نقش زنان را فرونکاهید

یمانه هسته‌ای،‌ دیپلمات سابق ایران در نیویورک:

با آغاز به کار هر دولتی بارقه‌ی امیدی برای به کار گرفتن زنان در دل‌ها روشن می‌شود اما با چینش کابینه عمدتا این امید کمرنگ می‌شود.

اکنون باید فعالیت دولت جدید در زمینه زنان و اقوام را رصد کرد و دید که چه تدبیری در این زمینه می‌اندیشند.  مسعود پزشکیان، رییس جمهوری منتخب در مناظرات انتخاباتی گفتند که باید زنان نخبه و توانمند کشور به بازی گرفته‌شوند. اتفاقا باید به جناب رئیس جمهور گفت به بازی نه، زنان باید به کار و مسئولیت گرفته‌شوند. شاید تجربه منفی به بازی گرفتن زنان در چند دولت پیشین است که مردم مطالبه جدی در به‌کارگرفتن زنان ندارند.

زنان نباید در مناصبی به‌کار گرفته شود که فقط مختص امور زنان یا نهایتا خانواده باشد بلکه باید از ظرفیت زنان در حوزه‌های دیگر نیز استفاده شود. به ویژه انتصاب بانوان در امور یا مناصبی مثل معاون رئیس جمهور که طبق قانون اساسی نیازی به پاسخگویی به مجلس یا نهادهای نظارتی ندارند، فروکاستن از جایگاه زنان است. این‌گونه نهادها به لانه‌های عنکبوتی شبیه می‌شوند که تنها افرادی همسو را جذب کرده و نمی‌توانند حتی همه اقشار جامعه نمایندگی کنند.

امیدواریم در دولت جدید به‌کارگیری بانوان، به‌صورت‌های فیلتر شده قبل که همسر یا خواهر فلان مقام مسئول یا عضو حزب یا نتیجه لابی فلان فرد مسئول نباشند. از همین ‌رو، انتخاب وزرای زن در بخش‌هایی اعم از وزارت بهداشت، آموزش و پرورش تا بخش‌های صنعت و نفت باید صورت گیرد.

انتصاب افراد نابلد در رده‌های بالا، صرفا به بهانه اینکه از مسئولین دولت‌های قبل یا فعالین در ستاد و … بودند، نشان از این دارد که آن مقوله برای رییس جمهور و دولت اهمیت چندانی ندارد. انتصاب زنان نابلد بسیار فراتر از انتصاب مردان نابلد می‌تواند خسارت‌زا باشد. چون مدیر مرد نابلد تنها به عنوان یک مدیر نابلد مواخذه می‌شود اما یک مدیر زن نابلد راه را برای مدیران زن آینده نیز تنگ یا حتی بسته می‌کند.

نمونه آن‌را می‌توان در انتصاب بانوان به ریاست برخی سازمان‌ها دید که افرادی بدون سابقه کار در آن حوزه و حتی بدون داشتن یک روز سابقه اجرایی به آن سمت منصوب شدند و کارنامه خوبی ارایه نکردند. متاسفانه همین رویه تا کنون ادامه یافته‌است و ضعیف‌ترین افراد در میان معاونین رئیس جمهور، روسای این سازمان‌ها بوده‌اند.

از سوی دیگر رسیدگی به امور قومیت‌ها حتما باید با استفاده از دانش و تجارب بین‌المللی باشد. من به‌مدت سه سال عضو و گزارشگر کمیته بومیان در سازمان ملل بودم و همیشه حسرت می خوردم که این تجارب کسب شده را چرا نمی‌توان در داخل ایران برای اقوام اجرا کرد (تجارب بسیاری در کشورهای دیگر وجود دارد که موضوع بومیان را با رعایت موازین حقوق بشری به شکلی سامان داده‌اند که موجب اتحاد بیشتر اقوام در داخل کشورشان شده‌اند.

بنابراین می‌طلبد شورای امور اقوام (اگر نخواهیم اسم بومیان را به‌کار ببریم) برای احقاق حقوق در مورد قومیت‌ها تشکیل شود که همزمان شورای نظارت بر کار وزارتخانه‌ها و نهادهای دیگر در این زمینه هم باشد.