ترموستات قطعه ای است که در سیستم خنک کننده خودرو قرار گرفته و وظیفه ی کنترل دما را بر عهده دارد. ترموستات با تنظیم جریان آب، دمای موتور را در محدوده 80 تا 90 درجه سانتی گراد نگه می دارد. گفتنی است، تا زمانی که موتور سرد است، ترموستات بسته می ماند و مانع از حرکت جریان آب به رادیاتور می شود. با گرم شدن موتور، ترموستات به تدریج باز شده و اجازه می دهد تا مایع خنک کننده به رادیاتور رفته و گرمای اضافی موتور را دفع کند.
انواع ترموستات ماشین
ماشین ها نیز مانند سایر دستگاه ها و سیستم ها جهت کنترل دما از ترموستات استفاده می کنند. با این حال، بسته به مدل و تولید کننده خودرو، نوع ترموستات نیز، ممکن است متفاوت باشد. در ادامه دو نمونه از ترموستات ماشین را بررسی می کنیم.
ترموستات مکانیکی: ترموستات مکانیکی از یک دریچه و یک ماده مومی تشکیل شده است. ماده مومی در اثر گرما و افزایش حرارت، ذوب شده و فنر را منبسط می کند. انبساط فنر هم منجر به باز شدن دریچه و حرکت مایع خنک کننده می شود.
ترموستات الکترونیکی: این نوع ترموستات، با استفاده از سنسورهای الکترونیکی دما را کنترل می کند.
کاربردهای ترموستات خودرو
کنترل دمای موتور: ترموستات با تنظیم جریان مایع خنک کننده، دمای موتور پراید را در محدوده مشخص و امنی نگه می دارد.
جلوگیری از جوش آوردن موتور: ترموستات پراید با تنظیم دمای موتور خودرو، از جوش آوردن موتور جلوگیری می کند.
کاهش مصرف سوخت: هنگامی که موتور گرم است، ترموستات باز شده و اجازه می دهد تا مایع خنک کننده به سمت رادیاتور جریان یابد. این کار افزایش راندمان موتور و در نتیجه کاهش مصرف سوخت را به دنبال دارد.
افزایش عمر مفید موتور: ترموستات پراید با کنترل حرکت مایع خنک کننده و خنک کردن سریع موتور، احتمال خرابی موتور را کاهش داده و عمر مفید آن را هم افزایش می دهد.
وظیفه درب ترموستات در خودرو
درب ترموستات در مسیر عبور مایع خنک‌کننده بین موتور و رادیاتور قرار گرفته و با حسگر دمای داخلی خود، افزایش یا کاهش بیش از حد دمای موتور را تشخیص می‌دهد. زمانی که موتور سرد است، درب ترموستات بسته مانده و از جریان آزاد مایع خنک‌کننده به سمت رادیاتور جلوگیری می‌کند. این امر گرم‌شدن سریع موتور در زمان استارت و در طی مراحل اولیه رانندگی را فراهم می‌کند. با افزایش تدریجی دمای موتور، درب ترموستات به‌تدریج باز شده و مسیر را برای عبور سیال خنک‌کننده به سمت رادیاتور باز می‌کند. گرمای اضافی مایع موجود در رادیاتور نیز به هوا منتقل شده و مجدداً به سمت موتور باز می‌گردد.
درب ترموستات این چرخه را به طور مداوم تنظیم کرده و دمای موتور را در محدودة ایده‌آل آن که معمولاً بین 90 تا 100 درجه سانتی‌گراد است، برای کارکرد بهینه خود نگه می‌دارد. خرابی این بخش می‌تواند منجر به گرم‌شدن بیش از حد موتور و کارکرد ناقص آن شود.
انواع درب ترموستات ماشین
انتخاب نوع مناسب درب ترموستات خودرو شما به عوامل مختلفی مانند مدل خودرو، شرایط رانندگی و بودجه شما بستگی دارد؛ ازاین‌رو اگر قیمت درب ترموستات برای شما اهمیت دارد، بهتر است مدل‌های مختلف آن را بشناسید:
- درب ترموستات فلزی: درب‌های ترموستات ساخته شده از فلز جزو رایج‌ترین مدل‌هایی هستند که از آلومینیوم یا فولاد ساخته شده و در برابر حرارت و فشار بالا مقاوم هستند. این مدل‌ها همواره با عمر طولانی و عملکرد قابل‌اعتماد خود شناخته می‌شوند.
- درب ترموستات پلاستیکی: درب‌های ترموستات پلاستیکی باوجوداینکه سبک‌تر و ارزان‌تر از نوع فلزی هستند، اما به دلیل مقاومت کمتر در برابر حرارت و فشار، از طول عمر کوتاه‌تری برخوردارند.
