دیابت نوع 1 شایع‌ترین نوع دیابت در کودکان است. این بیماری معمولا ارثی است و ربطی به تغذیه یا سبک زندگی کودک ندارد. با این‌وجود، برخی از غذاها به روش‌های مختلف بر قندخون تأثیر می‌گذارند و مهم است که والدین مراقب آن‌چه کودک می‌خورد، باشند. بهترین رژیم برای کودکان دیابتی، رژیمی سرشار از غذاهای حاوی ویتامین‌ها، موادمعدنی، درشت‌مغذی‌ها و ریزمغذی‌ها است. برای حفظ سطح قند خون سالم در کودکان دیابتی مهم است که این کودکان درمورد غذاها و نوشیدنی‌های حاوی کربوهیدرات آگاه باشند.
درمان نکردن دیابت چه عوارضی دارد؟
به نقل از دکتر کرمانی اگر دیابت نادیده گرفته شود، در بلندمدت آسیب‌های جدی به بدن وارد میکند، مانند آسیب‌های زیر:
- فشارخون بالا
- از دست دادن شنوایی
- از دست دادن کلیه‌ها
- بیماری قلبی- عروقی
- ضعف سیستم ایمنی
- عفونت‌های پوستی
آیا رژیم دیابت بر درمان آن تاثیرگذار است؟
افراد می‌توانند با کاهش ۱۵ کیلوگرم از وزن، دیابت نوع ۲ را تا حدود زیادی کنترل یا درمان کنند. درست خلاف این نظریه که می‌گویند بیماری دیابت، همیشگی است. افرادی می‌توانند بعد از دنبال کردن برنامه غذایی دیابت، میزان قند خون خود را به حالت طبیعی بازگرداندن که به‌تازگی به دیابت نوع دو مبتلا شده‌اند، برای مطالعه بیشتر رژیم غذایی دیابت اینجا کلیک کنید. همچنین، در یک تحقیق در سال ۲۰۱۶، افرادی توانستند بعد از کاهش ۱۵ کیلوگرم وضعیت قند خون خود را به حالت عادی باز گردانند که بیش از ۱۰ سال مبتلا به دیابت نوع ۲ بودند.
چگونه غذاها بر قندخون تأثیر می‌گذارند؟
برخی از غذاها به‌طورمستقیم و برخی نیز به‌طورغیرمستقیم بر قندخون کودک تأثیر می‌گذارند و باعث افزایش آن می‌شوند. والدین با درک چگونگی این روند می‌توانند به کودک کمک کنند تا قندخون خود را در محدوده سالم نگه دارد. غذاهایی که به دلیل داشتن کربوهیدرات به‌طورمستقیم بر قندخون تأثیر می‌گذارند، عبارتند از:
- میوه‌ها
- غلات مانند نان، برنج و ماکارونی
- برخی از محصولات لبنی مانند شیر یا ماست
- سبزیجات نشاسته‌ای مانند سیب زمینی و ذرت
- غذاهای شیرین مانند آب‌نبات یا دسر
پروتئین‌های سالم مانند گوشت بدون چربی، تخم‌مرغ و چربی‌هایی مانند کره و روغن زیتون، فقط بر میزان قندخون تأثیر می‌گذارند. با این‌حال، این غذاها می‌توانند هضم را کند کنند که اثر غیرمستقیم بر قندخون دارد. این بدان معناست که بدن کودک، قند را کندتر جذب میکند که می‌تواند مقدار و زمان انسولین مورد نیاز کودک دیابتی را تغییر دهد.
آیا غذاهای بدون قند و چربی برای بهبود دیابت مفیدند؟
بسیاری از مردم به اشتباه فکر می‌کنند که غذاهای بدون قند حاوی کربوهیدرات نیستند. درحالیکه این غذاها اغلب هنوز هم کربوهیدرات بالایی دارند. غذاهای بدون چربی نیز می‌توانند کربوهیدرات زیادی داشته باشند. بنابراین، صِرف شیرین نبودن یا چرب نبودن یک غذا دلیل بر مفید بودن آن برای کودک دیابتی نیست.
