نخستین واکسن سفارشی «ملانوما» در بریتانیا تزریق شد

اولین واکسن سفارشی مبتنی بر فن‌آوری «ام‌آر‌ان‌ای» برای بیماران مبتلا به ملانوما، کشنده‌ترین سرطان پوست در بریتانیا در حال آزمایش است.

مردی ۵۲ ساله که سال گذشته غده سرطانی را از پوست سرش خارج کردند نخستین واکسن سفارشی ملانوما را که ساخت شرکت‌های «مرک» و «مدرنا» است دریافت کرد.

این واکسن کمک می‌کند تا سیستم ایمنی بدن دیگر سلول‌های سرطانی را شناسایی کرده و آنها را از بین ببرد و به این ترتیب سرطان بازنگردد.

واکسن «سفارشی» به این معنا است که آن را برای بیماری که آن را می‌زند طراحی می‌کنند و ممکن است برای بیمار بعدی مؤثر نباشد.

ساختار واکسن با ژنتیک مخصوص تومور آن بیمار هماهنگ است و به سیستم ایمنی او آموزش می‌دهد تا پادتن‌هایی را برای حمله به آنتی‌ژن‌ها یا پادگن‌های سلول‌های سرطانی بسازد.

برای طراحی این درمان سفارشی، نمونه تومور بیمار برداشته می‌شود و دی‌ان‌ای آن را توالی‌یابی می‌کنند که هوش مصنوعی نیز در این فرآیند نقش دارد.

واکسن‌های سفارشی فصلی جدید در درمان سرطان باز می‌کنند و بیماران از روش‌های درمانی مانند شیمی‌درمانی که به بافت‌‌های سالم نیز آسیب می‌رسانند و عوارض جانبی متعددی دارند به سوی روش‌های طراحی شده برای سرطان ویژه خودشان می‌روند که عوارض کمتری دارند.

کارآزمایی فاز دوم این واکسن سفارشی نشان داده است که احتمال مرگ یا بازگشت سرطان بعد از سه سال در افراد مبتلا به ملانومای پرخطر که واکسن را در ترکیب با داروی ایمونوتراپی «کیترودا» دریافت کرده‌اند نصف افرادی است که تنها کیترودا مصرف کرده‌اند.

این روش درمانی نوین سرطان برای سرطان‌های ریه، کبد و کلیه نیز در حال آزمایش است.

تولید «ام‌آر‌ان‌ای» و تزریق آن در بدن بیش از سی سال قدمت دارد. ساخت واکسن معمولا ده تا پانزده سال طول می‌کشد اما با همه‌گیری کرونا، فرآیند تولید واکسن شتاب گرفت و به لطف پژوهش‌هایی که پیشتر بر روی سرطان انجام شده بود، یک سال بیشتر طول نکشید. همین، پژوهشگران را تشویق کرد تا امیدوارانه به تولید این واکسن‌ها برای درمان و پیشگیری از دیگر بیماری‌ها از جمله سرطان ادامه دهند.

دو نوع واکسن پیشگیری از سرطان وجود دارد که توسط سازمان نظارت بر غذا و داروی آمریکا تأیید شده‌اند؛ واکسن «اچ‌پی‌وی» که از فرد در برابر ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) محافظت می‌کند. اگر این ویروس برای مدت طولانی در بدن بماند، می‌تواند باعث ایجاد برخی از انواع سرطان شود.

واکسن دیگر «هپاتیت بی» است که از فرد در برابر این ویروس که می‌تواند باعث سرطان کبد شود محافظت می‌کند.

واکسن‌هایی که سرطان را درمان می‌کنند از روشی درمانی به نام‌ ایمونوتراپی بهره می‌برند که کارشان تقویت و آموزش سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سرطان است. پزشکان به افرادی که سرطان دارند واکسن درمانی می‌دهند تا هر سلول سرطانی را که پس از پایان درمان در بدن باقی مانده است از بین ببرند و یا از رشد یا گسترش تومور جلوگیری کنند.