مرکز دادوستد منطقه‌ای گام بلند منطقه آزاد انزلی در خزر

به گزارش بامردم، پنج کشور حاشیه دریای خزر با ایجاد زیرساخت در بنادر «آستراخان» و «ماخاچ‌کالا» در روسیه و «باکو» و بندر در حال احداث «الت» در آذربایجان، «اکتائو» در قزاقستان فعالیت می‌کنند.

کشور آذربایجان بندر 10 میلیون تنی «باکو» را دارد که در داخل شهر باکو است و به دلیل مسائل زیست‌محیطی در فاصله 40 کیلومتری این شهر بندر «الت» را در حال ساخت دارد و بزرگ‌ترین بندر دریای خزر با ظرفیت 25 میلیون تن محسوب می‌شود که فاز نخست آن با ظرفیت سالانه 10 میلیون تن تخلیه و بارگیری کالا راه‌اندازی شده است.

هدف از احداث بندر «الت» توسط کشور آذربایجان حمل کالا از طریق چین به بندر «اکتائو» در قزاقستان و از آنجا به این بندر به منظور حمل آن از طریق ریلی به بندر «پوتی» در گرجستان است و مسیری شبیه جاده ابریشم جدید محسوب می‌شود.

مسیر بعدی کریدور شمال ـ جنوب است که از کشورهای جنوب شرقی آغاز می‌شود و در بندر شهید رجایی در جنوب کشور وارد ایران شده و از طریق ریل می‌تواند به بندر «الت» در آذربایجان وصل شود و از آنجا به بندر «پوتی» و شمال اروپا ادامه پیدا کند.

بندر «اکتائو» با ظرفیت سالانه 13 میلیون تن تخلیه و بارگیری کالا یکی از بنادر مهم قزاقستان محسوب می‌شود و در حال توسعه است.

«آستراخان»، «اولیا» و «ماخاچ‌کالا» از بنادر روسیه در کرانه‌های دریای خزر محسوب می‌شوند، بندر «اولیا» در بلندمدت سالانه 26 میلیون تن ظرفیت تخلیه و بارگیری کالا را دارد، بندر «آستراخان» دارای ظرفیت سالانه 6 میلیون تن است و بندر «ماخاچ‌کالا» 10 میلیون تن ظرفیت تخلیه و بارگیری کالا را دارد.

«ترکمن‌باشی» در ترکمنستان بندری است که کشور ترکیه در آن سرمایه‌گذاری 2 میلیارد دلاری را آغاز کرده و این امر نشان‌دهنده توسعه بنادر کشورهای حاشیه دریای خزر برای مبادلات بازرگانی در کریدورهای ایجاد شده برای کسب درآمد ارزی در این کشورها است.

موضوع دیگر در مورد کشورهای حاشیه دریای خزر مبادلات بازرگانی بین این کشورها است که کشور روسیه در سال 2014 معادل 760 میلیارد دلار مبادلات بازرگانی داشته و 933 میلیون دلار آن با ایران بوده که معادل 12 صدم درصد از صادرات و واردات این کشور را تشکیل می‌دهد.

قزاقستان بازار بزرگی محسوب می‌شود که سالانه 140 میلیارد دلار مبادلات بازرگانی آن است و از این رقم 387 میلیون دلار مبادلات بازرگانی با ایران دارد که 27 صدم درصد است.

ترکمنستان سالانه 34 میلیارد دلار مبادلات بازرگانی دارد و از این رقم مبادلات با ایران 453 میلیون دلار است که 1.3 درصد مبادلات این کشور را تشکیل می‌دهد.

موارد مذکور نشان می‌دهد کشورهای حاشیه دریای خزر از ظرفیت‌های بسیار بالایی برخوردارند و برای ارتقای ظرفیت مبادلات بازرگانی با این کشورها باید جدی‌تر ورود کنیم.

یکی از موضوع‌هایی که می‌تواند نقش موثری در ارتقای مبادلات بازرگانی با کشورهای حاشیه دریای خزر داشته باشد وجود مناطق آزاد است و می‌توان از این ظرفیت به نحو مطلوب استفاده کرد.

