راهنمای خرید و شارژ کپسول‌ آتش‌ نشانی

خرید کپسول آتش‌ نشانی به‌عنوان خاموش‌کننده‌ای مطمئن برای مهار و کنترل حریق، یکی از مهم‌ترین و ضروری‌ترین لوازم به شمار می‌آید. این محصولات حتماً باید طبق استانداردهای تعریف‌شده تولید شوند و مورد تائید سازمان‌های مخصوص قرار بگیرند. انواع مختلفی از کپسول آتش نشانی وجود دارند که شما می‌توانید بر طبق نیازتان تهیه‌شان کنید. وجود دو یا چند عدد کپسول آتش‌ نشانی در کارگاه‌های صنعتی، جایگاه‌های سوخت، مدارس و بیمارستان‌ها، نشان‌دهنده اهمیت به‌کارگیری آنها است.

برخی افراد تصور می‌کنند که امکان شارژ انواع کپسول‌های آتش‌ نشانی وجود ندارد و بعد از اتمام بلااستفاده می‌شوند؛ اما خوب است بدانید که این تجهیزات خاموش‌کننده را با هر رنگ و نوعی که هستند، می‌توان شارژ کرد و مجدداً به کار گرفت. از طرفی مدل غیرقابل شارژ کپسول نیز وجود دارند. قیمت شارژ کپسول آتش‌ نشانی با توجه وزن و نوع مواد آن و نیاز کپسول به تعمیر، تعیین می‌شود.

برای خرید کپسول آتش‌ نشانی به چه مواردی توجه کنیم؟

در هنگام خرید کپسول‌های آتش‌ نشانی بهتر است ویژگی انواع آن را بدانید تا درنهایت از ایمنی‌اش مطمئن شوید.

نوع خاموش‌کننده

شناسایی محل و سازگاری مواد درون کپسول با آتش یکی از عوامل مهم در خرید کپسول آتش نشانی است. به‌طورکلی آتش به پنج دسته تقسیم می‌شود.

• آتش‌سوزی کلاس A: مواد معمولی مانند پارچه، چوب، کاغذ، زغال‌سنگ، پلاستیک جامد؛ تجهیزاتی که بر روی آنها علامت A درون دایره وجود دارد، مناسب اطفای این کلاس از حریق هستند.
• آتش‌سوزی کلاس B: مایعات قابل اشتعال همانند گریس، بنزین، رنگ‌ها روغنی و روغن وتینرو…؛ وجود حرف B درون دایره نشان‌دهنده خاموش‌کننده مناسب آن است.
• آتش‌سوزی کلاس C: وسایل برقی مثل یخچال، تلویزیون، یارانه، ابزارها، بر روی خاموش‌کننده‌های مخصوص آن، حرف C درون دایره می‌باشد.
• آتش‌سوزی کلاس D: فلزات قابل اشتعال، نماد کپسول‌هایی که برای این کلاس از آتش مناسب هستند علامت D درون یک ستاره پنج پر است.

از این‌رو هر نوعی از خاموش‌کننده برای یک کلاس از آتش تولیدشده‌اند:

• خاموش‌کننده‌های آبی: عموماً از این کپسول‌ها برای آتش‌سوزی‌های کلاس A در مکان‌هایی مانند دفاتر، فروشگاه‌های کوچک، مدارس، هتل و فضاهای داخلی استفاده می‌کنند.
• خاموش‌کننده‌های پودری: از آنجا که این نوع از محصولات می‌توانند بر روی آتش بنشینند و از رسیدن اکسیژن به آن جلوگیری کنند، در آتش‌سوزی‌های کلاس A،B و C مورد استفاده قرار می‌گیرند. البته برخی از آنها نیز طراحی بخصوصی دارند و برای کلاس D نیز مناسب‌اند.
• خاموش‌کننده‌های گازی (دی‌اکسید کربن): CO₂ تحت‌فشاری که درون این محصولات وجود دارند، نمی‌توانند آسیبی به ابزارهای الکتریکی بگذارند، به همین دلیل در آتش‌سوزی‌های کلاس C,E مورد استفاده قرار می‌گیرند.

ظرفیت و تعداد

امکان دارد ظرفیت کپسول خریداری‌شده، نتواند آتش محیط را خاموش کند و زودتر به پایان برسد.

قدرت و طول پرتاب

برای انواع مختلف کپسول آتش نشانی بین ۸ تا ۶۰ ثانیه طول می‌کشد تا مواد درون آن تخلیه شوند. همچنین طول پرتاب نیز بین ۲ تا ۷ متر است.

شکل ظاهری و محل نصب

عموماً کپسول‌های آتش نشانی استوانه‌ای شکل هستند و مدل‌هایی از آنها که وزن سبکی دارند بر روی دیوار نصب می‌شود، اما انواع سنگین‌تر آنها چرخ‌دار هستند.

طریقه عملکرد

این تجهیزات از نظر مکانیزم و کارایی به دو دسته بالن دار و تحت ‌فشار مستقیم تقسیم‌بندی می‌شوند.

زمان مناسب برای شارژ کپسول آتش‌ نشانی

کپسول‌های آتش‌ نشانی اگر مورد بررسی و شارژ قرار نگیرند، کارایی خود را از دست می‌دهند و در موقعیتی که شما قصد استفاده از آنها را داشته باشید، نمی‌توانند عملکرد درستی از خود نشان دهند. این تجهیزات در دو حالت نیاز به شارژ مجدد دارند. هنگامی که شما حتی به میزان اندک از مواد خاموش کننده استفاده کرده‌اید، لازم است که آن را در کارگاه‌های مخصوص شارژ کنید.

