی و حقوقی است که تکالیف در برابر حقوق؛ نمی‌شود کشوری به تکالیفی عمل کند اما از حق خود برخوردار نشود. لذا طبق تصمیم شورای عالی امنیت ملی امروز از طرف من ۵ نامه به سران ۵ کشور باقی مانده ارسال شد. در این نامه‌ها به طرف‌ها اعلام کردیم که یک سال به توصیه‌های شما صبر کردیم و این صبر ما یک قدرت روحی و ملی در تاریخ است و همانطور که مقاومت ما تاریخی است و دیپلماسی ما تاریخی است.

روحانی افزود: یکسال حوصله کردیم و به تمام تعهدات خود پایبند بودیم. امروز نمی‌خواهیم از برجام خارج شویم. همه مردم ما و جهان بدانند امروز روز پایان برجام نیست بلکه روز گام جدید در برجام و چهارچوب برجام است.

رئیس‌جمهور ادامه داد: برجام در بندهای ۳۵ و ۳۶ حق داده که اگر طرف ما در برجام و تعهدات خود را نقض کند، ما در کمیسیون مشترک می‌توانیم اقدام کنیم و ما از زمان‌بندی پیش‌بینی شده هم عبور کرده‌ایم. علیرغم اینکه اروپایی‌ها گفتند با خروج آمریکا ما به تعهد خود عمل می‌کنیم در عمل شاهد آن نبودیم. ما امروز به سران ۵ کشور اعلام کردیم که از دو اقدامی که تا کنون انجام می‌دادیم صرف‌نظر خواهیم کرد.

وی تاکید کرد: این دو اقدام لغو دو فروش است. یعنی هروقت مواد غنی شده ما به ۳۰۰ کیلو می‌رسید اضافات آن را می‌فروختیم و در ازای آن کیک زرد می‌گرفتیم که این فروش قطع می‌شود. همچنین آب سنگین ما از ۱۳۰ تن اگر تجاور می‌کرد مقدار اضافی را می‌فروختیم. امروز این فروش را هم لغو می‌کنیم.

روحانی گفت: اقدام ایران این است که دو فروش را انجام نمی‌دهیم یعنی نه اورانیوم غنی شده و نه آب سنگین را نمی‌فروشیم، البته این اعلام ما برای ۶۰ روز است و اعلام کردیم اگر ۵ کشور پای میز مذاکره آمدند و به نتیجه رسیدیم و به منافع اصلی‌مان مخصوصا در حوزه نفت و بانک رسیدیم و به آن دست یافتیم به نقطه اول بر می‌گریدیم. این اقدام تا ۶۰ روز دیگر ادامه دارد. اگر آنها جلو رفتند ما به شرایط دیروز بر می‌گردیم.

رئیس‌جمهور ادامه داد: ولی اگر در پایان ۶۰ روز به نتیجه نرسیدیم، دو اقدام دیگر را آغاز خواهیم کرد. آن هم این است که توافق ما این بوده که میزان غنی‌سازی خود را ما ۳.۶۷ درصد نگه داریم که از این اقدام خودداری می‌کنیم و دیگر سطحی برای ما مطرح نیست. اقدام دوم هم این است که راکتور آب سنگین اراک که قرار بود نوسازی شود و به نتیجه نهایی نرسیده بعد از ۶۰ روز نسبت به اراک هم تصمیم می‌گیریم که برنامه قبل از برجام خود را ادامه دهیم و باز هم اگر به نتیجه نرسیدیم اقدام بعدی هم مورد نظر داریم.

وی افزود: در پیام به این ۵ کشور این اقدام را گفتیم که اگر بخواهند از اقدام ما سوءاستفاده کنند و پرونده را به شورای امنیت ببرند با یک اقدام قاطع روبرو خواهند شد و من آن اقدام قاطع را هم توضیح دادم.

روحانی گفت: مردم ما فکر نکنند ما از برجام خارج شدیم برجام پابرجاست. اما ما امروز آن روی سکه برجام را نشان می‌دهیم که در دو بند می‌گوید در صورت تخلف طرف مقابل شما هم می‌توانید تعهد خود را کاهش دهید و ما احساس کردیم برجام نیاز به جراحی دارد و قرص‌های مسکن یک ساله کارساز نبوده است.

