مراحل شکایت از پزشک چگونه است

بر اساس آمارهای منتشر شده توسط معاونت انتظامی سازمان نظام پزشکی، ایران با نرخ ۰.۱ درصد شکایت از پزشکان در میان اقدامات درمانی، یکی از پایین ترین آمارهای شکایات پزشکی را در جهان دارد.

با این حال، سالانه حدود ۵ هزار شکایت در دادسرای انتظامی نظام پزشکی ثبت می شود، که نشان دهنده افزایش ۱۰ درصدی نسبت به سال های گذشته است.

اگر تا به حال گذرتان به این مراکز افتاده باشد، احتمالاً خودتان افزایش آمار شکایات را حس کرده اید. اما موضوع مهم تر، آگاهی از مراحل دقیق و اصولی شکایت از پزشکان است.

وقتی پزشکی به دلیل خطایی باعث آسیب به بیمار می شود، چطور در میان این حجم مراجعات و پیچیدگی ها باید اقدام به شکایت کرد؟

در این مطلب قصد داریم مراحل لازم برای طرح شکایت از پزشکان را با شما به اشتراک بگذاریم، تا در صورت نیاز بتوانید با آگاهی کامل اقدام کنید.

در چه مواردی از پزشک می شود شکایت کرد؟

پیش از اقدام به شکایت، ضروری است بدانید که در چه شرایطی می توانید از پزشک خود شکایت کنید. شاید برای بسیاری از بیماران واضح نباشد که همیشه حق با آن ها نیست؛ زیرا ناآشنایی با روند شکایت و آگاهی ناکافی از اصول قانونی می تواند منجر به سوءتفاهم شود.

طبق قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ و مقررات سازمان نظام پزشکی، در صورتی که پزشکی در حین درمان دچار قصور شود و از تعهدات پزشکی خود عدول کند، و این خطا به بیمار آسیب وارد آورد، بیمار حق دارد برای دفاع از حقوق خود و جبران خسارات وارده، شکایت خود را مطرح کند.

مواردی که می توان به دلیل آن ها از پزشک شکایت کرد، به طور کلی شامل موارد زیر می شوند:

• استفاده نکردن از تمام توان و دانش پزشکی لازم
• سهل انگاری در امور درمانی
• عدم رعایت اصول قانونی، علمی و شرعی
• افشای اسرار بیمار
• انجام کارهای خلاف شئونات پزشکی
• فریب بیماران با وعده های نادرست
• دریافت هزینه های نامتعارف
• بی احترامی به بیماران
• عدم بهره گیری از امکانات ضروری برای درمان

اگر پزشک شما هر یک از این تخلفات را مرتکب شد، می توانید با آگاهی و شناخت دقیق از حقوق خود، اقدامات لازم برای طرح شکایت را دنبال کنید.

منظور از قصور پزشکی چیست؟

قصور پزشکی به شرایطی اطلاق می شود که پزشک نتوانسته است وظایف خود را به درستی انجام دهد و به تعهدات حرفه ای اش عمل نکرده است. به عبارت دیگر، وقتی پزشکی به دلیل عدم دقت یا سهل انگاری در فرآیند درمان، به بیمار آسیب وارد کند، مرتکب قصور شده است. این قصور ممکن است سهوی یا عمدی باشد؛ اما در هر دو صورت، پزشک مسئول است و نباید کوتاهی کند.

نکته قابل توجه این است که در قصور، پزشک از شرایط و احتمالات درمان آگاه است اما باز هم خطا صورت گرفته است. اگر در شرایطی مانند تصادف در مسیر بیمارستان، پزشک به دلایلی خارج از کنترل خود نتواند به تعهداتش عمل کند، مقصر شناخته نمی شود، زیرا قصور در اینجا به واسطه عمل مستقیم او نبوده است.

چطور اشتباه پزشکی به قصور تبدیل می شود؟

به نقل از مقاله از تخت بیمارستان تا دادگاه پیگیری یک اشتباه ، همه اشتباه های پزشکی منجر به شکایت یا پیگیری قانونی نمی شوند. بعضی از این اشتباهات اجتناب ناپذیر هستند و حتی با بهترین تلاش ها هم ممکن است رخ دهند.

اما آنچه که می تواند باعث شکایت بیمار شود، قصور پزشکی است. قصور به معنای کوتاهی و نادیده گرفتن استانداردهای معمول پزشکی است.

مدارک لازم برای شکایت از پزشک

پیش از هر چیز، ضروری است بدانید چه مدارکی برای طرح شکایت از پزشک نیاز دارید. سوالاتی مانند «مدارک لازم برای شکایت از پزشک شامل چه مواردی است؟» یا «اگر بیمار مدرک کافی برای شکایت نداشته باشد، چه اقداماتی باید انجام دهد؟» از اهمیت زیادی برخوردارند.

