تحقیقات بسیاری رابطه مستقیم بین کیفیت زندگی انسان و سطح دانش و فهم او از شرایط زندگی را اثبات کرده اند؛ به این معنا که هرچه سطح دانش در درجامعه ای بالاتر رود،وضعیت زندگی و معیشت نیز در آن جامعه ارتقا می یابد.
ژاپن وکره جنوبی دوکشوری هستندکه بیشترین سطح پیشرفت اقتصادی و رفاه اجتماعی را طی 50 سال اخیر درآسیا تجربه کرده اند.گذشته از تمایزات خاستگاهی مانند مذهب وفرهنگ که عوامل موثربرهویت شهروندان و قابلیت آنها در توسعه تولید ملی است، توجه به نکات تمرکزاین کشورها هم درتقویت هویت مستقل و متکی به نفس افراد در جامعه دانشگاهی و هم به جهت حمایت ازتولیدوخدمات ملی ، حاوی اشاراتی در جهت ایجاد بهبود وضعیت در کشور ماست.
ژاپن ازجمله کشورهایی است که پس ازانقلاب صنعتی موفق شد خود را همگام با پیشرفتهای علمی به پیش ببرد.موفقیت ژاپن درپیشرفت ملی بیش ازهرچیز وابسته به عناصری چون فرهنگ وآموزش است.ازنظر فرهنگی ، محوریت اقدامات درکشورژاپن بامفهوم ((نهادینگی)) قابل توضیح است. در این کشور جنبه های فرهنگی، اساس پیشرفتهای ملی محسوب می شوند و از نظر فرهنگی دولت نقش فعال و مرکزی در پیشبرد جامعه به سوی توسعه دانش دارد که درنهایت به استفاده عملی و کاربردی از دانش منجر شده است. در ژاپن رسوم وسنن بسیارمهم هستندو به آسانی تغییرنمیکنند. نهادینه کردن ارزش ها و باورهای فرهنگ بومی در ژاپن، زیربنای چگونگی عملکرد این کشور است. کره جنوبی نیز دومین رشدسریع اقتصادی دنیا در چهار دهه اخیر را دارد. این پیشرفت، کشور را در کمتر از نیم قرن، مبدل به کشوری پیشرفته و ثروتمند کرد. به رغم کمبود منابع طبیعی و دارابودن کمترین مساحت بین کشورهای گروه جی-۲۰، کره جنوبی به عنوان یکی از اقتصادهای نیرومند دنیا تلقی می شود. در بعد فرهنگی، مهمترین اقدام در جهت تثبیت فرهنگی و توسعه حس اعتماد به نفس و جرات علمی در شهروندان کره ای، از طریق فرآیندی انجام شد که به «موج کره ای» مشهور است که اشاره به صدور سریع فرهنگ این کشور به سراسر جهان دارد. این اقدام براساس «اثر بازتابی» موج کره ای بر هویت شهروندان کره هدایت شد. اصطلاح «موج کره ای» در اواسط سال 1999 توسط روزنامه نگاران پکن در چین به خاطر تعجب از محبوبیت به سرعت رو به رشد سرگرمی های کره ای و فرهنگ کره ای در جهان و ازجمله در چین ابداع شد. «موج کره ای» در سال ۲۰۱۵ بالغ بر ۲/۹ میلیارد دلار درآمد را از طریق صادرات فرهنگی برای کره به ارمغان آورد.
بنابراین سازوکارهای فرهنگی در بازتولید هویت ملی و ایجاد بستر آکادمیک برای پرورش ظرفیت هاې خلاق در چارچوب گفتمانی: “ما میتوانیم” که مهم ترین شاخصه آن جرأت علمی است، تاثیرات اقتصادی و سیاسی اثبات شده ای دارند وهمین سازوکارها به عنوان هسته های اقدام برای جامعه دانشگاهی کشور نیز قابل تجویز است. از این رو، توجه به اثر بازتابی افزایش تولیدات علمی جامعه دانشگاهی ایران در جهان حائز اهمیت است و نه تنها نباید به آن خدشه واردشود،بلکه نیازمندپشتیبانی بیشتر است. در زمینه نهادینگی نیز، لازم است اصول طلایی فرهنگ اسلامی برای تقویت علم و همچنین تولید ملی احصا شود و سنت و سیره پیامبر و اهل بیت علیہ السلام در مواجهه باغیرمسلمانان و جایگاه استقلال یا وابستگی درتولید تعیین و تعریف و توصیه ها و بایسته های ارزشی اسلام برای مسیر زندگی مسلمانان در جامعه نهادینده شود.
دکتر صالح اسکندری سرپرست سازمان چاپ، انتشارات و امور رسانه‌های دانشگاه آزاد اسلامی
ثبت دیدگاه