در یک دهۀ گذشته، چند سخنران حرفه‌ای در ایران، طرفداران بسیاری یافته‌اند. دو نفر از آنان دربارۀ طب اسلامی و زیان محصولات بهداشتی و غذایی جدید، نکته‌هایی عجیب و غریب می‌گویند، و یکی از آنان بیشتر دربارۀ آخرالزمان سخنرانی می‌کند و دیگری هم که مدعی دکترین جدید دربارۀ همۀ امور عالم است. سخنران دیگر که تقریبا هر هفته او را در صداوسیما می‌بینیم، در هر جلسه تکلیف یک یا چند مکتب فکری را روشن می‌کند و معمولا گریزی هم به ماجرای هم‌جنس‌گرایی در غرب می‌زند. یکی از دوستان می‌گفت: چندی‌پیش یکی از آنان به شهر ما آمده بود و چنان استقبالی از او شد که هیچ کس انتظار نداشت. من هم یک بار یکی از آنان را در جایی دیدم و متوجه محبوبیت او شدم. دانشجویان و جوانان برای عکس گرفتن با او غوغایی برپا کرده بودند. در همان جلسه چندین نویسنده و دانشمند حضور داشتند، اما کسی برای گرفتن عکس سلفی به سراغ آنان نرفت. یکی دیگر از دوستان می‌گفت: پدرم چنان مسحور و مجذوب سخنرانی‌های فلان شخص شده است که همۀ ما را مأمور کرده است که سی‌دی همۀ سخنرانی‌های او را پیدا کنیم.
همۀ ما این گروه را می‌شناسیم و نیازی به ذکر نامشان نیست؛ اما لازم است دربارۀ آنان که بخشی از جامعه را در پی خود می‌کشند، بیشتر تأمل کنیم. آنان در چند صفت، بسیار شبیه یک‌دیگرند:
1. جرات و شجاعتی شگفت در اظهار نظر دربارۀ همۀ مسائل این جهان و آن جهان دارند و در هر سخنرانی چندین ادعای سنگین به زبان می‌آورند.
2. گفتار را بیش از نوشتار می‌پسندند و معمولا تمایلی به نوشتن و تألیف ندارند.
3. شما هرگز آنان را در مناظره یا گفت‌وگوهایی چند نفره یا حتی میزگردی در صداوسیما یا غیر آن نمی‌بینید. فقط پشت تریبون یا در مقابل مجری!
4. بیشتر مطالب و دعاوی آنان، در کتاب‌های تخصصی و آکادمیک نیست.
5. هیچ یک از قطب‌های علمی کشور(مانند حوزه و دانشگاه) آنان را جدی نمی‌گیرد.
6. نمی‌توانند در یک سخنرانی، فقط دربارۀ مسئله‌ای خاص و جزئی سخن بگویند. بیشتر، اطلاعات افقی و عمومی دارند تا مطالعات عمقی و عمودی. حتی اگر برای سخنرانی آنان، عنوان و موضوعی خاص و جزئی اعلام شده باشد، محتوایی که ارائه می‌دهند، بسیار پراکنده و دربارۀ چندین و چند موضوع و مسئله کلی و جزئی، به اضافۀ مقداری گریزهای مجلس‌پسند است.
7. در سخنرانی، ماهر و حتی صاحب سبک‌‌اند.
8. هم موضوعی که برای سخنرانی انتخاب می‌کنند و هم ادبیاتشان، هیجان دارد.
9. اثری از تردیدها و تحیرهای عالمانه در ادبیاتشان نمی‌بینید؛ بلکه سراپا قاطعیت و اعتماد به نفس‌اند.
10. مهم‌ترین صفت مشترک میان آنان، پشت‌هم‌اندازی و بی‌دقتی در اظهار نظر است.
مردمی که ارزش سخنرانان و نویسندگان را با ترازوی دقت و مسئولیت علمی می‌سنجند، هرگز در دام معرکه‌گیران نمی‌افتند. کسانی که آرزو دارند تریبون‌های عمومی کشور روزی در دست دانشمندان و متخصصان بیفتد، باید فرهنگ «دقیق بودن» و «تعهد علمی» و «پاسخگویی به مراکز تخصصی» را در جامعه تبدیل به ارزشی بی‌بدیل کنند. بسیار فرق است میان مردمی که از سخنران دلیل و مدرک علمی می‌خواهند با مردمی که سخنرانان را پیامبران زنده می‌دانند و سر از دلدادگی و سرسپردگی درمی‌آورند. در چنین جامعه‌ای، هر روز سخنرانان یا نویسندگانی از راه می‌رسند و در صنعت پشت‌هم‌اندازی و هوش‌ربایی از مردم ساده‌دل، برگ‌هایی تازه رو می‌کنند.
زنده نام رضا بابایی
یاورمردم: انتشار مطالب خبری و یادداشت های دریافتی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه ای منتشر می‌شود و مسئولیت آن با نویسنده است.
ثبت دیدگاه