- درب ترموستات با فنر دایره‌ای: در این نوع درب ترموستات، از یک فنر دایره‌ای برای باز و بسته کردن دریچه استفاده می‌شود. درب‌های فنر دایره‌ای دقت و عملکرد بالایی دارند و البته گران‌قیمت‌تر نیز هستند.
- درب ترموستات با فنر مارپیچی: در درب‌های ترموستات فنر مارپیچی، از یک فنر مارپیچی برای باز و بسته کردن دریچه استفاده می‌شود. این نوع درب‌ها ارزان‌تر از نوع فنر دایره‌ای هستند، اما امکان دارد که به‌مرورزمان دقت خود را از دست بدهند.
هوزینگ ترموستات چیست؟
هوزینگ ترموستات، محفظه ای در میان موتور و رادیاتور خودرو است که ترموستات در آن قرار می گیرد. هوزینگ ضمن داشتن قیمت مناسب و بازدهی خوب، از مقاومت حرارتی خوبی هم برخوردار است. گفتنی است این قطعه، تعویض راحتی هم دارد.
عملکرد هوزینگ ترموستات
هوزینگ ترموستات نقشی حیاتی در سیستم خنک کننده دارد. به گونه ای که عملکرد هوزینگ می تواند به صورت مستقیم بر بازدهی خودرو تاثیر بگذارد. بدین صورت که هوزینگ از ترموستات در برابر آسیب های فیزیکی و آلودگی ها محافظت می کند. همچنین هوزینگ ترموستات، در صورت افزایش دمای موتور خودرو از حد استاندارد، با باز و بسته کردن دریچه ترموستات، به تنظیم دمای موتور و جلوگیری از گرم شدن بیش از حد آن کمک می کند. به بیان دیگر، زمانی که دریچه ترموستات به کمک هوزینگ باز می شود، سیال خنک کننده با حرکت به داخل رادیاتور، شروع به انجام کار خود می کند.
علائم خرابی هوزینگ ترموستات
خرابی هوزینگ ترموستات می تواند عملکرد سیستم خنک کننده موتور را مختل کرده و به موتور آسیب برساند. برخی از علائم خرابی هوزینگ ترموستات به شرح زیر می باشند.
نشت آب از هوزینگ: نشتی آب از هوزینگ یکی از شایع ترین علائم خرابی آن است.
گرم شدن بیش از حد موتور: افزایش دمای موتور به صورت نامتعارف نیز، ممکن است نتیجه ی ایراد در هوزینگ ترموستات باشد.
عملکرد نامناسب فن خنک کننده: اگر فن خنک کننده به درستی کار نکند، احتمالا مشکل از هوزینگ ترموستات می باشد.
کاهش دمای بخاری: در صورت خرابی هوزینگ ترموستات، ممکن است بخاری داخل خودرو هم با مشکل مواجه شود.
دلایل خرابی هوزینگ ترموستات
هوزینگ ترموستات به مرور زمان و به دلیل عوامل مختلفی خراب شده و کارایی روز اول خود را نخواهد داشت. برخی از دلایل خرابی هوزینگ ترموستات عبارتند از:
فرسودگی: هر قطعه ای بعد از یک مدت، کارایی خود را از دست می دهد. هوزینگ ترموستات نیز از این قاعده مستثنی نبوده و بعد از مدتی، باید آن را تعویض کرد.
پوسیدگی و خوردگی: هوزینگ های فلزی به مرور زمان دچار پوسیدگی و خوردگی می شوند.
جرم گرفتگی: جرم و رسوبات موجود در آب نیز، می تواند به مرور زمان مسیرهای داخل هوزینگ را مسدود کند.
ضربه و آسیب فیزیکی: ضربه و تصادف می تواند به هوزینگ ترموستات آسیب برساند.
استفاده از قطعات یدکی نامرغوب: استفاده از قطعات یدکی نامرغوب و تقلبی هم ممکن است عمر هوزینگ ترموستات را کوتاه کند.
نکاتی برای پیدا کردن هوزینگ ترموستات:
هوزینگ ترموستات معمولا یک قطعه فلزی یا پلاستیکی کوچک است.
هوزینگ در نزدیکی رادیاتور قرار گرفته است.
هوزینگ ترموستات عموما دارای دو یا سه شلنگ است که به آن متصل می شوند.
نحوه تعویض هوزینگ ترموستات چگونه است؟
در ابتدا مایع خنک کننده را از موتور تخلیه کرده و سپس شلنگ ها را از هوزینگ ترموستات جدا کنید. در گام بعد، هوزینگ ترموستات را از موتور جدا کنید و هوزینگ جدید را نصب نمایید. نهایتا، شلنگ ها را به هوزینگ ترموستات جدید وصل کرده و مایع خنک کننده را هم به موتور اضافه کنید.
ثبت دیدگاه