*تشکیل شورای همکاری مناطق آزاد کشورهای حاشیه خزر

مدیرعامل سازمان منطقه آزاد تجاری صنعتی انزلی با اشاره به ایده تشکیل شورای همکاری مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشورهای حاشیه دریای خزر اظهار کرد: شورای همکاری مناطق آزاد در خلیج فارس تشکیل شده اما ایران در آن عضویت ندارد.

رضا مسرور به نبود شورای همکاری مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در دریای خزر اشاره کرد و افزود: پیشنهاد مذکور را به وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران ارائه کردیم تا شورای همکاری مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشورهای حاشیه دریای خزر را تشکیل دهیم.

وی ادامه داد: در گام دوم باید شورای همکاری مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در داخل کشور را به بحث گذاشته و تشکیل دهیم زیرا اگر این اتفاق بیفتد در موانع تعرفه‌ای می‌تواند تاثیرگذار باشد.

رئیس هیأت مدیره سازمان منطقه آزاد تجاری صنعتی انزلی با بیان اینکه سفیران چهار کشور حاشیه دریای خزر با سفر به این منطقه با موضوع تشکیل شورای همکاری مناطق آزاد آشنایی پیدا کردند، تصریح کرد: کریدور شمال ـ جنوب از ظرفیت‌های حائز اهمیت در دریای خزر است.

مسرور به مطرح بودن کریدور شمال ـ جنوب از سال‌های گذشته اشاره کرد و گفت: کریدور مذکور هنوز عملیاتی نشده و باید بدانیم این فرصت دائمی نبوده و باید در زمان خود استفاده شود.

وی با اشاره به اینکه کریدور شمال ـ جنوب فرصت انتقال کالا از کشورهای آسیای شرقی به شمال اروپا است، بیان کرد: اکنون کشتی‌های با فناوری موج چهارم با ظرفیت 24 هزار تن «تی.یو» ظرفیت کانتینری ساخته شدند و هزینه حمل و نقل را به‌شدت کاهش دادند و فرصت کریدور شمال ـ جنوب در حال از دست رفتن است.

مدیرعامل سازمان منطقه آزاد تجاری صنعتی انزلی، مسیر هندوستان ـ ایران ـ روسیه ـ شمال اروپا را از مزیت‌های موجود دانست و خاطرنشان کرد: سالانه یک‌میلیارد تن کالا از طریق کانال سوئز به اروپا حمل می‌شود در حالی که در مسیر کریدور شمال ـ جنوب مسافت و هزینه کمتر است.

مسرور با بیان اینکه تاکنون نتوانستیم زیرساخت‌ها را به هم وصل کرده و مبادلات بازرگانی را به نحو مطلوب ایجاد کنیم، یادآور شد: کالا از طریق کانال سوئز وارد اروپا می‌شود اما هزینه حمل کالا از طریق کریدور شمال ـ جنوب 30 درصد کمتر است در صورتی که هزینه‌ها با استفاده از موج چهارم فناوری همسان شدند.

*تبدیل منطقه آزاد انزلی به مرکز دادوستد کالای راهبردی کشورهای حوزه دریای خزر

وی، اندیشه موجود در مدیریت منطقه آزاد تجاری صنعتی انزلی را تبدیل این منطقه به مرکز دادوستد کالای راهبردی کشورهای حوزه دریای خزر خواند و اظهار کرد: اکنون زیرساخت‌های بندری و ریلی در منطقه آزاد انزلی در حال احداث است.

رئیس هیأت مدیره سازمان منطقه آزاد تجاری صنعتی انزلی با اشاره به اینکه بندر انزلی جزوه محدوده این منطقه است، بیان کرد: بندر کاسپین با ظرفیت سالانه 15 میلیون تن تخلیه و بارگیری کالا در حال ساخت است.

مسرور به راه‌اندازی کریدورهای ترانزیتی جدید مانند کریدرو شمال ـ جنوب در حوزه دریای خزر با محوریت منطقه آزاد انزلی اشاره کرد و افزود: کالا را می‌توان به طور ترکیبی از مسیر کریدور چین ـ اکتائو ـ انزلی حمل کرد و این مسیر نسبت به کریدور کانال سوئز ارزان‌تر است.

