اختلال شخصیت وابسته و علایم آن

اختلال شخصیت وابسته

اختلال شخصیت وابسته (DPD- Dependent Personality Disorder) یکی از شایع‌ترین اختلالات شخصیتی است که تشخیص داده می‌شود. این اختلال باعث احساس ناتوانی، تسلیم شدن، نیاز به مراقبت و اطمینان دائمی، ناتوانی در تصمیم‌گیری های روزمره بدون توصیه دیگران و اطمینان بیش از حد به دیگران می‌شود.

اختلال شخصیت وابسته در مردان و زنان به طور مساوی رخ می‌دهد و معمولا در بزرگسالی و با شکل‌گیری روابط مهم بین آنها آشکار می‌شود.

علائم اختلال شخصیت وابسته چیست؟

افراد مبتلا به اختلال شخصیت وابسته از نظر عاطفی بیش از حد به افراد دیگر وابسته می‌شوند و تلاش زیادی برای راضی نگه داشتن دیگران صرف می‌کنند. افراد مبتلا به اختلال شخصیت وابسته تمایل دارند رفتارهای نیازمندانه، منفعل و چسبیده از خود نشان دهند و ترس از جدایی دارند. سایر ویژگی‌های رایج اختلال شخصیت وابسته عبارتند از:

– ناتوانی در تصمیم‌گیری، حتی تصمیمات روزمره مانند لباس پوشیدن، بدون توصیه و پرسیدن از دیگران.

– اجتناب از مسئولیت‌ها با رفتار منفعلانه و درمانده بودن.

– وابستگی به همسر یا دوست برای تصمیم‌گیری در محل کار و زندگی.

– ترس شدید از رها شدن و احساس ویرانی یا درماندگی در پایان روابط؛ یک فرد مبتلا به اختلال شخصیت وابسته اغلب با پایان یافتن رابطه، مستقیما وارد رابطه دیگری می‌شود.

– حساسیت بیش از حد به انتقاد

– بدبینی و عدم اعتماد به نفس، از جمله این باور که آنها قادر به مراقبت از خود نیستند.

– اجتناب از مخالفت با دیگران به دلیل ترس از دست دادن حمایت‌ها یا تاییدشان.

– ناتوانی در شروع پروژه‌ها یا وظایف به دلیل عدم اعتماد به نفس

– مشکل تنها بودن

– تمایل به تحمل بدرفتاری از سوی دیگران

– ارجحیت دادن نیازهای مراقبینشان بر نیازهای خودشان

– تمایل به ساده لوح بودن و خیال‌پردازی.

چه چیزی باعث اختلال شخصیت وابسته می‌شود؟

اگر چه علت دقیق اختلال شخصیت وابسته مشخص نیست، اما به احتمال زیاد ترکیبی از عوامل بیولوژیکی، رشدی، خوی و روانی را شامل می‌شود. برخی از محققان بر این باورند که سبک فرزندپروری مستبدانه یا بیش از حد محافظ، می‌تواند منجر به ایجاد ویژگی‌های شخصیتی وابسته در افرادی شود که مستعد ابتلا به این اختلال هستند.

چگونه اختلال شخصیت وابسته تشخیص داده می‌شود؟

تشخیص اختلال شخصیت وابسته باید از اختلال شخصیت مرزی متمایز شود. زیرا این دو، علائم مشترک دارند. در اختلال شخصیت مرزی، فرد به ترس از رها شدن با احساس خشم و پوچی پاسخ می‌دهد. با وجود اختلال شخصیت وابسته، فرد به ترس با تسلیم پاسخ می‌دهد و برای حفظ وابستگی خود به دنبال رابطه دیگری است.

اگر بیشتر یا تمام علائم بالا در فردی وجود داشته باشد، پزشک ارزیابی خود را با گرفتن یک تاریخچه پزشکی و روانپزشکی کامل و احتمالا یک معاینه فیزیکی اولی آغاز می‌کند. اگرچه هیچ آزمایش آزمایشگاهی برای تشخیص اختلالات شخصیتی وجود ندارد، اما پزشک ممکن است از آزمایش‌های تشخیصی مختلفی برای رد کردن بیماری جسمانی به عنوان علت علائم استفاده کند.

اگر پزشک هیچ دلیل فیزیکی برای علائم پیدا نکند، ممکن است فرد را به یک روانپزشک، روانشناس یا سایر متخصصان مراقبت‌های بهداشتی که برای تشخیص و درمان بیماری‌های روانی آموزش دیده‌اند، ارجاع دهد. روانپزشکان و روانشناسان از ابزارهای مصاحبه و ارزیابی‌های طراحی شده‌ای برای ارزیابی یک فرد با اختلال شخصیت استفاده می‌کنند.

