اگر تجربه فعالیت در بازار ارز را دارید، قطعا تا به حال واژه و اصطلاح فارکس را شنیده‌اید. فارکس یا بازار مبادله ارز جهانی، از جذاب‌ترین بازارهای مالی جهان است. معاملات بر روی ارزهای گوناگون و… در بازارهایی به نام فارکس از پیشینه کهنی برخوردار است.
می‌توان گفت که به‌وسیله فارکس ارزش ارز ۲ کشور نسبت به یکدیگر سنجیده می‌شود. در این مقاله می‌خواهیم به بررسی فارکس در ایران بپردازیم. اگر در مورد این موضوع سوالاتی دارید با ما همراه ما باشید تا به پاسخ مدنظرتان برسید.
فارکس چیست؟
فارکس (Forex) مخفف عبارت “تبادلات ارزی” است که به بازار جهانی برای خرید و فروش ارزها اشاره دارد. در بازار فارکس، ارزها به‌صورت هم‌زمان و بر اساس نرخ تبادل معینی با یکدیگر معامله می‌شوند. این بازار بزرگ‌ترین بازار مالی در جهان است و در آن معاملات روزانه به میلیاردها دلار می‌رسد.
مشارکت‌کنندگان در بازار فارکس شامل بانک‌ها، شرکت‌های چند‌ملیتی، معامله‌گران حرفه‌ای و سرمایه‌گذاران حقیقی هستند. این بازار به‌عنوان یک بازار دهکده‌ای عمل می‌کند که از طریق شبکه‌های الکترونیکی، تلفن و اینترنت، معامله‌گران را از سراسر جهان به هم متصل می‌کند.
تحلیل‌های مختلفی در این بازار استفاده می‌شود تا به معامله‌گران کمک کند تا تصمیم‌های بهتری بگیرند. بازار فارکس یک بازار بسیار پویا و پر ریسک است و معامله‌گران باید نکات اساسی مانند مدیریت ریسک، تحلیل بازار و آموزش مناسب را در نظر بگیرند.
در بازار فارکس، تقریبا همه ارزهای جهان معامله می‌شوند. اما برخی از ارزها به‌عنوان “ارزهای اصلی” محسوب می‌شوند و حجم معاملات بیشتری درباره آن‌ها انجام می‌شود. این ارزهای اصلی عبارت‌اند از:
- دلار آمریکا (USD)
- یورو (EUR)
- پوند بریتانیا (GBP)
- ین ژاپن (JPY)
- فرانک سوئیس (CHF)
- دلار کانادا (CAD)
- دلار استرالیا (AUD)
- دلار نیوزیلند (NZD)
این ارزها به‌عنوان زوج‌های ارزی مختلف مانند EUR/USD، GBP/USD، USD/JPY و غیره معامله می‌شوند. همچنین، علاوه بر ارزهای اصلی، ارزهای دیگری نیز در بازار فارکس معامله می‌شوند که به‌عنوان “ارزهای صنعتی” شناخته می‌شوند.
باتوجه‌به طبیعت بین‌المللی بازار فارکس، ارزهای دیگری نیز ممکن است بر اساس نیازهای خاص معامله شوند، اما ارزهای اصلی و صنعتی سهم بیشتری از معاملات در بازار فارکس را تشکیل می‌دهند. برخی از ارزهای فرعی معامله شده در بازار فارکس عبارت‌اند از:
- دلار نروژ (NOK)
- کرون سوئد (SEK)
- دلار هنگ‌کنگ (HKD)
- روبل روسیه (RUB)
- لیره ترکیه (TRY)
- روپیه هند (INR)
- ریال عربستان سعودی (SAR)
لیست بالا تنها نمونه‌ای از ارزهای فرعی است و ممکن است باتوجه‌به نیازهای معامله‌گران و شرایط بازار، لیست ارزهای فرعی معامله شده در بازار فارکس تغییر کند.
مزایای بازار فارکس
بازار فارکس (Forex) دارای بسیاری از مزایا است که آن را به یکی از محبوب‌ترین بازارهای مالی جهان تبدیل کرده است. برخی از مزایای اصلی بازار فارکس عبارت‌اند از:
- بازار بزرگ و متنوع: بازار فارکس بزرگ‌ترین بازار مالی جهان است که روزانه میلیاردها دلار ارز تبادل می‌شود. این بازار متنوعیت بالایی از زوج‌های ارزی را ارائه می‌دهد که به معامله‌گران امکان می‌دهد به راحتی در بازارهای مختلف سرمایه‌گذاری کنند.
- فعالیت 24 ساعته: بازار فارکس بر خلاف بسیاری از بازارهای مالی، طولانی‌ترین ساعات فعالیت را داراست. به‌عنوان مثال، بازار فارکس در طول روز تقریباً در سراسر جهان فعال است، از جمله در مناطق آسیایی، اروپایی و آمریکایی. این ویژگی به معامله‌گران امکان معامله در زمان‌های مختلف و اجتناب از محدودیت‌های زمانی بورس‌های دیگر را می‌دهد.
- آزادی مکانی: معامله در بازار فارکس به شما این امکان را می‌دهد که از هر نقطه‌ای در جهان معامله کنید. این بدان معناست که شما نیازی به حضور فیزیکی در یک بازار خاص ندارید و می‌توانید از طریق اینترنت و پلتفرم‌های معاملاتی به راحتی معامله خود را انجام دهید..
