حفاظت از اسناد ارزشمند در برابر بلای خانمانسوز آتش، یکی از دغدغههای اصلی سازمانها و مؤسسات است. آتشسوزی در بایگانیها میتواند خسارات جبرانناپذیری به بار آورد و منجر به از دست رفتن اطلاعات حیاتی، اسناد تاریخی و مالی شود. با توجه به خطرات آتشسوزی در بایگانیها مانند اتصال کوتاه تجهیزات الکترونیکی، حرارت بیش از حد و خطای انسانی، استفاده از سیستم اطفا حریق به صورت تخصصی امری ضروری است.
این سیستمها با تشخیص سریع آتش و مهار آن در مراحل اولیه، از خسارات جلوگیری کرده و امنیت اسناد را تضمین میکنند. مزایای استفاده از این سیستمها شامل کاهش خسارات مالی، افزایش ایمنی و رعایت استانداردهای ایمنی است
انواع سیستمهای اطفا حریق بایگانی
• سیستمهای گازی
این سیستمها با آزادسازی گازهای بیاثر مانند آرگون، CO2 یا هالون آتش را خفه کرده، محیط را خنثی میکنند و از ادامه سوختن مواد قابل اشتعال جلوگیری میکنند. مزیت اصلی این سیستمها، عدم ایجاد آسیب فیزیکی به اسناد و تجهیزات است. گازهای اطفایی به سرعت پخش شده و به تمام نقاط اتاق میرسند و در عین حال، پس از اطفاء حریق، به سرعت از محیط خارج میشوند و نیازی به تخلیه و تمیزکاری گسترده ندارند. این ویژگیها، سیستمهای اطفاحریق گازی را به گزینهای ایدهآل برای فضاهایی تبدیل کرده است که حاوی تجهیزات الکترونیکی حساس، اسناد ارزشمند و یا اشیاء هنری هستند. این سیستمها برای محیطهایی با تجهیزات الکترونیکی حساس مناسب هستند.
• سیستمهای آبی
سیستمهای اطفاحریق آبی به عنوان یکی از روشهای رایج اطفاء حریق در ساختمانها شناخته میشوند. با این حال، استفاده از این سیستمها در اتاقهای بایگانی و اسناد با محدودیتهایی همراه است. دلیل اصلی این محدودیت، آسیب جدی است که آب به اسناد و مدارک کاغذی وارد میکند. نفوذ آب به داخل کاغذها باعث تغییر رنگ، پوسیدگی و از بین رفتن اطلاعات موجود در آنها میشود. به همین دلیل، برای اطفاء حریق در این محیطها، استفاده از سیستمهای اطفایی که به اسناد آسیب نرسانند، از اهمیت بالایی برخوردار است. در سالهای اخیر، سیستمهای اطفای حریق گازی و کف مانند سیستمهای FM200 و سیستمهای کف، به عنوان جایگزینهای مناسب برای سیستمهای آبی در اتاقهای بایگانی و اسناد مورد استفاده قرار میگیرند.
• سیستم اطفا حریق کف
از کف برای ایجاد یک لایه عایق روی سطح سوخت و قطع دسترسی آتش به اکسیژن استفاده میشود.سیستمهای اطفاحریق کف، یکی از روشهای مؤثر برای مقابله با حریق در محیطهایی مانند اتاقهای بایگانی و اسناد است. این سیستمها با استفاده از کفهای مخصوص اطفایی که حاوی مواد شیمیایی خاص هستند، آتش را خفه کرده و از گسترش آن جلوگیری میکنند. کفهای اطفایی به دلیل خاصیت خنککنندگی و ایجاد لایه عایقی، از شعلهوری مجدد نیز جلوگیری میکنند. این سیستمها به ویژه برای حریقهای کلاس A (مواد جامد مانند چوب، کاغذ و پارچه) و کلاس B (مایعات قابل اشتعال) بسیار مناسب هستند. با توجه به اهمیت بالای اسناد و مدارک موجود در بایگانیها، استفاده از سیستمهای اطفاحریق کف به عنوان یک لایه حفاظتی بسیار ضروری است. این سیستمها معمولاً به صورت خودکار و با تشخیص حریق فعال میشوند و به سرعت کل محیط را پوشش میدهند.