*ایجاد رونق بورس کالا در منطقه آزاد انزلی

مدیرعامل سازمان منطقه آزاد تجاری صنعتی انزلی از ایجاد رونق بورس کالا در این منطقه خبر داد و تصریح کرد: سال گذشته پروژه مذکور در منطقه آزاد انزلی افتتاح شده و به طور عملی بورس کالا در این منطقه فعال است.

وی با تأکید بر فعال کردن محور دوم در راستای تبدیل منطقه آزاد تجاری صنعتی انزلی به دادوستد کالای راهبردی در حوزه دریای خزر، خاطرنشان کرد: محدوده 3 هزار و 200 هکتاری منطقه آزاد تجاری صنعتی انزلی به 9 هزار و 400 هکتار از رودخانه سفیدرود تا طالب‌آباد گسترش پیدا کرده است.

مسرور به واگذاری اراضی ملی به مناطق آزاد طبق قانون اشاره کرد و گفت: اراضی دیگری در محدوده منطقه آزاد تجاری صنعتی انزلی وجود دارد که متعلق به مردم است و می‌توانند از مزیت‌های قانونی منطقه آزاد انزلی استفاده کنند.

*بندر کاسپین محور دادوستد کالای راهبردی در حوزه دریای خزر

رئیس هیأت مدیره سازمان منطقه آزاد تجاری صنعتی انزلی با بیان اینکه ساخت بندر کاسپین از سال 88 در محدوده این منطقه آزاد شده است، اظهار کرد: از سال 90 تا 92 پروژه مذکور متوقف بود و در سال 92 با انجام مهندسی «ارزش» روی این پروژه دوباره فعال شده است.

وی به تغییر طراحی موج‌شکن‌های بندر کاسپین در راستای مهندسی «ارزش» اشاره کرد و یادآور شد: انجام مهندسی «ارزش» سبب کاهش 100 میلیارد تومانی هزینه‌ها در ساخت بندر کاسپین شده اما ظرفیت 15 میلیون تنی بندر باقی‌ مانده است.

مسرور، عملیات اجرایی ساخت بندر کاسپین را به صورت 24 ساعته عنوان کرد و افزود: ساخت پنج پست اسکله بندر کاسپن با استفاده از توان بخش خصوصی آغاز شده است.

مدیرعامل سازمان منطقه آزاد تجاری صنعتی انزلی با اشاره به سرمایه‌گذاری 300 میلیارد تومانی بخش خصوصی در ساخت بندر کاسپین، بیان کرد: موج‌شکن شرقی 80 درصد پیشرفت فیزیکی دارد و تا پایان سال جاری به اتمام می‌رسد.

وی از پیشرفت فیزیکی 65 درصدی موج‌شکن غربی بندر کاسپین خبر داد و تصریح کرد: خردادماه سال آینده موج‌شکن مذکور به بهره‌برداری می‌رسد.

مسرور با بیان اینکه 22 پست اسکله در بندر کاسپین احداث می‌شود، خاطرنشان کرد: فاصله بین موج‌شکن شرقی تا موج‌شکن غربی 2 هزار و 600 متر است.

رئیس هیأت مدیره سازمان منطقه آزاد تجاری صنعتی انزلی به پهلوگیری کشتی‌های با ظرفیت 100 هزار تن در بندر کاسپین اشاره کرد و گفت: اکنون ظرفیت کشتی‌های موجود در دریای خزر بیش از 12 هزار تن نیست اما اگر کشتی‌های با ظرفیت بالاتری ساخته شود امکان پهلوگیری آنها در بندر کاسپین وجود دارد.

وی، آبخور بندر کاسپین را 10 متر عنوان کرد و یادآور شد: پست‌های اسکله کانتینری و فله در بندر کاسپین پیش‌بینی شده است.

*طراحی بندر کاسپین برای صادرات به روسیه

مسرور با اشاره به اینکه بندر کاسپین با رویکرد صادرات به روسیه و کشورهای دیگر طراحی شده است، اظهار کرد: یکی از موفقیت‌های بندرها داشتن پسکرانه است و وجود پسکرانه 500 هکتاری از قابلیت‌های بندر کاسپین برای صادرات محسوب می‌شود./فارس

انتهای پیام/