کرونا و سازمان‌های مردم‌نهاد

محمدطاها محمودی؛

دوماه از ورود ویروس کرونا به داخل کشور می‌گذرد و در این مدت، دولت(وزارت‌خانه‌‌ها، سازمان‌ها، اداره‌‌ها و دستگاه‌های اجرایی)، نیروهای مسلح(سپاه، بسیج و ارتش)و سایر دستگاه‌های خدمت‌رسانِ دولتی و غیردولتی بنا به دستور یا وظیفه، به صورت جدی وارد عمل شدند و به انحای مختلف به مقابله با این ویروس و مشکلات ناشی از آن پرداختند.در این میان، نقش بسزای نیروهای داوطلب و سازمان‌های مردم‌نهاد(NGO)، به عنوان سازمان‌هایی غیرانتفاعی که مستقیماً به عنوان ساختاری از دولت محسوب نمی‌شوند و نقش مهمی به عنوان رابط میان مردم و دولت در ایران دارند، غیر قابل کتمان است. همواره و به‌ویژه در بحران‌های اخیر کشور، همچون زلزله کرمانشاه و سیل گلستان، لرستان و سیستان، سازمان‌های مردم‌نهاد نقش پررنگی ایفا کرده‌اند و قطعاً بدون حضور آنان، کمک‌رسانی به مردم مصیبت‌زده به آن کیفیت، امری نشدنی بود. اما با وارد شدن کروناویروس به کشورمان اوضاع به گونه دیگری رقم خورد و جنس بحران متفاوت بود.
این‌بار نه یک نقطه و گوشه‌ای از کشورمان، بلکه تمامی شهرهای کشور پس از گذشت تنها‌ یک هفته از اولین گزارش ابتلای نمونه مثبت کرونا در ایران درگیر این بحران شد. چند‌ روز پس از اعلام این گزارش و برگزاری اولین جلسه ستاد ملی مبارزه با کرونا، سازمان‌های مردم‌نهاد که در این سالیان تجارب ارزشمندی در کنترل و مدیریت بحران‌‌ها کسب کردند، رسماً وارد میدان شدند. عمده فعالیت سمن‌ها در قالب گروه‌های تولید لوازم بهداشتی-پزشکی و تهیه اقلام معیشتی اقشار آسیب‌پذیر بود که قطعاً بدون یاری‌رسانی آنان، مردم و کادر درمان، کماکان درگیر کمبود لوازم حفاظت فردی بودند.
با گسترش فعالیت‌های داوطلبانه و رشد و توسعه سازمان‌های مردم‌نهاد، تحولات عظیمی در ارائه خدمات گوناگون به جامعه صورت خواهد گرفت و در عین حال باری از روی دوش دولت‌‌ها نیز کاسته خواهد شد. امروزه بسیاری از سیاست‌گذاران و تصمیم‌گیران، نقش مؤثر و حیاتNGO‌‌ها را در سالیان اخیر دریافتند و به اهمیت بالای آن در جامعه و نقش محوری آن در توسعه پی برده‌اند. این سازمان‌های غیر دولتی در ایران با کمک سه مؤلفه آموزش، نیروی جوانی و اعتماد عمومی توانسته‌اند بخش بزرگی از جامعه را در مواقع گوناگون همراه خود سازند و پیوسته در خیررسانی به مردم اثربخش باشند. انتظار می‌رود وزارت کشور و وزارت ورزش و جوانان به عنوان دو متولّی اصلی این‌گونه سازمان‌ها، بیش از پیش از وجود آن‌ها استفاده کنند و از سویی دیگر، امکانات و انتظارت سمن‌‌ها را نیز فراهم و مرتفع کنند.