• سیستم اطفا حریق پودری
از پودرهای شیمیایی خشک برای خفه کردن آتش و قطع واکنش زنجیرهای سوختن استفاده میشود.سیستمهای اطفاحریق پودری به دلیل ویژگیهای منحصر به فرد خود، یکی از گزینههای مناسب برای حفاظت از اتاقهای بایگانی و اسناد محسوب میشوند. این سیستمها با پاشش پودرهای مخصوص، آتش را خفه کرده و از گسترش آن جلوگیری میکنند. پودرهای اطفایی مورد استفاده در این سیستمها، معمولاً غیرهادی بوده و به تجهیزات الکترونیکی آسیب نمیرسانند. همچنین، این پودرها پس از استفاده، به راحتی تمیز شده و اثرات مخربی بر روی اسناد و مدارک باقی نمیگذارند. با این حال، استفاده از این سیستمها در برخی موارد ممکن است باعث ایجاد گرد و غبار شده و به همین دلیل، نیاز به سیستم تهویه مناسب در محیطهای بایگانی است.
عملکرد سیستم اطفاحریق بایگانی
سیستمهای اطفاحریق بایگانی و مراکز اسناد به گونهای طراحی شدهاند تا به محض تشخیص حریق، به سرعت و به صورت خودکار واکنش نشان دهند. این سیستمها معمولاً از دتکتورهای دود، حرارت و شعله تشکیل شدهاند که با حساسیت بسیار بالا، کوچکترین نشانههای آتش را تشخیص میدهند.
پس از تشخیص حریق، سیستم اعلام حریق فعال شده و کاربر را از وجود آتش آگاه میکند. همزمان، سیستم اطفاء حریق به صورت خودکار یا دستی فعال شده و عامل اطفایی (مانند گاز، آب، کف یا پودر) را به سمت کانون آتش هدایت میکند.
عامل اطفایی با قطع زنجیره احتراق یا خنک کردن مواد سوختنی، آتش را مهار کرده و از گسترش آن جلوگیری میکند. برخی از سیستمهای پیشرفتهتر، قابلیت کنترل دود و تخلیه افراد را نیز دارند تا از خسارات جانی و مالی بیشتر جلوگیری شود
مزایای استفاده از سیستم اطفاحریق بایگانی
استفاده از سیستمهای اطفاحریق بایگانی و سیستمهای اطفا حریق مراکز اسناد مزایای متعددی را به همراه دارد. این سیستمها با تشخیص سریع آتش و مهار آن در مراحل اولیه، از آسیب دیدن اسناد ارزشمند جلوگیری کرده و در نتیجه حفظ امنیت اسناد را تضمین میکنند. علاوه بر این، با جلوگیری از گسترش آتشسوزی و کاهش خسارات ناشی از آن، کاهش خسارات مالی قابل توجهی را به دنبال خواهد داشت.
همچنین، با ایجاد محیطی امن و اطمینانبخش، افزایش اطمینان خاطر در میان کارکنان و مدیران را به همراه خواهد داشت. به طور کلی، استفاده از این سیستمها سرمایهگذاری بلندمدتی است که منجر به کاهش ریسک و بهبود بهرهوری خواهد شد.
استانداردهای ایمنی برای سیستمهای اطفا حریق بایگانی
برای اطمینان از کارایی و ایمنی سیستمهای اطفاحریق بایگانی و مراکز اسناد، رعایت استانداردهای ایمنی ملی و بینالمللی ضروری است. این استانداردها، الزامات فنی، طراحی، نصب، نگهداری و تست دورهای این سیستمها را مشخص میکنند. استانداردهای ملی مانند مقررات ملی ساختمان در ایران و استانداردهای بینالمللی مانند NFPA (انجمن ملی حفاظت از آتش آمریکا) و ISO (سازمان بینالمللی استانداردسازی) از جمله مهمترین مراجع در این زمینه هستند.
رعایت این استانداردها، تضمینکننده عملکرد صحیح سیستم در مواقع اضطراری و کاهش خسارات ناشی از آتشسوزی است. با توجه به اهمیت بالای اسناد و اطلاعات، انتخاب سیستمی که با این استانداردها مطابقت داشته باشد، گامی مهم در جهت حفظ امنیت و ایمنی بایگانیها محسوب میشود.
با توجه به ارزش بالای اسناد و اطلاعات، سرمایهگذاری در یک سیستم اطفاحریق مناسب، یک اقدام ضروری برای هر سازمان یا مؤسسهای است. شرکت دومان با سالها تجربه در زمینه مشاوره آتش نشانی، آماده ارائه خدمات جامع به شماست. کارشناسان ما با انجام بازرسیهای دقیق و ارائه راهکارهای مناسب، شما را در انتخاب و نصب مناسبترین سیستم اطفاحریق بایگانی همراهی میکنند. برای کسب اطلاعات بیشتر و درخواست مشاوره، به این لینک مراجه کنید.
ثبت دیدگاه