وی تاکید کرد: ملت و نظام ما اگر یکپارچه در این مسیر حرکت کند دنیا پیام ما را دریافت می‌کند. ما مرد صلح و اعتدال هستیم و ما آغازگر نقض تعهدات و جنگ نبوده‌ایم و نخواهیم بود. اما تسلیم قلدری نشده‌ایم و نخواهیم شد و این فرهنگ ما ایرانیان و فرهنگ اسلام و پیامبر ماست.

رئیس شورای عالی امنیت ملی گفت: من به کشورهای دوست و به ۵ کشورهای اعلام می‌کنم ما آماده مذاکره در چارچوب برجام هستیم اما فقط حاضریم برای اجرای بهتر آن پای میز مذاکره بنشینیم و ما میز مذاکره را ترک نکردیم و شما هم گفتید ترک نمی‌کنیم. آن قلدری که می‌خواسته میز مذاکره را به هم بزند تا حالا موفق نبوه است.

روحانی اظهار داشت: قاعدتا همه شما به نقش ایران در امنیت منطقه از خلیج فارس تا مدیترانه از دریای خزر تا دریای سرخ مطلع هستید و این را می‌دانید. شما می‌دانید نقش ایران در مبارزه با تروریسم تا چه حد بوده و اگر نقش ما نبود تروریست‌ها در پایتخت‌های اروپا جولان می‌دادند و شما نقش ما را می‌دانید که پذیرای میلیون‌ها مهاجر بودیم و هستیم و نگذاشتیم به سمت اروپا بیایند. شما همچنین نقش ایران در مباره با مواد مخدر را هم می‌دانید.

وی ادامه داد: با چهار هزار شهید نگذاشتیم این همه مواد مخدر عبور کند و به کشورهای شما برسد اما شما می‌دانید این اقدامات میلیاردها دلار مخارج دارد و با شرایطی که آمریکا به وجود آورده ما قادر به پرداخت آن نیستیم. نمی‌شود برجام باشد و هزینه آن را ما پرداخت کنیم اگر برجام برای صلح است، همه باید برای آن هزینه پرداخت کنند اما شما می‌خواهید سایه آن درخت باشد اما همه کار آن درخت بر عهده ما باشد.

رئیس‌جمهور تصریح کرد: شما برای حفظ جوانان خودتان در برابر مواد مخدر و سیل مهاجرین و همکاری‌های دیگری که ایران تاکنون با شما داشته بود و اگر این روند ادامه یابد این همکاری‌ها لغو خواهد شد امروز وظیفه اقدام دارید و ما امروز با زبان جدید با هم حرف زدن را شروع کردیم. ما امروز با زبان حقوقی با شما سخن می‌گوییم که دیروز با زبان سیاسی و دوستانه با شما سخن می‌کردیم و این حق ماست برای منافع خود از این زبان استفاده کنیم.

روحانی یادآور شد: ایران به خوبی قادر است کشور را اداره کند. ملت ما منسجم و نظام ما پایدار است و اگر اختلاف سلیقه داشتیم، به خاطر این فشار آمریکا این اختلاف سلیقه را کنار گذاشته و می‌گذاریم امروز بیش از هر زمان دیگری قوای سه گانه و نیروهای مسلح و مردم همه باید طبق گفته مقام معظم رهبری منسجم باشند. راه امروز ما راه دیپلماسی است.

رئیس‌جمهور گفت: من به عنوان نماینده ملت ایران عرض می‌کنم راه امروز ما راه درگیری و جنگ با دنیا نیست و باز هم راه دیپلماسی و با منطق و زبان جدید است. من از روز اول گفتم و امروز تاکید می‌کنم برجام توافق برد-برد بوده و اجازه نمی‌دهیم آمریکا این را به توافق برد-باخت تبدیل کند و دنیا بداند برجام تبدیل به برد باخت نمی‌شود. برجام یا برد برد است یا باخت باخت. آمریکا سر شما کلاه نگذارد.

رئیس‌ شورای عالی امنیت ملی گفت: ما امروز در چارچوب برجام برای ۶۰ روز مهلت دادیم امیدواریم در این ۶۰ روز به نقطه مطلوب برسیم. مسیری که ما انتخاب کردیم و اصل برجام ما صحیح و استراتژیک بوده و صبر ما هم استراتژیک بوده و این راه جدید هم راهبردی است و به نفع ملت ماست و خداوند به ما نصرت خواهد داد. اتحاد و وحدت و یکپارچگی ما و همچنین تلاش همه جانبه ما بی‌تردید ما را پیروز خواهد کرد.

ایلنا