بامردم | ایمان رنجکش: چیزی از برگزاری دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری نمی گذشت که پخش مناظره ای در ارتباط با فضای مجازی از رسانه ملی توجه ها را به خود جلب کرد. این گفتگو که بازنشر آن بارها در رسانه های اجتماعی منعکس شد، میان نماینده قوه قضاییه و نماینده دولت برگزار شده بود که به جدل پیرامون مسدودسازی کانال های تلگرام تبدیل گشت. نماینده دولت در این مناظره چهره ای جوان و متفاوت بود و با نگاه ها و تحلیل های کارشناسی و معقولانه یک تنه در برابر دیدگاه های ضربتی و محدودگرایانه معاون دادستان کل کشور می ایستاد و از ضرورت های رویکرد صبورانه، کارشناسی شده و منطقی نسبت به فضای مجازی سخن می گفت و رفتارهای دیگرگونه قوه قضاییه در گذشته را به باد انتقاد می گرفت. این شخص کسی نبود جز “محمدجواد آذری جهرمی” که سرانجام پس از کش و قوس های فراوان رای اعتماد مجلس را بدست آورد و دوشنبه گذشته پس از برگزاری مراسم معارفه، کلید دار وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در دولت دوم حسن روحانی شد.
بعنوان یک دانشجوی رشته آی تی و سایر شهروندان مشتاق به پیگیری و مرور اخبار فناورانه، سخنان وزرای دولت احمدی نژاد در خصوص سرعت اینترنت هرگز از ذهن ها پاک نمی شود. آن ها 8سال یعنی موقعی که دنیا در حال ورود به انقلاب آی تی و گسترش کسب و کارهای فناوری نوین بود، با منطق اینکه (سرعت اینترنت در ایران کافی است و هیچ مشکلی در این زمینه وجود ندارد و پهنای باند 128 کیلو بایت حتی برای بسیاری از سازمان‌ها کافی است) مردم را با سرعت حلزونی اینترنت مشغول نگه می داشتند! یعنی عالی ترین مقام کشور در حوزه ارتباطات هنوز این درک را نداشت که هر جا بگویی که از اینترنت 128 استفاده میکنی به تو خواهند خندید و سایر مسائل پیش پا افتاده و تامل بر انگیز که در این مقال نمی گنجد.
اما بالاخره اشخاصی در دولت یازدهم بر سر کار آمدند که فهم و نگرش درستی نسبت به استفاده از اینترنت و فضای مجازی داشتند و بعنوان مثال اکنون که آیکون 4G+ در بالای صفحه گوشی به ما چشمک می زند، خود گواه این است که در این مدت کوتاه در حوزه ارتباطات الکترونیکی چه تحول بزرگی ایجاد شده و رویکردهای محدودیت آفرین در این حوزه جای خود را به نگاه های فنی و کارشناسی شده دادند و فراگیری شبکه های بزرگ اجتماعی در جامعه ایرانی در طول این مدت اخیر و جلوگیری از مسدودسازی های بی پایه و اساس آن ها، خود مهر تاییدی بر عمکرد دولت در طی چهارسال گذشته است.
حتی به جرات می توان گفت که باز گذاشتن فضای مجازی و اعتماد به مردم در بهره برداری از ظرفیت های این حوزه، خود یکی از موجبات اصلی پیروزی دکتر روحانی در انتخابات گذشته را فراهم کرد و با وجود برخوردهای سلیقه ای و تبعیض آمیز از رسانه ملی، موجب شد تا هر کس با گوشی تلفن خود و دسترسی به فضای مجازی یک ستاد تبلیغاتی تمام عیار برای روحانی باشد و هر شخص بتواند سهمی موثر در این پیروزی بزرگ ایفا کند.
روحانی با انتخاب آذری جهرمی بعنوان وزیر، متفاوت ترین چهره را وارد کابینه دوازدهم کرد. انتخاب جهرمی هم مطالبه سال ها مغفول مانده جوانان این مرز و بوم در کسب مناصب اجرایی بود چرا که او لقب نخستین وزیر دهه شصتی را هم با خود یدک می کشد و پرورش یافته فضای پس از پیروزی انقلاب است. در کش و قوس های رای اعتماد مجلس به وزرای پیشنهادی، آذری جهرمی مورد شدید ترین تخریب ها چه از فضای داخلی و چه خارجی قرار گرفت. تخریب هایی که خاستگاه مشترک خاصی داشت و با جهت دهی های رسانه ای در تلاش بودند تا به هر طریقی مانع انجام این مهم شوند که نتیجه خلاف میل آن ها رقم خورد.