معایب بازار فارکس
بازار فارکس همچنین دارای برخی از معایب است. در ادامه، به برخی از این معایب اشاره می‌کنم:
- ریسک بالا: بازار فارکس دارای ریسک بالایی است. نوسانات قیمتی در این بازار می‌توانند بسیار ناپیش‌بینی و شدید باشند و این ممکن است منجر به زیان بزرگی برای تجارت‌کنندگان شود. عواملی مانند تغییرات سیاسی، اقتصادی و جهانی، اخبار ناگهانی و حتی تغییرات در رفتار سرمایه‌گذاران می‌توانند باعث تغییرات غیرمنتظره در بازار شوند.
- نیاز به سرمایه بالا: برای ورود به بازار فارکس و انجام معاملات حجم بالا، نیاز به سرمایه اولیه قابل توجهی است. این سرمایه‌گذاری ممکن است برای برخی افراد دسترسی ناممکن یا مشکل باشد.
- احتمال تقلب: همانند سایر بازارهای مالی، بازار فارکس نیز ممکن است به تقلب و تلاش‌های کلاهبرداری از سوی برخی اشخاص برخورد کند. تجارت‌کنندگان باید مواظب شرکت‌های کارگزاری ناشناس باشند و به انتخاب یک کارگزار معتبر و قابل اعتماد توجه کنند.
- نیاز به تحلیل: برای موفقیت در بازار فارکس، نیاز به تحلیل و پیش‌بینی صحیح قیمت‌ها و روند بازار است. این نیازمندی ممکن است زمان‌بر و پیچیده باشد و نیازمند مطالعه و آموزش مناسب است. عدم تسلط به تحلیل باعث افزایش ریسک اشتباهات و زیان‌های مالی می‌شود.
آیا فارکس قانونی محسوب می‌شود؟
با گسترش فعالیت شرکت‌های فارکس در ایران از سال 1383 به بعد، علی‌رغم هشدارهای بانک مرکزی درباره این فعالیت‌ها، قانون بازار اوراق بهادار مصوب سال 1384 هیچ اشاره‌ای به فارکس نداشت و هیچ ممنوعیت قانونی برای انجام فعالیت در فارکس اعلام نشد. اما بعد از پذیرفته شدن آیین‌نامه اجرایی قانون بازار اوراق بهادار در سال 1386، دگرگونی هایی در جریان قانونی فعالیت فارکس مشاهده شد.
در سال 1390، سازمان بورس از طریق اطلاعیه‌ای اعلام کرد که فعالیت در فارکس در ایران و همچنین فعالیت تمام اشخاص حقوقی و حقیقی در این بازار غیرقانونی است. همچنین به دلیل عدم داشتن مجوز فعالیت از سازمان بورس، فعالیت بروکرهای فارکس نیز غیرقانونی تلقی شد.
در ایران، بنا بر مشاهدات مشاوره رایگان حقوقی نظریه مثبتی درباره فارکس وجود ندارد. یکی از دلایلی که می‌تواند این دیدگاه را تقویت کند، خروج ارز از کشور است. بسیاری اعتقاد دارند که فعالیت در فارکس منجر به خروج ارز از کشور می‌شود. اهمیت این مسئله در زمانی بیشتر شده است که کشور با تحریم‌های بین‌المللی روبرو شد و محدودیت‌هایی در صادرات و واردات ارز به وجود آمد و دولت تصمیماتی برای خروج ارز از کشور اتخاذ کرد.
اما نباید فراموش کرد که اگر معامله‌گر مهارت و تسلط کافی برای فعالیت در معاملات فارکس داشته باشد و بازار را بهره‌برداری کند، می‌تواند به ورود ارز به کشور کمک کند.
یکی از دلایل دیگری که فعالیت در فارکس در ایران با چالش روبرو شده است، سوءاستفاده افراد فرصت‌طلب و به دنبال سود از سیستم نرخ ارز دولتی است. در ایران، دولت مسئول تعیین نرخ ارز، کالا و خدمات است و به دلیل ساختار اقتصادی، تفاوت‌هایی در نرخ دولتی و بازار آزاد به وجود آمده است. این تفاوت شرایط را برای کسب سود غیرقانونی و دلالی فراهم می‌کند.
فعالیت در بازار فارکس نیازمند دانش و اطلاعات دقیق درباره بازار و ابزارهای تحلیلی است. نادیده‌گرفتن این پیش‌نیاز ضروری می‌تواند خطرات معاملاتی را افزایش داده و باعث ضررهای غیرقابل‌جبران برای بسیاری از معامله‌گران شود.
یکی دیگر از چالش‌هایی که فعالیت در فارکس را درگیر می‌کند، مسائل دینی و اسلامی است. در فارکس، مبادله فیزیکی انجام نمی‌شود و معاملات بر اساس پیش‌بینی نرخ ارزها استوار است و به همین دلیل، وابستگی به شانس و قمار طبیعی است. همچنین به دلیل عدم تسلیم واقعی ارز و بر اساس پیش‌بینی‌ها، به شبهه ربوی نیز مبتلا است. استفاده از قرض و اضافه برداشت نسبت به یک ارز از جمله چالش‌های دیگری است که برای فعالیت در فارکس وجود دارد.
ثبت دیدگاه