توصیه‌های غذایی بهترین رژیم برای کودکان دیابتی
باوجوداین‌که کودکان دیابتی مجبور نیستند از خوردن غذاهای خاصی اجتناب کنند، اما باید این نکات را درنظرداشته باشید:
- کودک را از نوشیدنی‌های شیرین دور نگه دارید. به‌جای این نوشیدنی‌ها می‌توانید آب معمولی، آب گازدار یا دمنوش‌های ساده را در اختیار کودک قرار دهید. افزودن آب‌میوه و سبزیجات تازه، لیمونادهای بدون قند یا چای‌های شیرین نشده گزینه‌های مفید دیگر هستند که البته نباید جایگزین آب شوند.
- اجازه ندهید کودک وعده‌های غذایی خود را حذف کند، زیرا این موضوع می‌تواند باعث پرخوری او در وعده غذایی بعدی شود.
- حتی اگر کودک در تلاش برای کاهش وزن است، هرگز نباید یک وعده غذایی را حذف کند.
- برای کمک به کنترل کلی قندخون بهتر است فیبر روزانه را در رژیم غذایی کودک افزایش دهید.
- کربوهیدرات‌های سالم را برای هر وعده غذایی کودک انتخاب کنید و سعی کنید آن‌ها را با چربی و پروتئین ترکیب کنید.
- فرزندتان را تشویق کنید تا غذاهای جدید را امتحان و غذاهایی که دوست دارد را کشف کند.
- اگر کودک مبتلا به دیابت دارید، باید برای وعده‌های غذایی او برنامه‌ریزی انجام دهید. هرچیزی که کودک مصرف میکند، می‌تواند بر قندخون او تأثیر بگذارد. مشاورین تغذیه می‌توانند به شما کمک کنند تا با انتخاب بهترین رژیم برای کودکان دیابتی، با خیالی آسوده به سلامت فرزند دلبندتان کمک کنید.
غذاهای سالم برای کودکان مبتلا به دیابت
غذاهای سالم بسیاری وجود دارد که کودکان دیابتی می‌توانند برای کنترل سطح قندخون مصرف کنند. خوردن غذاهای متنوع برای کودک بسیار مهم است. این غذاها و میان وعده‌های سالم عبارتند از:
- سبزیجات تهیه‌شده به روش‌های مختلف بخارپز، کبابی یا گریل شده
- میوه‌های تازه
- بادام زمینی
- کره‌ی مغزها
- محصولات لبنی مانند پنیر یا ماست یونانی
- تخم‌مرغ به هر شکلی که کودک دوست دارد
- گوشت بدون چربی ازجمله مرغ و ماهی
- لوبیا، آجیل و مغزها
- کراکر گندم کامل با پنیر کم‌چرب
- غلات با فیبر بالا مانند ماکارونی، نان گندم کامل، برنج قهوه‌ای، بلغورجودوسر
تنقلات خوب مانند خیار، کرفس یا ژلاتین بدون قند حاوی کربوهیدرات بسیار کمی هستند، بنابراین تأثیر زیادی بر قندخون ندارند و مجاز محسوب می‌شوند. همچنین می‌توانید میان وعده‌های غذایی با کربوهیدرات‌های کنترل‌شده در بین وعده‌ها به کودک بدهید.
نقش کربوهیدرات‌ها در رژیم کودکان دیابتی
مانند همه کودکان، کودکان مبتلا به دیابت نیز به غذاهای مغذی نیاز دارند که به رشد و حفظ وزن آن‌ها کمک کند. در طول یک روز، کودک باید حدود 10 تا 20 درصد کالری خود را از پروتئین، 25 تا 30 درصد کالری را از چربی‌های سالم و حدود 50 تا 60 درصد را از کربوهیدرات‌ها دریافت کند.
کربوهیدرات‌ها در بیشتر غذاها یافت می‌شوند. آن‌ها انرژی موردنیاز بدن و مغز را تامین می‌کنند. بهترین کار این است که کودک خود را به سمت کربوهیدرات‌های پیچیده مانند سبزیجات و غلات کامل هدایت کنید. این موادمغذی دارای ویتامین، فیبر و موادمعدنی هستند که به کنترل سطح قند خون کمک میکند.