شاید جالب ترین نظر راجع به وزیر ارتباطات را محمدعلی ابطحی داد که در کانال تلگرامی خود نوشت: (امان از دست پیرمردهایی که نمیخواهند پست را ترک کنند.من تحقیق کردم، آقای جهرمی هم مدتی در وزارت اطلاعات در دورانهای قدیم در بخش فنی کار مهندسی می کرده. اما در طول این سالهای اخیر یک تنه در برابر فیلترینگ ایستاده بود وتوسعه زیر ساخت می داده، من تنها باری که دیدمش در تلویزیون و در مناظره ای قوی بود که در مقابل نماینده قوه قضاییه برای جلوگیری از فیلترینگ حرف می زد.این جوان متخصص این کار هست. از شر ما پیرتر ها که دوست نداریم پست های وزارتخانه ها را از دست بدهیم باید به خدا پناه برد. مدیرانی که الان هم همه چیز را برایشان باید پرینت بگیرند، سد راه جوانان می شوند!)
عده ای پیشینه امنیتی آذری جهرمی را پاشنه آشیل او میدانند ولی به قاطعیت می توان گفت که هیچ مسئولی به اندازه او نسبت به ساختار فضای مجازی اشراف ندارد و این حواشی ایجاد شده زاییده نگرانی درباره محدودیت‌هایی است که ممکن است بواسطه او اعمال شود ولی مشخص است که بانیان این برنامه ها اهداف دیگری را دنبال می کنند و گرنه کارنامه آذری جهرمی چه در وزارت اطلاعات و چه در وزارت ارتباطات نشان‌دهنده مسیری است که ضامن آزادی و تداوم شبکه‌های اجتماعی خواهد بود و یک تنه در برابر فیلترینگ و نگاه های محدودیت آفرین ایستادگی کرده است.
آن هایی که فیلم سینمایی اسنودن به کارگردانی الیور استون را دیده اند لااقل به این نکته واقف اند که هیچ شبکه ای امنیت مطلق را ندارد و بانیان این فضاها در پشت پرده به مدیریت و تجزیه و تحلیل جوامع می پردازند و یک کاربر فضای مجازی باید این نکات را در رویکردهای خود در این فضاها مورد توجه قرار دهد. اما همانطور که دکتر روحانی هم بارها اشاره داشتند امنیت جامعه و امنیتی کردن جامعه دو مقوله کاملا متفاوت است و در مبحثی همچون پیام رسان های اجتماعی هیچ گاه دولت بدنبال ایجاد فضای امنیتی در این شبکه ها نیست اما تلاش دارد شاهراه امنیت کاربران را هم فراهم نماید تا آنان با آسودگی خاطر در این محیط ها گام بردارند. حضور آذری جهرمی هم در امتداد همین تحولی است که به مدیریت دکتر واعظی آغاز شد که به نوعی می توان گفت حتی در دوره وزارت واعظی مغز اجرایی این وارتخانه در اختیار آذری جهرمی بوده است و نگاه های باز و منطقی او نسبت به فضای مجازی، آتش های سوزان بسیاری را خاموش کرده است .
الان که لااقل خیالمان جمع است فردا صبح که بیدار می شویم، فلان شبکه اجتماعی فیلتر نمی شود، هرچند که با ایده آل های جهانی هنوز فاصله داریم اما فرصت خوبی است تا برای سایر مطالبات انباشته شده در حوزه فناوری نیز چاره ای اندیشیده شود. هنوز برنامه نویسان و کارآفرینان این حوزه بدلیل اعمال برخی رفتارهای سلیقه ای، تولیدات آن ها مسدود و از دسترس خارج می شود. هنوز شبکه های اجتماعی تاثیرگذار بسیاری هستند که در گذشته فیلتر شده و مسدود بودن آن ها ادامه دارد. سردرگمی استارت آپ ها و خیلی موارد دیگر که دغدغه بسیاری از کارآفرینان و فعالان این حوزه را شکل می دهد .
امیدواریم با اثبات تقریبی اصول و زیرساخت های پایه ای، راه رشد فناوری های نوین و نوپا که از ارکان توسعه در جامعه امروز است هموارتر شده و شاهد گسترش این مهم در کشور خودمان باشیم.
روزنامه معین
ثبت دیدگاه