اختلال شخصیت وابسته چگونه درمان می‌شود؟

مانند بسیاری از انواع اختلالات شخصیت، افراد مبتلا به اختلال شخصیت وابسته معمولا به دنبال درمان خود این اختلال نیستند. در عوض، ممکن است زمانی که مشکلی در زندگی‌شان پیش آمد (که اغلب ناشی از تفکر یا رفتار مرتبط با این اختلال است) به دنبال درمان باشند و دیگر قادر به مقابله با این اختلال نباشند.

افراد مبتلا به اختلال شخصیت وابسته مستعد ابتلا به افسردگی یا اضطراب هستند، علائمی که ممکن است فرد را وادار به درخواست کمک کند.

روان درمانی

روان درمانی (نوعی مشاوره) روش اصلی درمان اختلال شخصیت وابسته است. هدف درمان این است که به فرد مبتلا به اختلال شخصیت وابسته کمک کند تا فعال‌تر و مستقل‌تر شود و یاد بگیرد که روابط سالم ایجاد کند.

زمانی که تمرکز بر مدیریت رفتارهایی است که با عملکرد فرد تداخل دارند، درمان کوتاه مدت با اهداف خاص ترجیح داده می‌شود. اغلب برای درمانگر و بیمار مفید است که با هم به نقش درمانگر توجه کنند تا راه‌هایی را بشناسند که در آن بیمار ممکن است همان نوع اتکای منفعلانه را در رابطه درمانی ایجاد کند که خارج از درمان اتفاق می‌افتد.

راهبردهای خاص ممکن است شامل افزایش اعتماد به نفس و درمان شناختی رفتاری (CBT) باشد تا به فرد کمک کند نگرش‌ها و دیدگاههای جدیدی در مورد خود نسبت به سایر افراد و تجربیات ایجاد کند. تغییر معنادارتر در ساختار شخصیتی معمولا از طریق روان درمانی روانکاوانه یا روان پویشی طولانی مدت انجام می‌شود. در واقع جایی که تجربیات اولیه‌ی رشد مورد بررسی قرار می‌گیرند و شکل‌گیری مکانیسم‌های دفاعی، سبک‌های مقابله و الگوهای دلبستگی و صمیمت را در روابط نزدیک نشان می‌دهند.

دارو درمانی

دارو ممکن است برای درمان افراد مبتلا به اختلال شخصیت وابسته که از مشکلات مرتبط مانند افسردگی یا اضطراب نیز رنج می‌برند، استفاده شود. با این حال، درمان دارویی به خودی خود معمولا مشکلات اصلی ناشی از اختلالات شخصیت را درمان نمی‌کند. علاوه بر این، داروها باید به دقت کنترل شوند. زیرا افراد مبتلا به اختلال شخصیت وابسته به آنها وابسته می‌شوند یا از برخی داروهای تجویزی سوءاستفاده می‌کنند.

عوارض اختلال شخصیت وابسته چه هستند؟

افراد مبتلا به اختلال شخصیت وابسته در معرض خطر افسردگی، اختلالات اضطرابی و فوبیا و همچنین سوء مصرف مواد هستند. آنها همچنین در معرض خطر آزار قرار گرفتن هستند زیرا ممکن است خود را مایل به انجام عملا هر کاری برای حفظ رابطه با یک شریک عاطفی یا شخص صاحب قدرت ببینند.

چه راهکاری برای افراد مبتلا به اختلال شخصیت وابسته وجود دارد؟

با روان درمانی (مشاوره) بسیاری از افراد مبتلا به این اختلال می‌توانند یاد بگیرند که چگونه انتخاب‌های مستقل‌تری در زندگی خود داشته باشند.

آیا می‌توان از ابتلا به اختلال شخصیت وابسته جلوگیری کرد؟

اگرچه پیشگیری از این اختلال ممکن است امکان‌پذیر نباشد، اما درمان اختلال شخصیت وابسته گاهی اوقات می‌تواند به فردی که مستعد ابتلا به این اختلال است اجازه دهد تا راه‌های موثرتری برای مقابله با موقعیت‌ها را بیاموزد.

شکل‌گیری ساختار شخصیت یک فرد، فرایند پیچیده‌ای است که از سنین پایین شروع می‌شود. روان درمانی با هدف اصلاح شخصیت ممکن است زمانی موفقیت‌آمیزتر باشد که زودتر شروع شود، زمانی که بیمار انگیزه زیادی برای تغییر دارد و زمانی که یک رابطه درمانی قوی بین درمانگر و بیمار شکل می‌گیرد.

منبع:

https://webmed.com/anxiety-panic/guide/dependent-personality-disorder