مدارک مورد نیاز برای شکایت از پزشک شامل کلیه اسناد پزشکی، نسخه های تجویز شده، و هر مدرکی است که روند درمان بیمار را مشخص می کند. اگر عمل جراحی یا درمانی در بیمارستان یا کلینیک انجام شده باشد، تمامی مدارک موجود، از جمله پرونده پزشکی و گزارش های مرتبط، باید ضمیمه شکوائیه شوند.

در مواردی مانند جراحی های زیبایی، مدارک پیش و پس از عمل، شامل عکس ها و آزمایش ها، اهمیت زیادی دارند و باید به همراه شکوائیه ارائه شوند. همچنین، کلیه تصاویر رادیولوژی، MRI، اسکن ها و هر آزمایش دیگری که انجام داده اید، به عنوان مدرک در پرونده قرار گیرد تا مدارک کاملی برای طرح شکایت در اختیار داشته باشید.

آیا سابقه کیفری برای پزشک محسوب می شود؟

بله، قصور پزشکی می تواند به ایجاد سابقه کیفری برای پزشک منجر شود، اما این موضوع به نوع قصور و شدت تخلف بستگی دارد.

اگر قصور پزشکی منجر به صدور حکم کیفری، مانند حبس، جریمه نقدی، یا محرومیت از فعالیت پزشکی شود، این حکم در سابقه کیفری پزشک ثبت خواهد شد.

مراحل شکایت از پزشک

برای شکایت از پزشک، باید مراحل مشخصی را دنبال کنید و به دلیل پیچیدگی های پرونده های پزشکی، توصیه می شود حتماً از یک وکیل متخصص در این زمینه کمک بگیرید. این وکیل، با جزئیات روند و قوانین آشناست و می تواند از ورود پرونده به مسیر اشتباه جلوگیری کند.

مراحل کلی شکایت از پزشک به این ترتیب است:

• مراجعه به مرکز ثبت شکایت و تهیه دادخواست: ابتدا باید با مدارک لازم به مرکز ثبت شکایات مراجعه کنید. در حال حاضر، اغلب افراد به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و شکایت خود را ثبت می کنند. پس از ثبت، شکایت به سازمان مرتبط ارسال می شود.
• دریافت ابلاغیه تاریخ رسیدگی: پس از ثبت شکایت، ابلاغیه ای برای شما صادر می شود که تاریخ حضور و بیان توضیحات لازم را مشخص می کند.
• احضار پزشک و استعلام مدارک: پزشک مورد نظر احضار می شود و مدارک مربوط از مرکز درمانی استعلام می گردد.
• بررسی پرونده و صدور دستور: در نهایت، پرونده توسط مراجع قانونی بررسی شده و دستور لازم صادر می شود.

نکته مهم این است که بیمار در هر زمانی می تواند شکایت خود را ثبت کند، و فرقی ندارد که پزشک در داخل یا خارج از کشور باشد.

ثبت شکایت از پزشک در نظام پزشکی

برای ثبت شکایت از پزشک در نظام پزشکی، می توانید از طریق سایت سازمان نظام پزشکی ایران اقدام کنید. در این فرآیند، لازم است به چند نکته توجه کنید:

موارد مهم برای شکایت از پزشک:

• مستند بودن شکایت: شکایت باید مستدل و با مدارک کافی ارائه شود، و مسئولیت قانونی اظهارات با شاکی است.
• اطلاعات تماس: شماره تلفن همراه خود را وارد کنید تا در هر مرحله از رسیدگی به شما اطلاع رسانی شود.
• شماره پیگیری: این شماره را حفظ کرده و از افشای آن خودداری کنید.
• ذی نفع بودن شاکی: شکایت باید توسط شاکی، سرپرست، یا نماینده قانونی بیمار انجام شود.
• چندگانه بودن شکایت: اگر شکایت شما از چند پزشک یا مرکز درمانی است، هر کدام باید به صورت جداگانه مطرح شود.
• عدم تکرار شکایت: از ارسال شکایات تکراری خودداری کنید، مگر این که موضوع شکایت جدید باشد.
• شکایت گروهی: اگر شکایت از طرف چند نفر مطرح می شود، فردی باید به عنوان نماینده تعیین و مشخصات خود را ثبت کند.

مراحل شکایت از بیمارستان

برای شکایت از بیمارستان، ابتدا باید مشخص کنید شکایت شما از چه نوع و در چه زمینه ای است، زیرا بسته به نوع شکایت و شدت آسیب، ممکن است صلاحیت مرجع رسیدگی متفاوت باشد. مراجع مختلفی برای شکایت از بیمارستان وجود دارند:

• دادگاه های عمومی
• دادسرای جرایم پزشکی
• شورای حل اختلاف (ویژه امور بهداشت)
• وزارت بهداشت