از خمام تا گلسار رشت، مساله خشم است و خشونت

نرجس محمددوست لشکامی
دکتری جامعه شناسی

چند روزی از فیلم بسیار ناراحت کننده‌ی خمام و مورد تعرض و خشونت گرفتن زنه محجبه‌ای توسط دیگری و امروز فیلم ناراحت کننده‌ی دیگری که زاویه متقابل این موضوع است از تعرض و خشونت به زن غیر محجبه‌ای در خیابان دیلمان گلسار رشت، در فضای رسانه‌ای مجازی در حال دیده شدن و باز نشر است.

تشابهات این دو حادثه بسیار زیاد است
هر دو بر سر مسئله حجاب
هر دو در گیلان
هر دو افراد عادی
هر دو زن
هر دو مورد تعرض و خشونت

آنچه را بیشتر مد نظر است وجود پدیده‌ی خشونت و استفاده از خشونت در هر دو جریان است که در جامعه شناسی به اعمال خصمانه‌ای که از روی عمد صورت می‌گیرد، به افراد و اشیا آسیب می‌رساند و شامل انواع جسمی، روانی، جنسی و کلامی می‌شود خشونت می گویند.

اما خشونت چه زمانی اتفاق خواهد افتاد؟ خشونت زمانی اتفاق می افتد که فرد یا گروهی در جامعه برای حفظ و ایجاد نظم و یا پیشبرد امیال و اهداف خود از اقتدار و قدرت خود استفاده کرده و به زور و قوه قهریه متوسل می‌شوند.

آیا با مسئله‌ی حجاب، چه آن کس که تذکر می‌دهد و چه آن کس که مورد تذکر قرار می‌گیرد باید برای مقابله و در معرض مقابله قرار گرفتن دچار خشونت شود و یا شوند؟

در هر دو جریان که عامل خشونت بسیار پر رنگ دیده شده است، اما چه چیزی و چه عاملی اجازه خشونت را داده است؟

پاسخگوی حقوقی مورد خشونت قرار گرفته شدن هر دو زن چه کسی یا کسانی هستند؟

بدون شک، تمامی جوامع برای خود، الگوهای سیاسی، مذهبی، اجتماعی، تربیتی، اقتصادی، فرهنگی و غیره … دارند، و برای بیان، و نهادینه کردن آن ابزارها و روش‌های مشروع خود را دارند، آیا استفاده از خشونت همان‌طور که مولای متقیان حضرت علی (ع) می فرمائید:

لا أدَبَ مَعَ غَضَبٍ؛ با خشم، تربیت {ممکن} نیست. (تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 303، ح 6912)

ابزار مشروع الگو سازی در کشور اسلامی ایران است؟