همچنین پس از گذشت دوره مشخص‌شده از شارژ قبلی نیز، می‌بایست کپسول را از مواد مخصوص پر کنید؛ این زمان معمولاً در صورتی که کپسول آتش نشانی مشکل و عیب زیادی نداشته باشد، سالی یک ‌بار است. در خصوص این فرایند نکاتی وجود دارد که بهتر است به آنها توجه داشته باشید.

• اگر شما، تنها یک ‌بار از کپسول آتش نشانی استفاده کرده‌اید، در این صورت نیز احتیاج به شارژ کپسول آتش‌ نشانی است و می‌بایست با مراجعه به نمایندگی‌های معتبر، اقدام به پر کردن آن کنید.
• در هنگامی که شما از کپسول استفاده نکرده باشید و از طرفی از مدت تعیین‌شده آن گذشته باشد، در این زمان نیز باید کپسول را شارژ نمایید.
• باید بدانید مکانی که این تجهیزات در آن قرار می‌گیرند، چه گرم یا سرد باشد و یا همراه با رطوبت باشد؛ می‌تواند بر روی آن اثر بگذارد. ازاین‌رو بهتر است در مدت زمان‌های کوتاه آنها را بررسی و از سالم بودن سیلندر اطمینان حاصل کنید.
• اجزای مختلف کپسول آتش نشانی از جمله اهرم، شلنگ، پلمپ و بدنه آن از نظر ساختار و ظاهر باید فاقد مشکل باشند. همچنین کپسول‌هایی که مانومتر دارند، عقربه باید در محدوده تعیین‌شده قرار بگیرد. اگر هرکدام از موارد ذکرشده، دچار خرابی شوند، باید به کمک متخصصانی که در نمایندگی‌های مرتبط مشغول به کار هستند، کپسول را تعمیر و سپس شارژ نمایید.

نحوه شارژ کپسول‌ آتش‌ نشانی چگونه است؟

شناسایی و بررسی ویژگی‌ها و نوع کپسول، یکی از مهم‌ترین بخش‌های فرایند شارژ آن به شمار می‌آید. اینکه محصول از چه نوعی است، کمک می‌کند تا اقدامات مخصوص به آن انجام شود و مشکلی در حین و بعد از شارژ به وجود نیاید. به‌عنوان‌مثال، خاموش‌کننده‌های کلاس A با آب پر می‌شوند و از طرفی کپسول‌های کلاس B، C و D، حاوی مواد شیمیایی هستند که باعث خفه شدن آتش می‌شوند. از این‌رو دانستن آنکه کپسول از چه نوعی است، بسیار مهم است.

سپس نوبت به تخلیه کپسول می‌رسد. قبل از شارژ، باید کپسول را کاملاً تخلیه کرد. این کار از طریق فشار دادن ضامن آن صورت می‌گیرد. همچنین پس از تخلیه نیاز به بازرسی ظاهری آن است. شما باید با دقت شلنگ، اهرم و دیگر اجزای کپسول آتش نشانی را تمیز کنید و مطمئن شوید که قطعه‌ای دچار شکستگی، پارگی و فرسودگی نشده باشد. اگر هر مشکل و نقصی در کپسول دیده شود، باید آن را تعمیر و یا تعویض کنید. برای اطمینان بیشتر، نیاز به تست هیدرواستاتیک کپسول آتش‌ نشانی است.

این آزمون نیز با توجه به نوع محصول و مطابق با دستورالعمل‌های استاندارد و تعیین‌شده، انجام شود. لازم است بدانید آزمایش‌هایی که بر روی کپسول آتش نشانی صورت می‌گیرد، نشان‌دهنده سلامت کپسول است. پس از گذراندن این چهار مرحله، نوبت به شارژ کپسول آتش نشانی، با مواد مناسب و توجه به ظرفیت خاموش‌کننده می‌رسد. دستگاه‌هایی ایمن با میزان فشار گاز مناسب، ماده را درون کپسول تزریق می‌کنند.

در پایان، باید ظاهر کپسول به‌طور کامل تمیز شده باشد و تاریخ همان روز که شارژ انجام شده و دوره بعدی که نیاز به شارژ است، به همراه مشخصات شرکتی که خدمات را انجام داده، نوشته شود. اصولاً این مشخصات بر روی برچسب‌هایی که روی محصول زده ‌شده است، ثبت می‌شوند. توجه داشته باشید، اگر در ساختار و ظاهر کپسول مشکلی به وجود آمده، بهتر است آن را تعویض و دوباره خریداری کنید.

مراکز مناسب برای شارژ کپسول آتش‌ نشانی چه خصوصیاتی باید داشته باشند؟

بدیهی است که شارژ این تجهیزات به دلیل رعایت نکات و اصول ایمنی که باید به آنها توجه شود، توسط افراد متخصص در کارگاه‌ها و یا نمایندگی‌های معتبر صورت گیرد. این مراکز می‌بایست ویژگی‌های بخصوصی را دارا باشند، از جمله:

• دارا بودن ضمانت شارژ
• به کار بردن ماده‌های مرغوب و باکیفیت برای شارژ مجدد
• استفاده از مواد غیر سمی و برگشت‌پذیر به‌منظور حفظ محیط ‌زیست
• ارائه خدماتی مانند مشاوره رایگان، نصب و یا شارژ در سریع‌ترین زمان و موارد دیگر
• داشتن تأییدیه از سوی اتحادیه صنف فروشندگان و تولیدکنندگان تجهیزات خاموش‌کننده