مقدار کربوهیدرات موردنیاز کودک به وزن، سن، اندازه، سطح ورزش و هر دارویی که مصرف میکند بستگی دارد. تعیین مقدار کربوهیدرات کار آسانی نیست و شما قطعا به مشاوره یک متخصص نیاز دارید. بسیاری از رژیم‌های غذایی و نرم افزارهای کالری شمار به شما کمک می‌کنند تا تعداد کالری‌های هر وعده غذایی را محاسبه و برای رژیم کودکان خود برنامه‌ریزی کنید.
راه‌های ایجاد تعادل در مصرف کربوهیدرات برای کودکان دیابتی
می‌توانید از کودکتان بخواهید در هر وعده غذایی و میان وعده مقدار مشخصی کربوهیدرات بخورد. این کودکان باید هر روز در ساعت‌های مشخصی غذا بخورند و در زمان‌های معینی انسولین مصرف کنند. لازم نیست کودک هر روز یک نوع غذای مشخص مصرف کند تا سالم باقی بماند. او فقط باید به کل کربوهیدرات‌های تنظیم شده برای هر وعده غذایی و میان وعده پایبند باشد.
در یک رژیم اصولی برای کودکان دیابتی، کودک می‌تواند از شش گروه غذایی مختلف در برنامه روزانه خود داشته باشد: نشاسته، میوه، شیر، چربی، سبزیجات و گوشت. البته یک غذا را می‌توان با غذای دیگری با همان مقدار کالری، پروتئین، کربوهیدرات و چربی تعویض کرد.
در کودکان مبتلا به دیابت نوع 1، متخصصان تغذیه اغلب بر تبادل کربوهیدرات تمرکز می‌کنند، چرا که بیشترین تأثیر را بر قند خون دارد. متخصصان تغذیه می‌توانند شما را درمورد برنامه تبادل کربوهیدرات راهنمایی کنند.
هیچ غذای خاصی وجود ندارد که برای کودک دیابتی ممنوع باشد، اما مواردی وجود دارد که باید محتاطانه دراختیار کودک قرار بگیرند. افراد مبتلا به دیابت بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری قلبی هستند. به همین دلیل، خوب است که کودک خود را از غذاهای چرب حاوی کلسترول، چربی اشباع شده و چربی ترانس دور کنید.
- سعی کنید از کربوهیدرات‌های ساده مانند نان سفید، ماکارونی و سایر غلات فرآوری‌شده، نوشابه، آب‌نبات و شیرینی در برنامه غذایی کودک استفاده نکنید.
- غذاهای شور را از برنامه غذایی کودک حذف کنید.
- با این‌وجود، گاهی می‌توان از برنامه‌های سخت‌گیرانه صرف‌نظر کرد. در روزهای عید یا تولد فقط لازم است کل کربوهیدرات مصرفی روزانه را در نظر بگیرید.
اگر کودک، بیش ازحد انتظار یا در زمانی متفاوت از آن‌چه شما برنامه‌ریزی کرده‌اید غذا بخورد، ممکن است به قند خون بالا یا هیپرگلیسمی مبتلا شود که نیاز به درمان فوری دارد. اگر این اتفاق افتاد، بهتر است با متخصصان تغذیه در این مورد مشورت کنید.
سخن پایانی
بهترین رژیم برای کودکان دیابتی، رژیمی است که تمام گروه‌های غذایی را درخود داشته و درعین‌حال، موادغذایی مضر مانند نوشابه یا غذاهای چرب و شور در آن تا حد امکان محدود شده باشد. متخصصان تغذیه با طراحی رژیم کودکان دیابتی می‌توانند به ایجاد تعادل و شادابی جسمی و روحی کودک کمک کرده و از دغدغه والدین می‌کاهند.
بر گرفته شده از سایت دکتر کرمانی: https://kermany.com/
ثبت دیدگاه