در گیلان و شهرها و روستاهای آن،شب چله را جشن می‌گیرند،معمولا افراد فامیل در شب یلدا در خانه‌ی فردی که از همه بزرگتر و مورد احترام فامیل است، گرد هم می‌آیند.
به گزارش «بامردم»، در باورهای باستانی،یلدا،شب زایش مهر است و به این علت است که ایرانیان در شب یلدا، برای گرامیداشت فروغ خورشید و ستیز با سیاهی، گرد هم می‌آمدند، آتش می‌افروختند، جشن می گرفتند، سفره می‌گستردند و میوه‌ها و خوردنی‌ها بر آن می‌نهادند. این سفره، رنگ و بوی آیینی داشت و این جشن، بسیار گرامی و مقدس بود.
اکنون نیز همچون سایر نقاط ایران، در شهرها و روستاهای گیلان،شب چله را گرامی داشته و جشن می‌گیرند.
معمولا افراد فامیل در شب یلدا در خانه‌ی فردی که از همه بزرگتر و مورد احترام فامیل است،گرد هم می‌آیند.
در برخی از نقاط گیلان بر این باورند که همه آبهای جهان در لحظه‌ای نامعین در این شب می‌بندند و حالت منجمد پیدا می‌کنند و هر کس آن لحظه را دریابد، هر مرادی داشته باشد و از خدا بخواهد حاصل می‌شود.
برخی نیز شب چله را جزو شبهای عزیز دانسته و معتقدند در این شب، درختان سرشان را پایین می‌آورند و در این لحظه اگر شخصی از خواب بیدار شود، هر نیتی بکند خواسته‌اش برآورده می‌شود.
گیلانی‌ها آداب و مراسمی برای شب یلدا دارند که برخی از آنها در تمام گیلان،مشترک است و برخی به مناطق خاص تعلق دارد. از آن جمله است، بردن «شب چله‌ای» برای نوعروسان:در خانواده‌هایی که در همان سال، پسرشان را داماد یا نامزد کرده‌اند، رسم است که طَبَقی برای خانواده نوعروس می‌فرستند.در این طَبَق، میوه‌ها و خوراکی‌ها و تنقلات ویژه‌ی شب چله، به زیبایی آراسته می‌شود و در وسط طَبَق هم یک ماهی بزرگ(معمولاً ماهی سفید)تازه و خام همراه با تزیین سبزیجات قرار می‌گیرد که معتقدند باعث خیر و برکت روزیِ زوج جدید و همچنین سلامتی و باروری نوعروس می‌گردد.
در برخی مناطق غرب گیلان،مراسمی به نام «شم شمی» را انجام می‌دهند که یک نوع تفأل است و هر کس که نیتی دارد، دمِ درب خانه یا سرگذر می‌ایستد و به حرف‌های رهگذران گوش می‌دهد و چنانچه حرف‌های خوب شنیده باشد، آن را به برآورده شدن نیت خود تعبیر می‌کنند.
مردم استان گیلان در شب یلدا از تنقلاتی مانند هندوانه،آب ایزگیل یا آب کونوس،برشته برنج و سه میوه محلی پرتقال، گلابی محلی به نام «خوج» و لیمو استفاده می‌کنند وگالش‌ها معتقدند که در شب چله،40 نوع خوراکی باید خورد؛ در دیلمان، کدوپخته و نخود برشته و حلوا و شیرینی درست می‌کنند و در برخی مناطق شرقی گیلان، تره چیده و با آن خورش درست می‌کنند.
میوه‌های ویژه شب یلدا هندوانه،انار و خوج (گلابی محلی)است.در این شب،تمام این میوه‌ها باید خورده شود و چیزی برای فردا، یعنی زمستان باقی نماند.
در گیلان هندوانه را حتماً فراهم می‌کنند و معتقدند که هر کس در شب چله هندوانه بخورد در تابستان احساس تشنگی نمی‌کند و در زمستان سرما را حس نخواهد کرد.
در میان برخی مردم و جوانان دم بخت این استان مرسوم است که در شب یلدا فال هندانه پوس (پوست هندوانه)می‌گیرند.
برای گرفتن این فال،هندوانه را به چهار قسمت طولی تقسیم می‌کنند و هر چهار پوست را به پشت سر خود می‌اندازند.در این میان، چهار حالت پیش می‌آید، اگر دو قاچ هندوانه،سفید و دو قاچ،سبز باشد، به معنای حد وسط بودن برای نیت شخص است. اگر سه قاچ سبز و یک قاچ سفید بیفتد،نیت آن خوب است،اگر سه قاچ سفید و یک قاچ سبز باشد،نیت بد است. اگر هر چهار قاچ سبز باشد،به معنای خیلی خوب و اگر هر چهار قاچ سفید باشد، به معنای خیلی بد است.
منبع: ایسنا | انتشاردهنده: علیرضا پرندوش
ثبت دیدگاه